Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
- przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
- wszelkie inne darowizny
jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Przy czym należy pamiętać, że wskazanej zasady nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika (art. 7 ust. 3 ww. ustawy o VAT). Zatem przekazanie próbek nie będzie opodatkowane, jeśli podatnik dokonuje tej czynności na cele związane z działalnością gospodarczą. Będzie tak przykładowo w sytuacji, gdy przekazanie próbek nastąpi na cele promocji określonego produktu.
Pewne wątpliwości może budzić sytuacja, w której podatnik przekazuje zbiór próbek, np. w formie całego zestawu. Pojawia się bowiem pytanie, czy taki zestaw traktowany jako całość, może być uznany za próbkę.
Polecamy: Biuletyn VAT
Pojęcie próbki
W świetle art. 7 ust. 7 ustawy o VAT, przez próbkę rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich prze- kazanie (wręczenie) przez podatnika:
- ma na celu promocję tego towaru oraz
- nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.
Z jednej więc strony, celem przekazania próbek powinna być promocja produktu. Z drugiej strony próbka, z zasady nie może mieć charakteru zastępującego pełnowartościowy produkt. Próbka nie ma więc zaspokajać potrzeb konsumenta, ale skłaniać do zakupu. Oczywiście w przypadku znacznej grupy produktów, zwłaszcza spożywczych, próbka ze swojej istoty nie może się różnić od produktu finalnego. W takim jednakże przypadku próbka powinna zawierać tylko niewielką ilość towaru, niezbędną dla poznania jego właściwości.
Zestaw próbek
Zdaniem autora zbiór próbek, np. zestaw kilku próbek produktu spożywczego, w dalszym ciągu może być traktowany tak samo jak pojedyncza próbka. Taki zestaw w dalszym ciągu ma na celu promocję towaru, a nie zaspokajanie potrzeb konsumenta. Ponadto bezzasadne byłoby odmienne traktowanie przekazywania pojedynczych próbek oraz ich zestawów. Z perspektywy konsumenta, któremu towary są przekazywane, sytuacje te nie różnią się w istotny sposób. W konsekwencji, należy uznać, że także nieodpłatne przekazanie próbek w formie zestawu nie będzie opodatkowane VAT (pod warunkiem, że czynność ta zostanie dokonana na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika).
Korzystne stanowisko fiskusa
Organy podatkowe potwierdzają, że próbki mogą być przekazywane w zestawie. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 26.2.2016 r., znak IPTPP1.4512.1.2016.2.AK zgodził się z podatnikiem, że nieodpłatne przekazanie klientom kartonu zawierającego kilka sztuk tego samego towaru lub kartonu zawierającego mix produktów zawierający kilka sztuk różnych towarów może nie być opodatkowane VAT. Podobne stanowisko zajęli Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 18.1.2013r., znak ILPP4/433-490/12-2/BA oraz Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 17.4.2015r., znak IPPP3/4512-12/15-4/JF.
W związku z powyższym, można mówić o utrwalonej linii interpretacyjnej w tej kwestii. Oczywiście nie zmienia to faktu, że każdą sytuację należy rozpatrywać indywidualnie. Oceny wymaga przede wszystkim to, czy w danym przypadku mamy do czynienia jedynie z próbką, czy też z pełnowartościowym produktem. Niemniej jednak sam fakt przekazywania próbek w zestawie, a nie pojedynczo, nie powinien powodować opodatkowania VAT takiej czynności.
Michał Samborski, młodszy konsultant podatkowy ECDDP Sp. z o.o.