Przedstwiamy na przykładach rozwiązanie najpopularniejszych problemów związanych z odpowiedzialnościąosób trzecich za zobowiazania podatkowe.
Czy biuro odpowie za podatnika
Podatnik prowadzi działalność gospodarczą. Prowadzenie wszystkich rozliczeń powierzył biuru rachunkowemu. Biuro jednak niewłaściwie dokumentowało transakcje. Czy odpowiedzialność za to poniesie biuro rachunkowe?
Nie
Skoro adresatem zobowiązania podatkowego jest wyłącznie podatnik, to odpowiada on również za właściwe dokumentowanie pod względem podatkowym swojej działalności i jego rzeczą jest właściwy dobór biura rachunkowego i wykonanie przez to biuro w sposób właściwy swoich obowiązków. Odpowiedzialności tej nie zmienia fakt, że podatnik powierzył prowadzenie księgi podatkowej profesjonalnemu biuru rachunkowemu.
Podstawa prawna
- Art. 26 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy podatnik odpowie za błędy płatnika
Pracodawca pobierał za niskie zaliczki na podatek. Czy za taki błąd odpowie podatnik?
Nie
Podatnik nie ponosi odpowiedzialności z tytułu zaniżenia lub nieujawnienia przez płatnika podstawy do wysokości zaliczki, do której pobrania zobowiązany jest płatnik.
Podstawa prawna
- Art. 26a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy podatnik będzie odpowiadał solidarnie
Czy w prawie podatkowym występuje odpowiedzialność solidarna?
Tak
Przez nakładanie podatków, określanie podmiotów i przedmiotów opodatkowania należy rozumieć również zakres odpowiedzialności tych podmiotów, w tym również, czy ich odpowiedzialność jest solidarna. Oznacza to m.in., że w prawie podatkowym zobowiązanie solidarne może wynikać tylko z mocy wyraźnego przepisu ustawy.
Podatnicy będący osobami fizycznymi ponoszą odpowiedzialność solidarną tylko wówczas, gdy zostanie im doręczona decyzja wymiarowa.
Przykładem solidarnej odpowiedzialności mogą być małżonkowie. Małżonkowie wspólnie opodatkowani na podstawie odrębnych przepisów ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania podatkowe oraz solidarna jest ich wierzytelność o zwrot nadpłaty podatku.
Podstawa prawna
- Art. 92 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy odpowiedzialność jest ograniczona
Żona podatnika, jeszcze będąc w nim w związku małżeńskim, nie płaciła należnych podatków. Czy odpowiedzialność męża za zobowiązania podatkowe żony jest ograniczona?
Tak
Współmałżonek odpowiadający za zaległość podatkową małżonka będącego podatnikiem nie jest zobowiązany jako podatnik i nie odpowiada za zobowiązanie podatkowe. Jego zobowiązanie wynika z długu małżonka-podatnika i ograniczone jest do odpowiedzialności z majątku wspólnego.
Podstawa prawna
- Art. 29 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy osoby obce zapłacą za podatników
Czy osoby trzecie odpowiadają za zobowiązania podatkowe podatników?
Tak
Za zaległości podatkowe podatnika odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie. Osoby trzecie odpowiadają także całym swoim majątkiem solidarnie z następcą prawnym podatnika za przejęte przez niego zaległości podatkowe.
Osoby trzecie mogą odpowiadać również za: podatki niepobrane oraz pobrane, a niewpłacone przez płatników lub inkasentów; odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych; niezwrócone w terminie zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług oraz za oprocentowanie tych zaliczek; koszty postępowania egzekucyjnego.
Podstawa prawna
- Art. 107 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy majątek podatnika może być zabezpieczony
Podatnik nie płacił przez dwa lata należnych podatków. Czy urząd skarbowy może zabezpieczyć jego majątek?
Tak
Zobowiązanie podatkowe przed terminem płatności może być zabezpieczone na majątku podatnika, a w przypadku osób pozostających w związku małżeńskim także na majątku wspólnym, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że nie zostanie ono wykonane, a w szczególności, gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań o charakterze publicznoprawnym lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję.
Podstawa prawna
- Art. 33 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy łączenie spółek wpływa na podatek
Dwie spółki planują się połączyć. Czy w takiej sytuacji dojdzie do przejścia odpowiedzialności?
Tak
Osoba prawna zawiązana (powstała) w wyniku łączenia się: osób prawnych, osobowych spółek handlowych, osobowych i kapitałowych spółek handlowych wstępuje we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki każdej z łączących się osób lub spółek.
Podstawa prawna
- Art. 93 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy prawa podatnika przejdą na spadkobiercę
Podatnik odziedziczył firmę po swoim ojcu. Czy jako spadkobierca przejmie też uprawnienia przejmowanej firmy?
Tak
Spadkobiercy podatnika przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek. Te same zasady stosuje się odpowiednio do praw i obowiązków z tytułu sprawowanej przez spadkodawcę funkcji płatnika.
Podstawa prawna
- Art. 97 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy o odpowiedzialności decyduje fiskus
Czy urząd skarbowy powiadomi osobę trzecią, że odpowiada za zobowiązania podatkowe podatnika?
Tak
O odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej organ podatkowy orzeka w drodze decyzji. Warto jednak wiedzieć, że postępowanie w sprawie odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej nie może zostać wszczęte przed: upływem terminu płatności ustalonego zobowiązania; dniem doręczenia decyzji: określającej wysokość zobowiązania podatkowego, o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta, w sprawie zwrotu zaliczki naliczonego podatku od towarów i usług, określającej wysokość należnych odsetek za zwłokę; dniem wszczęcia postępowania egzekucyjnego.
Podstawa prawna
- Art. 108 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy cały majątek jest zabezpieczeniem
Czy podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania podatkowe?
Tak
Podatnik odpowiada całym swoim majątkiem za wynikające ze zobowiązań podatkowych podatki. W przypadku osób pozostających w związku małżeńskim odpowiedzialność ta obejmuje majątek odrębny podatnika oraz majątek wspólny podatnika i jego małżonka.
Podstawa prawna
- Art. 26, art. 29 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy wobec osoby trzeciej może być egzekucja
Czy z majątku osoby trzeciej może zostać przeprowadzona egzekucja za zobowiązania podatnika?
Tak
Egzekucja zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna.
Podstawa prawna
- Art. 108 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
Czy rodzeństwo odpowie za wspólną działalność
Rodzeństwo prowadziło działalność gospodarczą. Jeden z braci niewłaściwie płacił podatki. Czy za powstały dług odpowie drugi brat?
Tak
Członek rodziny podatnika odpowiada całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą za zaległości podatkowe wynikające z tej działalności i powstałe w okresie, w którym stale współdziałał z podatnikiem w jej wykonywaniu, osiągając korzyści z prowadzonej przez niego działalności.
Za członków rodziny podatnika uważa się zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, małżonków zstępnych, osobę pozostającą w stosunku przysposobienia oraz pozostającą z podatnikiem w faktycznym pożyciu.
Podstawa prawna
- Art. 111 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.).
EWA MATYSZEWSKA