Celem takiego sprawozdania jest zobrazowanie sytuacji majątkowej i finansowej kilku jednostek w taki sposób jakby cała grupa kapitałowa stanowiła jeden podmiot. Odbywa się to za pomocą połączenia kilku sprawozdań uwzględniając jednocześnie wyłączenia konsolidacyjne i odpowiednie korekty przy użyciu jednej z metod: konsolidacji pełnej, proporcjonalnej, metody praw własności.
Jednostka dołącza również sprawozdanie z działalności grupy kapitałowej oraz niektóre z podmiotów zgodnie z art. 55 ust. 2b ustawy o rachunkowości (UoR) od 2017 roku zobowiązane zostały do załączenia oświadczenia grupy kapitałowej odnośnie informacji niefinansowych.
Duże podmioty od początku 2016 roku funkcjonują na podstawie zmienionych przepisów regulujących kwestię skonsolidowanych sprawozdań finansowych. Obecnie z obowiązku ich sporządzania zwolnione są:
– jednostki, które na koniec bieżącego oraz poprzedniego roku finansowego spełniają co najmniej dwa z trzech warunków przedstawionych w ustawie:
- suma bilansowa wyniosła mniej niż 38,4 mln zł,
- przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów nie przekroczyły 73,6 mln zł
- spółka średniorocznie zatrudniała poniżej 250 osób.
Progi te odnoszą się do połączonych danych jednostki dominującej oraz jednostek zależnych przed dokonaniem wyłączeń konsolidacyjnych. Obniżają się one odpowiednio jeżeli dane brane pod uwagę uwzględniają już wyłączenia konsolidacyjne:
- suma bilansowa wyniosła mniej niż 32 mln zł,
- przychody netto ze sprzedaży produktów i towarów nie przekroczyły 64 mln zł,
- spółka średniorocznie zatrudniała poniżej 250 osób
– jednostki dominujące w przypadku, gdy podmiot, od którego ona jest zależna (należący do EOG) posiada ponad 90% udziałów. Należy pamiętać, że tylko w przypadku, gdy posiada ona pełne 100% nie obowiązkuje wymóg zatwierdzenia decyzji o niesporządzaniu skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w innym przypadku pozostali udziałowcy muszą zatwierdzić tę decyzję. Kierownik jednostki, która dokonuje takiego wyboru musi złożyć skonsolidowane sprawozdanie jednostki wyższego szczebla wraz z opinią biegłego rewidenta oraz skonsolidowanym sprawozdaniem z działalności tej jednostki we właściwym rejestrze sądowym, co ważne dokumenty te muszą zostać przetłumaczone przez tłumacza przysiegłego na język polski. Nastąpić to musi w ciągu 30 dni od zatwierdzenia sprawozdania, a zarazem nie może być to później niż 12 miesięcy od dnia bilansowego spółki. Wyłączenie to nie ma miejsca w odniesieniu do emitentów papierów wartościowych lub jednostek, które ubiegają się o dopuszczenie do obrotu.
– jednostka dominująca, której wszystkie jednostki zostały wyłączone z obowiązku konsolidacji. Istnieje kilka przesłanek, kiedy wyłączenie jednostki zależnej ma miejsce:
- jednostkę nabyto wyłącznie do celu jej odsprzedaży w przeciągu roku (warto tu zaznaczyć, że jeszcze w 2015 roku UoR wykluczała możliwość ujęcia takich jednostek zależnych w sprawozdaniu skonsolidowanym),
- jednostka nie dysponuje aktywami, a co za tym idzie zyskiem netto tej jednostki, co oznacza poważne ograniczenie w sprawowaniu kontroli,
- dane, które niezbędne są do procesu konsolidacji uzyskiwane są z dużym opóźnieniem i powiązane jest to z niewspółmiernie wysokimi kosztami w porówaniu z istotnością tej spółki w całej grupie kapitałowej. Muszą to być przypadku wyjątkowe, które zostaną odpowiednio udokumentowane.
Polecamy: Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian (książka)
Autorzy: prof. dr hab. Irena Olchowicz, dr Agnieszka Tłaczała, dr Wanda Wojas, Ewa Sobińska, Katarzyna Kędziora, Justyna Beata Zakrzewska, dr Gyöngyvér Takáts
Justyna Stachowicz, Accountant w Accace