Ulga rehabilitacyjna
Ulga rehabilitacyjna pozwala na odliczenie wydatków poniesionych w roku podatkowym na cele rehabilitacyjne oraz związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych przez osobę niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Są dwie grupy wydatków – z limitem i bez. Do wydatków nielimitowanych należą:
• adaptacja i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (UWAGA! Nie są to wydatki na nabycie pojazdu),
• zakup i naprawa indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności (UWAGA! Muszą to być sprzęty niezbędne w rehabilitacji, do tej grupy przede wszystkim nie należy sprzęt gospodarstwa domowego),
• zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności,
• odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjnym,
• odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne,
• opieka pielęgniarska w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
• opłacenie tłumacza języka migowego,
• kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia,
• odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne:
a) osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego,
b) osoby niepełnosprawnej, zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa, oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16 – również innymi środkami transportu niż karetką transportu sanitarnego,
• odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem:
a) na turnusie rehabilitacyjnym,
b) w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych,
c) na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia.
Do odliczeń ograniczonych limitem do 2280 zł zaliczono wydatki na:
• używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne,
• opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa,
• utrzymanie przez osoby niewidome I lub II grupy inwalidztwa, psa przewodnika.
Ponadto odliczeniu podlegają wydatki na leki, jeżeli lekarz specjalista stwierdził, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo. W tym przypadku limit został ograniczony do wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł.
Odliczeń z tytułu wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych mogą dokonywać zarówno podatnicy, którzy sami są osobami niepełnosprawnymi, jak i podatnicy, na których utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. W tym ostatnim przypadku chodzi o osobę, która opiekuje się:
• współmałżonkiem,
• dzieckiem własnym czy przysposobionym,
• dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie,
• pasierbem,
• rodzicem,
• teściem,
• rodzeństwem,
• ojczymem, macochą,
• zięciem, synową.
Dodatkowo osoba niepełnosprawna pozostająca na utrzymaniu podatnika w roku podatkowym nie może uzyskać dochodów większych niż 9120 zł.
Odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej nie podlegają wydatki, które zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych środków, odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.
GRUPY INWALIDZTWA
Osoby zaliczone do I grupy inwalidztwa – to osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo znaczny stopień niepełnosprawności. ź
Osoby zaliczone do II grupy inwalidztwa – to osoby, w stosunku do których na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności.
POTRZEBNE DOKUMENTY
Osoba, której dotyczy wydatek, musi posiadać:
• orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach,
• decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną,
• orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów,
• orzeczenie o niepełnosprawności, wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.
Ulga innowacyjna
Do ustawy została wprowadzona również ulga innowacyjna. Jest ona przeznaczona tylko dla przedsiębiorców. Obecnie pozwala ona na odliczenie od podstawy obliczenia podatku (opodatkowania) wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowych technologii, do wysokości i na warunkach określonych w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw finansów publicznych, uwzględniającym Wytyczne w sprawie krajowej pomocy regionalnej (Dz.Urz. WE C 74 z 10 marca 1998 r. oraz Dz.Urz. WE C 258 z 9 września 2002 r.).
Prawo do odliczeń przysługuje podatnikowi uzyskującemu przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Kwota odliczeń nie może w roku podatkowym przekroczyć kwoty dochodu uzyskanego przez podatnika z tego źródła. Prawo do odliczeń nie przysługuje podatnikowi, jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami podstawą ustalenia wielkości odliczenia jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii, uwzględnionych w wartości początkowej, w części, w jakiej została zapłacona podmiotowi uprawnionemu w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w roku następującym po tym roku, oraz w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie.
Jeżeli podatnik dokona przedpłat (zadatków) na poczet tych wydatków w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zostaną one uznane za poniesione w roku jej wprowadzenia do tej ewidencji.
Odliczenia podatnik dokona w zeznaniu za rok podatkowy, w którym poniesiono wydatki. W sytuacji gdy podatnik osiąga za rok podatkowy stratę lub wielkość dochodu z pozarolniczej działalności podatnika jest niższa od kwoty przysługujących mu odliczeń, odliczenia odpowiednio w całej kwocie lub w pozostałej części dokonuje się w zeznaniach za kolejno następujące po sobie trzy lata podatkowe licząc od końca roku, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogą przekroczyć:
• 50 proc. kwoty dla podatnika będącego mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w roku, w którym nabył prawo do odliczenia,
• 30 proc. kwoty dla pozostałych podatników.
Podatnik może jednak utracić prawo do ulgi i będzie musiał ją zwrócić. Stanie się tak, jeżeli przed upływem trzech lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych:
• udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii; nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia formy prawnej oraz łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców – dokonywanych na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych albo
• zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku lub zostanie postawiony w stan likwidacji, albo
• otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie.
W tych przypadkach trzeba będzie w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym wystąpiły te okoliczności, zwiększyć podstawę obliczenia podatku (opodatkowania) o kwotę dokonanych odliczeń, do których podatnik utracił prawo, a w razie poniesienia straty – do zmniejszenia podstawy o tę kwotę straty. A jeżeli otrzyma zwrot wydatków kwota odliczeń, do której podatnik utracił prawo, zostanie określona proporcjonalnie do udziału zwróconych wydatków w wartości początkowej nowej technologii.
Do odliczeń nie mają zastosowania wyłączenia z katalogu kosztów, o którym mowa w art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o PIT.
Niestety, również ta nowa ulga nie jest doskonała. Obecnie korzystanie z niej jest praktycznie niemożliwe. W Sejmie trwają jednak prace nad zmianą przepisów w taki sposób, żeby umożliwić i ułatwić korzystanie z ulgi. Brak rozporządzenia, które obecnie uniemożliwia korzystanie z ulgi, jest zamierzone. Zdaniem projektodawcy zmian, ma zabezpieczyć podatników przed koniecznością oddania ewentualnego odliczenia wraz z odsetkami w związku z bezprawnym korzystaniem z ulgi
NOWE TECHNOLOGIE
Za nowe technologie uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, nabytą przez podatnika od jednostek naukowych w rozumieniu prawa kraju rejestracji, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż 5 lat, co potwierdza opinia niezależnej jednostki naukowej w rozumieniu ustawy z dnia 8 października 2004 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. nr 238, poz. 2390 i nr 273, poz. 2703 oraz Dz.U. z 2005 r. nr 85, poz. 727).
Aleksandra Tarka
Gazeta Prawna Nr 58/2006 [Dodatek: Niezbędnik dla kięgowych] z dnia 2006-03-22
Nie
Zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wykluczone jest zawarcie umowy aktywizacyjnej między osobami pozostającymi ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia lub powinowactwa do drugiego stopnia. Pokrewieństwo to wzajemny stosunek łączący osoby pochodzące od wspólnego przodka. Z kolei o powinowactwie mówimy w przypadku stosunku łączącego małżonka z krewnymi współmałżonka. Matka i córka są krewnymi w linii prostej pierwszego stopnia. Siostry są natomiast względem siebie krewnymi drugiego stopnia w linii bocznej. W związku z tym siostra matki jest krewną trzeciego stopnia dla swojej siostrzenicy. W takiej sytuacji nie ma obawy o utratę prawa do ulgi.
Gazeta Prawna 60/2006 [Dodatek: Prawo i Życie] z dnia 24-03-2006
RADA
Osoby fizyczne i prawne mogą odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem wydatki, w wysokości nieprzekraczającej 10% dochodu, poniesione na działalność klubów sportowych. Klub musi mieć osobowość prawną i licencję sportową oraz skupiać co najmniej 50 zawodników, w tym 30 juniorów. Szczegóły w uzasadnieniu.
UZASADNIENIE
Nowe, identyczne przepisy ustaw o obu podatkach dochodowych, regulujące omawiane odliczenie, są krótkie i zwięzłe. Nie oznacza to jednak, że są jasne i jednoznaczne. Przepisom tym zarzuca się właśnie zbytnią lakoniczność. Mimo ich wejścia w życie 1 stycznia 2006 r. doczekały się już obszernych wyjaśnień Ministra Finansów i wniosku Prokuratora Generalnego do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie sprzeczności trybu ich wprowadzenia z Konstytucją.
Odliczeniu podlegają wydatki na działalność klubów sportowych
Ustawa z 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej definiuje klub sportowy jako podstawową jednostkę organizacyjną realizującą cele i zadania w zakresie kultury fizycznej. Głównym celem kultury fizycznej jest dbałość o prawidłowy rozwój psychofizyczny i
zdrowie wszystkich obywateli. Sport natomiast to forma aktywności człowieka, mająca na celu doskonalenie jego sił psychofizycznych, indywidualnie lub zbiorowo, według reguł umownych. Klub sportowy może działać jako osoba prawna utworzona na podstawie odrębnych przepisów albo jako osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.
Minister Finansów w piśmie z 9 stycznia 2006 r. (znak PB-3/MD-8213-318/2005-43/2006) stwierdza, że wydatkami uprawniającymi do ulgi są (…) pieniądze (...) przekazane na realizowane cele statutowe w ramach prowadzonej działalności przez klub sportowy.
WARTO ZAPAMIĘTAĆ
W odróżnieniu od darowizn „wydatki” to również zapłata za ekwiwalentne świadczenie ze strony klubu (np. prawo używania obiektów i sprzętu klubowego). Ważne jest, by świadczenie to realizowało cele statutowe klubu.
Zdaniem Ministra Finansów (…) wydatki na „działalność klubów sportowych” powinny być bezpośrednio związane z realizowanymi zadaniami w ramach prowadzonej działalności przez klub sportowy, mającymi na celu m.in. działania na rzecz rozwoju psychofizycznego i sprawności fizycznej oraz zdrowia człowieka, a nie cele zarobkowe klubów sportowych.
Ustawodawca nie zastrzegł jednocześnie, że możliwość odliczenia dotyczy tylko wydatków poniesionych i dochodów osiągniętych od wejścia w życie przedmiotowych przepisów.
Klub musi mieć osobowość prawną, licencję sportową i co najmniej 50 zawodników, w tym 30 juniorów.
Wydatki uprawniające do odliczenia mogą być realizowane wyłącznie na rzecz klubów mających osobowość prawną (nie mogą to być więc osoby fizyczne, które również mogą prowadzić klub) i licencję sportową oraz skupiających co najmniej 50 zawodników, w tym 30 juniorów.
Zgodnie z ustawą z 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym uczestnictwo klubu sportowego w sporcie kwalifikowanym w danej dyscyplinie sportu wymaga posiadania przez ten klub licencji. Licencję przyznaje właściwy dla danej dyscypliny polski związek sportowy. Warunki i tryb przyznawania i pozbawiania licencji są określane w regulaminach właściwego polskiego związku sportowego.
Zawodnikiem zrzeszonym w klubie sportowym jest osoba uprawiająca określoną dyscyplinę sportu i posiadająca licencję zawodnika uprawniającą do uczestnictwa we współzawodnictwie sportowym, która spełnia jeden z warunków:
• jest członkiem klubu sportowego,
• jest związana z klubem sportowym umową,
• prowadzi osobiście lub wspólnie z innymi osobami klub sportowy.
Obowiązujące przepisy nie definiują wprost pojęcia „junior”. Zgodnie z informacjami uzyskanymi w Departamencie Sportu Młodzieżowego Ministerstwa Sportu i w Polskiej Federacji Sportu Młodzieżowego każda międzynarodowa federacja danej dyscypliny sportu (a za nimi krajowe związki sportowe) w swoich regulaminach współzawodnictwa sportowego określa odrębnie seniorskie i juniorskie kategorie wiekowe zawodników. Juniorami są na ogół zawodnicy mający nie więcej niż 16–18 lat. Pamiętać jednocześnie należy, że zgodnie z ustawą o kulturze fizycznej niepełnoletni zawodnicy mogą uprawiać daną dyscyplinę sportu za zgodą swoich przedstawicieli ustawowych.
Liczebność zawodników i juniorów klubu uprawniająca do ulgi powinna występować co najmniej w momencie poniesienia wydatku.
Odliczyć można nie więcej niż 10% dochodu.
Strata podatkowa wyklucza możliwość skorzystania z ulgi. Minister Finansów w cytowanym już piśmie formułuje tezę, że (…) jeżeli podatnik chciałby skorzystać z odliczenia wydatków na rzecz niektórych klubów sportowych, to nie może zaliczyć tych wydatków do kosztów podatkowych. Ma to szczególne znaczenie dla sponsorów klubowych.
Minister Finansów podkreśla również, że podatnicy podatku dochodowego od osób prawnych mają prawo korzystać z odliczenia wydatków na działalność klubów sportowych już w trakcie roku podatkowego (w formularzu CIT-2/O znajduje się odrębna poz. 27 do realizacji tego odliczenia). Natomiast podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych mogą z ulgi skorzystać jedynie w zeznaniu rocznym.
Dokumentowanie wydatków
Przepisy regulujące omawianą ulgę nie przewidują szczególnych form dokumentowania poniesionych wydatków. Trzeba jednak pamiętać, że ciężar udowodnienia okoliczności uprawniających do ulgi będzie spoczywał na podatniku. Warto więc zgromadzić pisemne dowody potwierdzające:
• fakt i wysokość poniesienia wydatku oraz jego tytuł prawny (dowodami mogą być kopie przelewów, wyciągi bankowe, pokwitowania wpłat, umowy itp.),
• osobowość prawną, fakt posiadania licencji i odpowiedniej liczby zawodników przez klub (dowodami mogą być np. odpisy z
KRS, kserokopie licencji, karty zawodnicze, oświadczenia klubu o spełnianiu przedmiotowych wymogów).
Klub powinien udokumentować, ilu zrzesza zawodników, z podziałem na seniorów i juniorów. Wydaje się, że warto odebrać od klubu pisemne poświadczenie tego faktu z jednoczesnym przyjęciem przez klub odpowiedzialności za skutki podania nieprawdziwych danych.
Trzeba też zauważyć, że przepisy wprowadzające przedmiotowe odliczenie zostały przez Prokuratora Generalnego zaskarżone do Trybunału Konstytucyjnego we wniosku z 28 września 2005 r. (sygn. K 40/05) m.in. ze względu na to, że zostały dodane w trybie poprawki Senatu do ustawy z 29 lipca 2005 r. o sporcie kwalifikowanym. Trybunał Konstytucyjny na ogół konsekwentnie odmawia Senatowi prawa wykraczania w swych poprawkach poza zakres przedmiotowy ustawy uchwalonej przez Sejm. Możliwe jest więc uznanie przez Trybunał tych przepisów za niekonstytucyjne. Niemniej wydatki ponoszone na działalność klubów sportowych do czasu ewentualnego uchylenia tej ulgi będą, co do zasady, uprawniały do odliczenia.
Biuletyn Podatków Dochodowych 2/2006 z dnia 01-02-2006
NIE. Z przedstawionych w liście informacji wynika, że wszystkie faktury
VAT są wystawione na nazwisko wynajmującego. W związku z tym nie może pan odliczać wydatków nimi udokumentowanych, nawet jeśli dotyczą użytkowania internetu w mieszkaniu, w którym pan stale zamieszkuje i to pan uiszcza opłaty z nich wynikające.
Jeden z warunków korzystania z tzw. ulgi internetowej przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych dotyczy poniesienia przez podatnika wydatku z tytułu użytkowania sieci
internet w lokalu (budynku) będącym jego miejscem zamieszkania. Poza tym istotne jest udokumentowanie przedmiotowego wydatku fakturą w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, a co za tym idzie posiadanie przez podatnika zapłaconej faktury
VAT z widniejącym na niej jego imieniem i nazwiskiem (jako nabywcy usługi). Nie ma żadnych wyjątków od tych zasad. Jeżeli z ulgi internetowej chciałby skorzystać najemca, to na fakturze
VAT dokumentującej poniesienie wydatku z tytułu korzystania z internetu powinno być jego nazwisko. A tak z pewnością nie będzie w sytuacji, gdy to wynajmujący jest stroną umowy z TP S.A. W każdym razie brak faktury wystawionej na pana nazwisko uniemożliwia panu dokonywanie odliczeń w ramach ulgi internetowej. Nie ma przy tym znaczenia, że to pan faktycznie ponosi wydatki na opłaty za użytkowanie internetu.
Gazeta Prawna 36/2006 z dnia 20-02-2006