Rozliczenie podatnika (np. pracownika) przez płatnika (np. pracodawcę) jest możliwe tylko wtedy, gdy podatnik (np. pracownik) złoży płatnikowi oświadczenie (PIT-12), w którym żąda sporządzenia rocznego obliczenia podatku. Należało je złożyć przed 10 stycznia 2008 r., aby płatnik rozliczył podatek za 2007 r.
Jeśli pracownik złożył takie oświadczenie, to pracodawca jest zobowiązany do sporządzenia za niego zeznania rocznego PIT-40. Dokonując go pracodawca jest zobowiązany do:
- uwzględnienia faktycznie poniesionych kosztów przez podatnika na dojazd do zakładu pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej udokumentowanych imiennymi biletami okresowymi;
- odliczenia od dochodu - potrąconych w roku podatkowym ze środków podatnika składek na ubezpieczenia społeczne;
- odliczenia od dochodu, ale co ważne - na wniosek podatnika, zwróconych płatnikowi w roku podatkowym nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu. Odliczenia tego można dokonać, jeśli te zwrócone świadczenia nie zostały potrącone od dochodu przy poborze zaliczek;
- odliczenia od podatku kwoty składek na ubezpieczenie zdrowotne pobranych w roku podatkowym przez płatnika. Składki zdrowotne mogą być odliczone od podatku w wysokości nieprzekraczającej 7,75% podstawy wymiaru tej składki;
- odliczenia od podatku, ale tylko na wniosek podatnika (pracownika), kwoty stanowiącej iloczyn liczby wychowywanych dzieci i dwukrotności kwoty zmniejszającej podatek określonej w pierwszym przedziale skali podatkowej (w rozliczeniu za 2007 r. jest to 1145,08 zł). Odliczenie to jest możliwe tylko, jeśli pracownik przed 10 stycznia złożył pracodawcy oświadczenie, że spełnia warunki do skorzystania z ulgi, o których mowa w art. 27f updof, wskazał liczbę dzieci, na które przysługuje odliczenie, wskazał kwotę odliczenia (jest to związane z tym, że kwota do odliczenia dotyczy obojga rodziców). Jeśli pracownik złożył PIT-12, a nie złożył oświadczenia z wnioskiem o rozliczenie ulgi na dzieci, ulga ta mu przepadła. Może ona być rozliczona w zeznaniu rocznym sporządzanym samodzielnie, ale tylko jeśli pracownik nie złożył pracodawcy PIT-12;
- doliczenia do podatku otrzymanego za pośrednictwem płatnika zwrotu uprzednio zapłaconej i odliczonej składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którym mowa w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
PIT-40 należy przekazać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, którym kieruje:
- naczelnik US właściwy według miejsca zamieszkania podatnika objętego nieograniczonym obowiązkiem podatkowym,
- naczelnik US właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych - w przypadku podatników objętych ograniczonym obowiązkiem podatkowym.
PRZYKŁAD
Pani Anna jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę i za 2007 r. osiągnęła przychód 54 000 zł. PIT-12 i oświadczenie z wnioskiem o rozliczenie ulgi na 1 dziecko złożyła pracodawcy 7 stycznia. W oświadczeniu zaznaczyła, że spełnia warunki do skorzystania z ulgi oraz wskazała kwotę do odliczenia w wysokości 1145,08 zł (mąż Pani Anny prowadzi działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym i nie może skorzystać z ulgi). Zakład pracy dokonał rocznego obliczenia podatku na PIT-40. Nadpłatę wynikającą z rozliczenia pracodawca potrąci z zaliczki pani Anny za marzec. Jeżeli po tym pobraniu nadal zostanie nadpłata (a tak będzie w tym przypadku), pracodawca zwróci pani Annie pozostałą nadpłatę w gotówce. Zwrócona w gotówce nadpłata będzie potrącana z kolejnych zaliczek pani Anny. Pracodawca wykaże także zwrócone w gotówce nadpłaty w rocznym PIT-4R za 2008 r. Wypełniony formularz PIT-40 - str. 23-25.
- art. 37 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 211, poz. 1549
Ewa Leszczyńska
ekspert w zakresie podatków
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.