Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą, w której zatrudnia pracowników, musi prowadzić dodatkowe ewidencje księgowe. Należą do nich ewidencja zatrudnienia oraz karty przychodów wymagane od podatników opłacających podatek dochodowy od osób fizycznych.
SPIS TREŚCI
PORADY PRAWNE
- Czy przy ryczałcie jest ewidencja zatrudnienia
- Czy zawiadomić o zmianie zatrudnienia
- Czy ekwiwalent wykazać w karcie przychodów
AKTY PRAWNE
Zasady ogólne
Przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie na zasadach ogólnych i prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów na podstawie przepisów rozporządzenia ministra finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.), powinni posiadać karty przychodów. Podatnicy wypłacający pracownikom należności ze stosunku pracy są obowiązani prowadzić indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników. Karty przychodów powinny zawierać co najmniej następujące dane: imię i nazwisko pracownika, Numer Identyfikacji Podatkowej, numer Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL), miesiąc, w którym nastąpiła wypłata, sumę osiągniętych w danym miesiącu przychodów brutto (w gotówce i w naturze), koszty uzyskania przychodu, składkę na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe), podstawę obliczenia zaliczki w danym miesiącu, razem dochód narastająco od początku roku, kwotę należnej zaliczki na podatek dochodowy obliczonej zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, składkę na powszechne ubezpieczenie zdrowotne, należną zaliczkę na podatek dochodowy, datę przekazania zaliczki na rachunek urzędu skarbowego.
Przedsiębiorca jest obowiązany wypełnić karty przychodów pracowników najpóźniej w terminie przewidzianym dla przekazania zaliczki na podatek dochodowy od tych przychodów na rachunek urzędu skarbowego.
Kogo wykazać w ewidencji zatrudnienia
Do pracowników zalicza się też osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą oraz zatrudnionych w działalności członków rodziny mających inne niż podatnik miejsce pobytu stałego lub czasowego. Do pracowników, którzy powinni się znaleźć w ewidencji zatrudnienia, zalicza się też członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym z podatnikiem, pracowników zatrudnionych wyłącznie przy sprzedaży wyrobów, przyjmowaniu zleceń na usługi, utrzymywaniu czystości w zakładzie, prowadzeniu kasy i księgowości, kierowców i konwojentów, bezrobotnych absolwentów skierowanych na staż u pracodawcy oraz zatrudnionych bezrobotnych lub absolwentów zarejestrowanych w urzędzie pracy.
Ryczałt
Obowiązek prowadzenia kart przychodów mają również przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie przychodów w formie ryczałtu ewidencjonowanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.). Karty przychodów to, podobnie jak przy prowadzeniu księgi podatkowej, indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników, prowadzone przez podatników dokonujących pracownikom wypłat należności ze stosunku pracy.
Karty przychodów powinny zawierać analogiczne dane jak przy kartach przychodów prowadzonych przez podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych.
Przedsiębiorca jest obowiązany za każdy miesiąc wypełnić karty nie później niż do dnia 20 następnego miesiąca. Karty przychodów mogą być prowadzone przy zastosowaniu technik informatycznych. Na koniec każdego miesiąca, nie później jednak niż do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni, podatnik jest obowiązany sporządzić wydruk zapisów dokonanych za dany miesiąc.
Karta podatkowa
Na takich samych zasadach, co podatników płacących ryczałt, prowadzenie kart przychodów obowiązuje przedsiębiorców zatrudniających pracowników w wykonywanej działalności opodatkowanej kartą podatkową. Dodatkowo podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej, z wyjątkiem prowadzących parkingi, jeżeli przy prowadzeniu działalności zatrudniają pracowników, są obowiązani prowadzić książkę ewidencji zatrudnienia tych osób, czyli ewidencję zatrudnienia. Ewidencję zatrudnienia należy przechowywać w miejscu wykonywania działalności albo w miejscu wskazanym przez podatnika jako jego siedziba, jeżeli działalność jest wykonywana bez posiadania zorganizowanego zakładu.
Czy zgłaszać ewidencję
Przedsiębiorca zatrudniający pracowników i prowadzący ewidencję zatrudnienia nie musi jej zgłaszać do urzędu skarbowego celem poświadczenia. Musi natomiast przechowywać ją w miejscu wykonywania działalności lub w siedzibie firmy w razie kontroli skarbowej lub podatkowej.
Czy są kary za brak ewidencji
Karę grzywny za przestępstwo lub wykroczenie przewiduje kodeks karny skarbowy w przypadku nieprowadzenia ksiąg. Takiej samej karze podlega przedsiębiorca, który nie przechowuje księgi w miejscu wykonywania działalności lub w miejscu wskazanym przez podatnika jako jego siedziba, przedstawicielstwo lub oddział. Księgą jest m.in. ewidencja.
Bogdan Świąder
Gazeta Prawna Nr 176/2006 [Dodatek: Tygodnik Podatkowy] z dnia 2006-09-11
Nie
Ewidencję zatrudnienia prowadzą tylko podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej, z wyjątkiem prowadzących parkingi, jeżeli przy prowadzeniu działalności zatrudniają pracowników. Obowiązku takiego nie mają przedsiębiorcy opodatkowani w formie ryczałtu ewidencjonowanego, którzy zatrudniają pracowników i wypłacają im należności ze stosunku pracy. Przedsiębiorcy opodatkowani ryczałtem prowadzą jedynie imienne karty przychodów. Podobnie będzie w przypadku przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów. Dla celów podatkowych nie mają oni obowiązku posiadania ewidencji zatrudnienia, ale muszą prowadzić imienne karty przychodów dla zatrudnionych pracowników.
Tak
Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej są obowiązani zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o zmianach, jakie zaszły w stosunku do stanu faktycznego, podanego w złożonym wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej, które mają wpływ na wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. W szczególności muszą zawiadomić o zmianach: w stanie zatrudnienia, miejsca prowadzenia działalności, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności. Trzeba pamiętać, że za zwiększenie stanu zatrudnienia nie uważa się czasowego zatrudnienia pracownika lub pełnoletniego członka rodziny w miejsce nieobecnego stałego pracownika, którego nieobecność trwa nieprzerwanie co najmniej dziesięć dni i jest spowodowana szczególnymi względami, w tym chorobą, urlopem, powołaniem na ćwiczenia wojskowe.
Tak
Podatnicy wypłacający pracownikom należności ze stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są obowiązani prowadzić indywidualne (imienne) karty przychodów pracowników. W art. 12 wspomnianej ustawy określono, że za należności ze stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
- rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 152, poz. 1475 z późn. zm.)
- ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. nr 144, poz. 930 z późn. zm.)
- ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.)