Inne rozrachunki
Do grupy pozostałych rozrachunków zaliczane są operacje dotyczące rozliczeń, m.in. z udziałowcami i akcjonariuszami, a także właścicielami jednostek i ubezpieczycielami, rozliczeń spornych, wewnątrzzakładowych oraz z tytułu zakupu i sprzedaży środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, a także inwestycji. Ponadto zalicza się: rozrachunki działalności finansowej i obrotu wierzytelnościami.
Za pomocą konta 240 „Inne rozrachunki” można rozliczyć przykładowo wypłatę dywidendy z osiągniętego przez spółkę zysku. W takim przypadku ewidencja należnej akcjonariuszom dywidendy brutto będzie przebiegała w następujący sposób: strona Wn konta 820 „Rozliczenie wyniku finansowego”, strona Ma konta 240 „Inne rozrachunki” lub 257 „Rozrachunki z akcjonariuszami”. Natomiast zryczałtowany
podatek dochodowy, który musi naliczyć i odprowadzić spółka: strona Wn konta 240 „Inne rozrachunki” lub 257 „Rozrachunki z akcjonariuszami”, strona Ma konta 220 „Rozrachunki publicznoprawne” lub 222 „Rozrachunki płatnika z tytułu pobranych zaliczek na podatek dochodowy”.
Do rozrachunków związanych z działalnością finansową zalicza się m.in. operacje związane z zaciągniętymi (poza otrzymywanymi z banku) lub udzielonymi pożyczkami. Ewidencję tego ostatniego przypadku można przeprowadzać na wyodrębnionym w tym celu koncie 251 „Udzielone pożyczki”. Służy ono do ujmowania pożyczek zarówno krótko jak i długoterminowych. Warto pamiętać, że udzielone pożyczki ewidencjonuje się w wartości nominalnej. Natomiast, jeżeli pożyczkobiorca otrzyma kwotę, od której została potrącona kwota oprocentowania (za okres i kwotę określoną w umowie) różnicę między wartością przekazaną, a tą podlegającą spłacie rozlicza się w czasie. Do tego należy użyć konta „Rozliczenia międzyokresowe przychodów „ i rozliczać tę wartość za pośrednictwem konta „Odsetki stanowiące przychody finansowe”.
Agnieszka Pokojska
PODSTAWA PRAWNA
- Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 1996 r. nr 70, poz. 335 z późn. zm.).
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz 535 z późn. zm.).
Gazeta Prawna [Tygodnik podatkowy] Nr 087/2007 z dnia 2007-05-07
Na gruncie polskiego prawa bilansowego, leasingiem operacyjnym jest
umowa, na mocy której jedna ze stron (finansujący) oddaje drugiej stronie (korzystającemu)
środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne do odpłatnego używania lub również pobierania pożytków na czas określony, o ile ta umowa nie spełnia warunków określonych w art. 2 ust. 4 ustawy o rachunkowości.
Zapłacony czynsz inicjalny dotyczący środków trwałych używanych na podstawie leasingu operacyjnego podlega zgodnie z zasadą współmierności kosztów i przychodów rozliczeniu przez okres użytkowania środka trwałego i uzyskiwania z niego korzyści ekonomicznych na podstawie umowy. Z powyższego pytania wynika pięcioletni okres użytkowania, zatem taki właśnie okres rozliczania czynszu inicjalnego należy uznać za prawidłowy. Kwestię rozliczania m.in. opłat z tytuły leasingu operacyjnego w księgach leasingobiorcy precyzują zapisy MSR nr 17 Leasing. W tym zakresie na uwagę zasługuje punkt 34 MSR nr 17, który stanowi, że opłaty leasingowe ujmowane są jako koszty metodą liniową, chyba że zastosowanie innej systematycznej metody lepiej odzwierciedla sposób rozłożenia w czasie korzyści czerpanych przez użytkownika, nawet wówczas, gdy opłaty leasingowe dokonywane przez użytkownika dokonywane są w sposób nieodpowiadający tej metodzie. Jednakże w praktyce najczęściej spotykanym sposobem rozliczenia czynszu inicjalnego jest metoda liniowa. Jednak np. w przypadku środków trwałych używanych sezonowo możliwy jest inny sposób rozliczania czynszu inicjalnego, dopasowany do rzeczywistego sposobu uzyskiwania korzyści ekonomicznych. Kwotą rozliczaną w czasie jest kwota netto czynszu, tzn. pomniejszona o VAT.
Przykładowe księgowania związane z rozliczeniem czynszu inicjalnego mogą wyglądać następująco: 1) zapłata czynszu inicjalnego Wn „Czynne rozliczenia międzyokresowe” w kwocie netto zapłaconego czynszu inicjalnego, Wn „Rozrachunki z tytułu VAT” w kwocie podatku naliczonego, Ma „Rachunek bankowy” w kwocie zapłaconego czynszu inicjalnego brutto, 2) miesięczne rozliczenie czynszu inicjalnego Wn „Koszty rodzajowe” w kwocie miesięcznego odpisu kwoty czynszu inicjalnego, Ma „Czynne rozliczenia międzyokresowe” w kwocie miesięcznego odpisu kwoty czynszu inicjalnego.
W kwestii rozliczenia VAT nie powinny pojawić się dodatkowe komplikacje, o ile umowa nie dotyczy samochodów osobowych. W przypadku środków trwałych innych niż samochody osobowe, naliczony VAT zawarty w każdorazowo otrzymanych fakturach podlega normalnemu rozliczeniu z podatkiem należnym. Przypomnijmy jeszcze, że zgodnie z art. 86 ustawy o VAT w przypadku usługobiorców użytkujących samochody osobowe, na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty podatku naliczonego od czynszu (raty) lub innych płatności wynikających z zawartej umowy, udokumentowanych fakturą. Suma kwot w całym okresie użytkowania samochodów i pojazdów, o których mowa powyżej, dotycząca jednego samochodu lub pojazdu, nie może jednak przekroczyć kwoty 6 tys. zł.
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
- Art. 86 ust. 17 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
Marek Musiał
menedżer, dział audytu, Ernst & Young
Ujęcie w księgach obciążeń pracowników kosztami prywatnych rozmów telefonicznych z aparatów służbowych jest ściśle związane z klasyfikacją świadczenia na gruncie prawa podatkowego. Zakładam, że pytający reprezentuje jednostkę prowadzącą działalność gospodarczą, która jest podatnikiem podatku dochodowego i VAT.
W omawianym przypadku dochodzi do odsprzedaży pracownikom usług wykonywanych fizycznie przez osobę trzecią (tu: firmę telekomunikacyjną), czyli świadczenia usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W efekcie czynność podlega opodatkowaniu VAT przy zastosowaniu stawki właściwej dla usług telekomunikacyjnych, tj. 22 proc.
Ponieważ odprzedaż usług jest czynnością opodatkowaną, jednostka zachowuje prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktury od firmy telekomunikacyjnej w części dotyczącej rozmów prywatnych. Jednostce przysługuje prawo do odliczenia VAT z pozostałej części faktury na zasadach ogólnych.
Ustawy o podatku dochodowym nie zawierają jednoznacznych wskazówek, czy obciążenia pracowników należy potraktować jako przychód jednostki, czy raczej jako zmniejszenie kosztów. Ponieważ w omawianym przypadku jednostka występuje w roli świadczącego usługi na rzecz pracowników, moim zdaniem właściwsze wydaje się potraktowanie obciążeń pracowników jako przychodów.
Wykorzystywanie telefonów służbowych do celów prywatnych co do zasady nie pozostaje w związku z działalnością gospodarczą jednostki. Jednak w przypadku zaliczenia obciążeń pracowników do przychodów podatkowych można wykazać bezpośredni związek przyczynowo-skutkowy między poniesionymi kosztami a osiągniętymi przychodami. Umożliwia to potraktowanie całości wydatków jako kosztów podatkowych.
Także z punktu widzenia prawa bilansowego słuszne wydaje się zakwalifikowanie obciążeń pracowników jako przychodów ze świadczenia usług telekomunikacyjnych. Ponieważ udostępnianie telefonów dla celów prywatnych nie należy do podstawowej działalności jednostki, moim zdaniem przychody należy ująć jako pozostałe przychody operacyjne.
Koszty usług telekomunikacyjnych ujmowane są co do zasady na kontach usług obcych. W celu jasnego i rzetelnego przedstawienia sytuacji jednostki, w tym wyników na poszczególnych rodzajach działalności, zaleca się rozksięgowanie kosztów usług na konta usług obcych (rozmowy służbowe) i konta pozostałych kosztów operacyjnych (rozmowy prywatne).
Przykładowo jednostka otrzymała fakturę na kwotę brutto 1220 zł (netto 1000 zł, VAT 220 zł). W oparciu o billing ustalono, że wartość netto prywatnych rozmów wyniosła 500 zł. Cały obrót jednostki podlega opodatkowaniu VAT. Obciążenia pracowników zaliczane są do przychodów podatkowych. Księgowanie pierwotnej faktury za usługi telekomunikacyjne: Wn konto „Rozrachunki z tytułu VAT naliczonego” - 220 zł, Wn konto „Koszty usług obcych - usługi telekomunikacyjne” - 500 zł, Wn konto „Pozostałe koszty operacyjne - inne” - 500 zł, Ma konto „Rozrachunki z kontrahentem” 1220 zł. Obciążenie pracownika za korzystanie z telefonu służbowego dla celów prywatnych: Wn konto „Rozrachunki z pracownikami” - 610 zł, Ma konto „Rozrachunki z tytułu VAT należnego” - 110 zł, Ma konto „Pozostałe przychody operacyjne - inne” - 500 zł.
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1, art. 21 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.).
- Art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
Anna Harasimowicz
biegły rewident, Rödl & Partner
Pracodawcy często zapewniają swoim pracownikom dodatkowe świadczenia, a ostatnio coraz częściej świadczenia medyczne. Powodem takiego stanu rzeczy są nie tylko korzyści podatkowe dla pracodawcy, ale również zapewnienie pełnej opieki medycznej dla pracowników.
Szczepienia przeciw grypie nie należą do obowiązkowych badań lekarskich pracowników, które
pracodawca ma obowiązek sfinansować i zapewnić pracownikowi. Według kodeksu pracy do obligatoryjnych świadczeń medycznych należą wstępne
badania lekarskie, badania okresowe, badania kontrolne pracownika oraz koszty poniesione na profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, niezbędne z uwagi na warunki wykonywanej pracy. Wydatki poniesione na zakup szczepionek przeciw grypie dla pracownika powinny zostać ujęte w księgach w następujący sposób: Wn 405 „Świadczenia na rzecz pracowników”, Ma 202 „Rozrachunki z dostawcami”.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalent, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za
godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki,
nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Ustawodawca nie wymienia szczepień w zwolnieniach od podatku dochodowego od osób fizycznych, będą one zatem podlegały opodatkowaniu jako przychód pracownika ze stosunku pracy. Wartość poniesionych kosztów na zakup szczepionek będzie stanowiła podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i należy włączyć ją do podstawy składek społecznych i
ubezpieczenia zdrowotnego pracownika, jeżeli można imiennie określić osobę, do której zostało skierowane świadczenie. W przypadku gdy nie można ustalić wartości zakupionych szczepionek dla poszczególnych pracowników, czyli nie można przypisać świadczenia imiennie dla pracownika, wartość szczepionek nie stanowiłaby przychodu dla pracownika.
W orzecznictwie znajdziemy wiele opinii, że koszty związane z zakupem szczepionek dla pracowników nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Jednak były to opinie wydane pod rządami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym przed 2007 rokiem. Od tego roku ustawodawca uchylił art. 16 ust. 1 pkt 65 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przepis, który wyłączał z kosztów uzyskania przychodów koszty związane z finansowaniem świadczeń zdrowotnych przez pracodawcę na rzecz pracowników, z wyjątkiem poniesionych kosztów świadczeń zdrowotnych, do których ponoszenia zobowiązują pracodawcę
przepisy kodeksu pracy oraz innych ustaw. Tym samym od 1 stycznia 2007 r. wydatki poniesione przez pracodawcę na zakup szczepionek przeciw grypie dla pracowników będą stanowiły dla celów podatkowych
koszty uzyskania przychodów.
PODSTAWA PRAWNA
- Art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
- Art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz.U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 z późn. zm.).
Justyna Nieckarz
ekspert podatkowy, Rödl & Partner
Polska spółka będąca podatnikiem VAT UE (wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów będzie odbywała się z 0-proc. stawką VAT) sprzedała towary kontrahentowi z Unii Europejskiej. Faktura na 150 000 euro została wystawiona 20 marca 2007 r., średni kurs NBP z tego dnia wyniósł 3,8778 zł/euro. Zapłata od kontrahenta na
rachunek bankowy wpłynęła 25 kwietnia 2007 r. Średni kurs kupna banku obsługującego firmę w tym dniu wynosił 3,7447 zł/euro.
1. Wystawienie faktury VAT: 150 000 euro x 3,8778 zł/euro - 581 670 zł,
2. Wpłata należności na rachunek bankowy: 150 000 euro x 3,7447 zł/euro - 561 705 zł,
3. Zaksięgowanie ujemnej różnicy kursowej: 19 965 zł.
Polska spółka zakupiła towar u kontrahenta z USA (import). Wartość towarów wynikających z faktury - 130 000 USD. Dokument odprawy celnej SAD obejmuje następujące informacje:
- kurs USD - 2,8040 zł (130 000 USD x 2,804 zł - 364 520,00 zł)
-
cło - 3,5 proc. (364 520 zł x 3,5 proc. - 12 758,20 zł)
- VAT - 22 proc. (377 278,20 zł x 22 proc. - 83 001,20 zł).
Kurs sprzedaży USD banku, z którego usług korzysta importer w dniu zapłaty należności - 2,7970 (130 000 x 2,7970 - 363 610,00 zł).
1. Rozliczenie zakupu:
a) zobowiązanie wobec dostawcy w kwocie przeliczonej według kursu z dokumentu SAD
b) cło
c) VAT
2. Przyjęcie towaru do magazynu
3. Zapłata kontrahentowi za towar według kurs sprzedaży USD banku, z którego usług korzysta importer
4. Zaksięgowanie ujemnej różnicy kursowej.
Spółka przekazała pracownikom bony towarowe o wartości 2000 zł zakupione ze środków obrotowych.
1. Zapłata za bony towarowe - 2000 zł.
2. Obciążenie pracownika odpowiedzialnego za rozprowadzenie bonów w wartości nominalnej 2000 zł w ciężar kosztów.
3. Rozliczenie pracownika - imienna lista z potwierdzeniem odbioru bonów przez pracowników - 2000 zł.
4. Obciążenia, pracowników z tytułu:
- emerytalne (2000 x 9,76 proc.) - 195,2 zł
- rentowe (2000 x 6,50 proc.) - 130 zł
- chorobowe (2000 x 2,45 proc.) - 49 zł
- podstawa wymiaru
składki zdrowotnej - 1625,80 zł (2000 - 374,20)
c) Zaliczka na podatek dochodowy:
-
podatek dochodowy w wysokości 19 proc. podstawy wymiaru (2000 zł - 374,20 zł) = (1625,80 zł x 19 proc.) - 308,90 zł
- odliczenie składki zdrowotnej w wysokości nieprzekraczającej 7,75 proc. - 183,00 zł [308,90 zł -126 zł (1625,80 x 7,75 proc.) = 182,90 zł]
5. Obciążenie pracodawcy
a) częścią składki - 345,20 zł:
- emerytalne (2000 x 9,76 proc.) - 195,20 zł
- rentowe (2000 x 6,50 proc.) - 130 zł,
-
składka wypadkowa dla celów przykładu została przyjęta składka w wysokości 1 proc. (2000 x 1 proc.) - 20 zł
b) składki na fundusze pozaubezpieczeniowe - 51 zł:
- Fundusz Pracy (2000 x 2,45 proc.) - 49 zł
- Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (2000 x 0,10 proc.) - 2 zł.
1. Ujawnione w trakcie inwentaryzacji niedobory
a) środków pieniężnych
b) materiałów
c) towarów
2. Rozliczenie powstałych niedoborów jako
a) zawinione przez pracownika i przez niego uznane
b) zawinione przez pracownika, ale przez niego nieuznane
3. Spłata należności przez pracownika z tytułu niedoborów do kasy
4. Roszczenie skierowane na drogę sądową