Otrzymałam fakturę VAT na prenumeratę "MONITORA księgowego" na 2006 rok. Jak należy zaksięgować tę fakturę w podatkowej księdze przychodów i rozchodów oraz jak rozliczyć VAT? Czy poprawne jest zaliczenie bezpośrednio w koszty tego roku, choć faktura dotyczy 2006 r.?
RADA
Rozliczenie faktury w podatkowej księdze przychodów i rozchodów zależy od przyjętej metody rozliczeniowej. Jeśli stosuje Pani metodę kasową, koszt prenumeraty należy ująć w dacie jego poniesienia w kolumnie 14 księgi. W metodzie memoriałowej koszt opłacenia prenumeraty za 2006 r. powinien zostać ujęty dopiero w tym roku podatkowym, którego dotyczy, czyli w 2006 r. W 2005 r. można jednak odnotować pojawienie się kosztu dotyczącego lat następnych w kolumnie 16. Jeśli chodzi o rozliczenie VAT, to otrzymanie przez podatnika faktury za prenumeratę stanowi dla niego podstawę do odliczenia VAT wykazanego na tej fakturze w rozliczeniu za miesiąc, w którym ją otrzymał, albo za miesiąc następny.
UZASADNIENIE
Rozliczenie w pkpir
Moment rozliczenia faktury za prenumeratę czasopisma na następny rok zależy od tego, jaką metodę rozliczania kosztów w czasie Pani stosuje. W odróżnieniu od podatników prowadzących księgi rachunkowe podatnicy prowadzący ewidencję w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów mają możliwość wyboru pomiędzy dwiema metodami:
• tzw. kasową, która polega na ujmowaniu kosztów w dacie ich poniesienia,
• tzw. memoriałową, polegającą na ujmowaniu kosztów w tym roku podatkowym, którego przychodów dotyczą. Oznacza to, że w danym roku podatkowym rozliczeniu podlegają koszty:
– poniesione i dotyczące tego roku,
– jeszcze nieponiesione, ale dotyczące tego roku,
– poniesione w roku lub w latach poprzednich, ale dotyczące tego roku,
pod warunkiem że dany koszt jest określony co do rodzaju i kwoty.
W praktyce oznacza to, że podatnik dysponuje dokumentem, na podstawie którego może dokonać zapisu w księdze. W przeciwnym razie koszt podlega rozliczeniu w dacie jego poniesienia. Metoda ta może być stosowana, gdy w każdym roku podatkowym księga będzie prowadzona w sposób umożliwiający wyodrębnienie kosztów odnoszących się tylko do danego roku podatkowego.
Wyboru jednej z metod księgowania kosztów należy dokonać w momencie zaprowadzenia księgi. Nie można jej później zmienić ani w trakcie roku podatkowego, ani z początkiem kolejnego. Raz wybraną metodę należy stosować do końca działalności.
Korzyści
Należy pamiętać, że wybór jednej z metod nie ma wpływu na księgowanie niektórych kosztów, np. zakupu towarów handlowych i materiałów podstawowych (rozliczane są niezwłocznie po ich otrzymaniu, najpóźniej przed przekazaniem do magazynu, przerobu lub sprzedaży) oraz kosztów rozliczanych na mocy ustawy „kasowo”, np. zapłaconych odsetek.
Wobec tego, jeżeli ujmuje Pani koszty stosując metodę „kasową”, to koszt prenumeraty powinien zostać ujęty w księdze w dacie jego poniesienia. Zapisu należy dokonać w kolumnie 14 księgi. Natomiast gdy koszty są rozliczane „memoriałowo”, to koszt opłacenia prenumeraty za 2006 r. powinien zostać ujęty dopiero w tym roku podatkowym, którego dotyczy, czyli w 2006 r. W 2005 r. można jednak odnotować pojawienie się kosztu dotyczącego lat następnych w kolumnie 16. Wartości ujmowanych w tej kolumnie nie sumuje się z kosztami uzyskania przychodów danego okresu. Dopiero w księdze zaprowadzonej dla 2006 r. koszt prenumeraty zostanie ujęty w kolumnie 14 księgi, tym samym stanie się kosztem uzyskania przychodów 2006 r.
PRZYKŁAD
Pan Jan K., prowadzący działalność gospodarczą i rozliczający się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w październiku br. opłacił prenumeratę „MONITORA księgowego” na 2006 r. Podatnik stosuje kasową metodę rozliczania kosztów. Wobec tego koszt prenumeraty został ujęty w kolumnie 14 księgi w rozliczeniu za październik br.
PRZYKŁAD
Pani Maria T., prowadząca działalność gospodarczą i rozliczająca się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, w listopadzie br. opłaciła prenumeratę „MONITORA księgowego” na 2006 r. Podatniczka stosuje memoriałową metodę rozliczania kosztów. Wobec tego wartość prenumeraty w księdze prowadzonej dla 2005 r. wpisała w kolumnie 16, co oznacza niezaliczenie jej do kosztów podatkowych bieżącego roku. Koszt prenumeraty zostanie zaliczony do kosztów uzyskania przychodów dopiero w 2006 r. poprzez wpisanie go w kolumnie 14 księgi zaprowadzonej dla 2006 r.
Rozliczenie VAT
Opłacenie prenumeraty na następny rok podatkowy stanowi dokonanie przedpłaty. Wobec tego wydawnictwo jest zobowiązane do wystawienia faktury potwierdzającej wpływ pieniędzy. Otrzymanie przez podatnika takiej faktury stanowi dla niego podstawę do odliczenia VAT wykazanego na tej fakturze w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik ją otrzymał, albo za miesiąc następny. Odliczenie VAT w przypadku dokonania przedpłaty nie jest uzależnione od otrzymania towaru, tutaj – w postaci zaprenumerowanego czasopisma. Wystarczające jest właśnie otrzymanie faktury.
PRZYKŁAD
Firma X opłaciła prenumeratę „MONITORA księgowego”, dokonując przelewu 27 października br. Wydawnictwo otrzymało pieniądze 28 października br. i z tą datą wystawiło fakturę VAT, przesyłając ją do prenumeratora. Faktura ta dotarła do firmy X 2 listopada br. Wobec tego firma X ma prawo do odliczenia VAT wykazanego na fakturze w rozliczeniu za listopad lub grudzień br.
• art. 22 ust. 4–6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• § 17 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 282, poz. 2807
• art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. b) i ust. 10–11 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484
Joanna Krawczyk
doradca podatkowy, prawnik