Parlament zmienił pod koniec czerwca Ordynację podatkową. Od 1 stycznia 2006 r. podstawy opodatkowania, kwoty podatków, odsetki za zwłokę, opłaty prolongacyjne, oprocentowanie nadpłat oraz wynagrodzenia przysługujące płatnikom i inkasentom będzie się zaokrąglać do pełnych złotych. Końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy będzie się pomijać, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy - podwyższać do pełnych złotych. Tych zasad zaokrąglania nie będzie się stosować do opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.
Przed nowelizacją podstawy opodatkowania zaokrąglało się do pełnych złotych, a kwoty podatków, odsetek za zwłokę oraz opłat prolongacyjnych – do pełnych dziesiątek groszy. Jednak te jednolite zasady Ordynacja podatkowa pozwalała modyfikować Ministrowi Finansów. Miał on bowiem prawo określania w rozporządzeniu szczegółowych sposobów zaokrąglania podstaw opodatkowania, kwot podatków, odsetek za zwłokę, nadpłat, oprocentowania nadpłat, opłaty prolongacyjnej oraz wynagrodzeń przysługujących płatnikom lub inkasentom. Co więcej, mógł odmiennie niż w Ordynacji podatkowej określać szczegółowe zasady i sposoby zaokrąglania kwot wykazywanych w księgach podatkowych, a także w fakturach oraz rachunkach wystawianych przez podatników, a nawet przypadki, w których zaokrąglania nie stosuje się.
W stanie prawnym obowiązującym do końca 2005 r. zaokrąglanie podstaw opodatkowania następuje w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. Natomiast zaokrąglanie kwot podatków, odsetek za zwłokę, oprocentowania nadpłat, wynagrodzeń przysługujących płatnikom lub inkasentom oraz opłaty prolongacyjnej następuje w ten sposób, że kwoty wynoszące mniej niż 5 groszy pomija się, 5 i więcej groszy podwyższa się do pełnych dziesiątek groszy. Inaczej jednak jest już w VAT oraz podatku akcyzowym (jeżeli podatków tych nie pobierał płatnik), a także w podatku dochodowym od osób prawnych – zaokrąglanie podstaw opodatkowania i kwot podatku w tych podatkach jest dokonywane do pełnych złotych, z pominięciem groszy.
Kolejną ważną zmianą w Ordynacji podatkowej jest przyznanie bezpośrednio pracownikom aparatu skarbowego – i to już od 1 września 2005 r. – prawa do korygowania oczywistych pomyłek w deklaracjach. Prawo to będzie przysługiwać w przypadku stwierdzenia, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste pomyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami. Urzędnicy sami będą korygować deklaracje, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień. Warunkiem jest, aby zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekraczała kwoty 1000 zł.
Po dokonaniu korekty organ podatkowy będzie uwierzytelniać kopię skorygowanej deklaracji. Następnie doręczy ją podatnikowi wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty bądź informacją o braku takich zmian. Urząd musi bowiem według nowych przepisów uzyskać akceptację podatnika co do wprowadzonych przez siebie zmian. Od korekty podatnik będzie mógł wnieść sprzeciw do organu, który jej dokonał. Będzie miał na to 14 dni od dnia doręczenia uwierzytelnionej kopii skorygowanej deklaracji. Już samo wniesienie sprzeciwu anuluje korektę. W przypadku niewniesienia sprzeciwu w tym terminie korekta deklaracji będzie wywoływać takie skutki prawne, jakby dokonał jej podatnik. Zasady te będzie się stosować również do deklaracji składanych przez płatników lub inkasentów oraz do załączników do deklaracji.
Gdy błąd w deklaracji przekroczy kwotę 1000 zł, organ podatkowy zwróci się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji poddano w wątpliwość.
Od 16 sierpnia 2006 r. w Ordynacji podatkowej będą nowe podstawy prawne do składania deklaracji za pomocą Internetu. Deklaracja składana w tej formie będzie zawierać dane w ustalonym formacie elektronicznym zawarte we wzorze deklaracji oraz podpis elektroniczny. Niestety, w rozporządzeniu, a nie w ustawie zostanie określony elektroniczny format deklaracji i podań, sposób przesyłania deklaracji i podań za pomocą środków komunikacji elektronicznej, rodzaje podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone poszczególne typy deklaracji lub podania.
Deklaracje elektroniczne będą musieli składać podatnicy pozostający we właściwości dużych urzędów skarbowych, organy administracji publicznej, sądy, komornicy, notariusze. Pozostali podatnicy i płatnicy mogą z tej możliwości skorzystać fakultatywnie.
ZAPAMIĘTAJ!
Od 1 września 2005 r. odsetek za zwłokę nie będzie się naliczać za okres od dnia następnego po upływie dwóch lat od dnia złożenia deklaracji, od zaległości związanych z popełnionymi w deklaracji błędami rachunkowymi lub oczywistymi pomyłkami, jeżeli w tym okresie nie zostały one ujawnione przez organ podatkowy.
• art. 3a, 54, 63 i 274 w brzmieniu ustalonym przez ustawę z 30 czerwca 2005 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw – do dnia zamknięcia tego numeru Mk ustawa nie ukazała się w „Dzienniku Ustaw”
Marta Pietrucha
specjalista w dziedzinie postępowania podatkowego