Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych

PIRXON
PIRXON SA (dawniej SmartMedia Sp. z o.o.) od 2004 roku optymalizuje procesy, dostarczając zaawansowane rozwiązania informatyczne polskim i zagranicznym firmom.
rozwiń więcej
Sposób inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych / Fot. Fotolia

Wartości niematerialne i prawne są to prawa majątkowe, które mają przewidywany okres ekonomicznej użyteczności dłuższy niż rok i są przeznaczone do użytkowania na potrzeby własne jednostki. To mogą być patenty, licencje, znaki towarowe, a przede wszystkim programy komputerowe. Niematerialne, czyli nie można ich w żaden sposób policzyć, ani zmierzyć, a więc nie można w przypadku wartości niematerialnych i prawnych przeprowadzać spisu z natury. Jedyną prawidłową i obowiązującą metodą jest metoda weryfikacji salda.

Metoda weryfikacji salda to jedna z trzech metod inwentaryzacyjnych, która polega na porównaniu stanu określonego składnika aktywów lub pasywów (wynikającego z ksiąg rachunkowych) z właściwą dokumentacją księgową.

Przebieg inwentaryzacji

W ramach przygotowania do inwentaryzacji środków trwałych należy zgromadzić:

- Dokumentację zakupu: faktury, umowy, licencje, ewidencje kosztów wytworzenia

- Dokumentację związaną z ewidencją: OT – przyjęcie do użytkowania,

PT – protokół zdawczo-odbiorczy, LT – likwidacja wartości niematerialnej i prawnej.

- Dokumentację księgową: zestawienia obrotów i salda kont wartości niematerialnych i prawnych.

Inwentaryzacja za 2014 rok - czynności przygotowawcze

W ramach weryfikacji sald należy sprawdzić:

- Czy dokumenty potwierdzają, że wyszczególnione składniki istnieją w tej grupie aktywów? W tym celu porównuje się salda z bilansu otwarcia z zestawem obrotów i sald za ubiegły rok obrotowy. Dzięki temu następuje sprawdzenie, czy żadna składowa nie została pominięta w księgach rachunkowych za ubiegły rok, a także czy nastąpiło prawidłowe przeniesienie do tych ksiąg wartości początkowej.

- Wiarygodność i poprawność dokonanej wyceny, a wycenia się je tak jak środki trwałe i są ewidencjonowane według wartości początkowej, którą mogą być: cena nabycia, koszt wytworzenia lub wartość godziwa.

- Zapisy dotyczące zakupu albo likwidacji pod względem kompletności, prawidłowości i porównanie z odpowiednimi dokumentami, które stanowią podstawę sporządzonych zapisów, np. faktury zakupu.

- Dokumentacji np. umów licencyjnych, umów zakupu z zapisami w księgach rachunkowych. Chodzi o sprawdzenie czy dane wartości (np. programy komputerowe) istnieją i są wykorzystywane podczas prowadzenia działalności, czyli stwierdzenie słuszności zakwalifikowania składników majątku do wartości niematerialnych i prawnych.

-  Realną wartości składników poprzez sprawdzenie prawidłowości amortyzowania i analizę zapisów związanych z przychodami i rozchodami mając na względzie poszczególne składniki wartości niematerialnych i prawnych.

Polecamy: Komplet : IFK + MK + Infororganizer

Dokumentacja przy inwentaryzacji

Termin przeprowadzenia inwentaryzacji

Wartości niematerialne i prawne należy inwentaryzować na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Termin uważa się za dotrzymany, jeśli inwentaryzacja została rozpoczęta nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono ją do 15 dnia następującego roku.

Dokumentacja inwentaryzacji

Inwentaryzacja przeprowadzana za pomocą weryfikacji musi być udokumentowana protokołem weryfikacji oraz informacją o przeprowadzeniu inwentaryzacji na wydrukach odpowiednich kont. W protokole musi się znajdować informacja jakie konta zostały poddane weryfikacji. Polega to na tym, iż wyznaczeni pracownicy mają za zadanie porównać zapisy na kontach księgowych z dowodami księgowymi, a także sprawdzić zgodność sald z zawartością dowodów księgowych, weryfikują kwoty, oceniają realność i prawidłowość wyceny. Wyniki inwentaryzacji muszą być potwierdzone na piśmie za pomocą protokołu podpisanego przez osoby, które dokonywały weryfikacji, a także zaakceptowane przez kierownika jednostki.

Zdarza się też, że dział księgowości korzysta z pomocy specjalistów z różnych dziedzin, aby ocenić przydatność lub wartość praw i składników majątku, które są zaliczane do wartości niematerialnych i prawnych.

Istnieją na rynku rozwiązania informatyczne, które poprawiają efektywność także inwentaryzacji wartości niematerialnych i prawnych. Jednym z nich jest program STOCK, firmy SmartMedia. Program umożliwia prowadzenie ewidencji środków trwałych, wyposażenia, a także wartości niematerialnych i prawnych. A dzięki integracji z systemami do audytu IT, umożliwia wskazanie aktualnie używanego w organizacji oprogramowania, będącego w ewidencji wartości niematerialnych i prawnych. Program jest z powodzeniem wykorzystywany w dużych, jak i małych firmach oraz setkach instytucji.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

oprac. Adam Kuchta
rozwiń więcej
Księgowość
Podatek od prezentów komunijnych - kiedy trzeba zapłacić. Są 3 limity kwotowe
13 maja 2025

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany
13 maja 2025

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Obowiązku stosowania KSeF można uniknąć. Jest kilka sposobów. Jednym jest uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji
13 maja 2025

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

Naliczanie odsetek za zwłokę a czas trwania kontroli podatkowej, celno-skarbowej lub postępowania podatkowego – zmiany w Ordynacji podatkowej jeszcze w 2025 r.
09 maja 2025

Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, która ma m.in. na celu zmobilizowanie organów podatkowych do zakończenia kontroli podatkowej i kontroli celno-skarbowej w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia jej wszczęcia. Jeżeli to się nie stanie, to nie będzie można podatnikowi naliczyć odsetek od zaległości podatkowych (odsetek za zwłokę) stwierdzonych w toku kontroli.

Zarządzanie finansami i procesami finansowo-księgowymi w rosnącym przedsiębiorstwie
09 maja 2025

W dzisiejszej gospodarce efektywne zarządzanie finansami i procesami finansowymi stanowi kluczowy czynnik sukcesu dla rozwijających się przedsiębiorstw. Praktyka biznesowa pokazuje, że sam wzrost obrotów nie zawsze przekłada się na poprawę kondycji finansowej firmy. Nieumiejętnie zarządzany rozwój może prowadzić do paradoksalnej sytuacji, w której zwiększającym się przychodom towarzyszą spadająca rentowność i problemy z płynnością finansową.

Rozliczenie składki zdrowotnej w 2025 roku. Księgowa wyjaśnia jak to zrobić
08 maja 2025

Termin złożenia w ZUS deklaracji zawierającej rozliczenie wpłaconych składek zdrowotnych za 2024 rok upływa 20 maja 2025 r. Obowiązek ten dotyczy większości przedsiębiorców prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Jedynie ci rozliczający się na karcie podatkowej są z niego zwolnieni. W pozostałych przypadkach wysokość należnych składek wylicza się na podstawie przychodów bądź dochodów osiągniętych w poprzednim roku. Na co zwrócić uwagę przygotowując roczne rozliczenie składek? Wyjaśnia to Paulina Chwil, Księgowa Prowadząca oraz Ekspert ds. ZUS i Prawa Pracy w CashDirector S.A.

Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku. Prof. Kołodko recenzuje politykę (nie tylko gospodarczą) obecnego prezydenta USA
08 maja 2025

W kwietniu 2025 r. nakładem Wydawnictwa Naukowego PWN ukazała się najnowsza książka prof. Grzegorza W. Kołodki zatytułowana „Trump 2.0. Rewolucja chorego rozsądku”. Grzegorz W. Kołodko, wybitny ekonomista i były wicepremier, w swoim bezkompromisowym stylu analizuje trumponomikę i trumpizm, populizm, nowy nacjonalizm, publiczne kłamstwa i brutalną grę interesów. Profesor poświęca szczególną uwagę kwestiom manipulacji opinią publiczną, polityce sojuszy, a także wpływowi wojny w Ukrainie na kształt geopolityki. Zastanawia się również, jakie zagrożenia dla NATO i Unii Europejskiej niesie ze sobą „America First” – i co to wszystko oznacza dla współczesnego świata.

Zmiany w rachunkowości w 2025 r. Sprawozdawczość ESG przesunięta o 2 lata
08 maja 2025

Minister Finansów przygotował 5 maja 2025 r. projekt nowelizacji ustawy wdrażającej dyrektywę CRSD do ustawy o rachunkowości, a także ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw. Ta nowelizacja ma na celu wdrożenie unijnej dyrektywy 2025/794, przesuwającej wdrożenie obowiązku sprawozdawczości ESG o 2 lata.

Większość podatników VAT może uniknąć w 2026 r. obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Prof. Modzelewski wyjaśnia jak to możliwe
09 maja 2025

Zdaniem profesora Witolda Modzelewskiego, gdyby uchwalono projekt przepisów wprowadzających obowiązkowy KSeF w przedłożonym niedawno kształcie, to większość podatników VAT nie będzie musiała wystawiać faktur ustrukturyzowanych w 2026 r.

Stopy procentowe NBP 2025: w maju obniżka o 0,5 pkt proc.
07 maja 2025

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 6-7 maja 2025 r. postanowiła obniżyć wszystkie stopy procentowe NBP o 0,5 punktu procentowego. Stopa referencyjna wynosi od 8 maja 2025 r. 5,25 proc. - poinformował w komunikacie Narodowy Bank Polski. Decyzja RPP była zgodna z oczekiwaniami większości analityków finansowych i ekonomistów. Stopy NBP zmieniły się pierwszy raz od 3 października 2023 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...