Szef KAS sprawując nadzór nad systemem stosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania analizuje między innymi wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, przekazywane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dotyczy to wniosków, w których elementy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego uzasadniają przypuszczenie, że mogłyby one być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. W przypadku uznania, iż przedstawiany we wniosku schemat działania mógłby skutkować wszczęciem postępowania „klauzulowego" ze względu na występowanie przesłanki sztuczności działania, nakierowanego głównie na osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, Szef KAS wydaje opinię, która może być podstawą do odmowy wydania przez Dyrektora KIS interpretacji indywidualnej.
W wydanej 12 grudnia 2018 r. informacji Szef KAS zwraca uwagę na schemat działania, wynikający z tej analizy, dotyczący uzyskania wyjaśnień przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, dla których model działania biznesowego opiera się o marketingowe wykorzystanie osobistej rozpoznawalności, osiąganej przede wszystkim poprzez media lub platformy internetowe.
Polecamy: 11 kluczowych zmian 2019 – PODATKI I KADRY
Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2019. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS
W stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) przedstawiane są okoliczności, w których dana osoba fizyczna prowadzi (prowadziła) jednoosobową działalność gospodarczą oraz jest wspólnikiem spółki kapitałowej, przy czym działalność spółki jest zasadniczo zbieżna z przedmiotem działalności osoby fizycznej, jako przedsiębiorcy. Działalność ta dotyczyć może w szczególności organizacji wydarzeń marketingowych (promocyjnych, edukacyjnych), których założeniem jest osobiste zaangażowane wspólnika (osoby fizycznej). Specyfika opisywanej sytuacji polega zatem na tym, iż źródłem generowania przychodów spółki jest wykorzystanie wartości marketingowej, którą niesie ze sobą osoba wspólnika, nierozerwalnie związanej również z prowadzoną jednoosobową działalnością danej osoby fizycznej.
Pytania kierowane do organu podatkowego dotyczą zaś okoliczności, w których:
- wspólnik jest dłużnikiem spółki z tytułu zawartych umów sprzedaży majątku nabytego przez spółkę w postaci nieruchomości mieszkalnych (np. apartamentów) oraz udzielanych przez spółkę pożyczek,
- wspólnik oraz spółka umawiają się, iż zobowiązania z ww. tytułów zostaną spłacone poprzez przeniesienie przez wspólnika na spółkę zorganizowanej części przedsiębiorstwa, istniejącej
w ramach prowadzonej działalności gospodarczej tej osoby fizycznej (wspólnika), przy czym zasadniczą wartość z.c.p. stanowią prawa autorskie i know-how związane np. z metodami szkolenia, - wspólnik oraz spółka ustalają, iż nastąpi kompensata wartości wzajemnych zobowiązań
z obydwu tytułów, ze względu na szacowaną podobną wartość ekonomiczną: w każdym przypadku wartość z.c.p. oceniana jest jako wyższa niż wartość nabywanych nieruchomości i udzielonych wcześniej przez spółkę wspólnikowi pożyczek.
Uproszczony schemat zależności i zdarzeń w opisywanej strukturze działania przedstawia się następująco:
W ocenie Szefa KAS przedstawiony schemat działania może wiązać się z okolicznościami uzasadniającymi przypuszczenie możliwości zastosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikaniu opodatkowania, ze względu na występowanie korzyści podatkowej, sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej w warunkach sztuczności działania.
Przypuszczenie to może dotyczyć trzech obszarów:
- Kwalifikowania majątku otrzymywanego przez wspólnika ze spółki jako wypłatę ukrytej dywidendy, podlegającej opodatkowaniu wg. stawki 19% jako dochód z kapitału, a przekazywanej poprzez systematyczne udzielanie wspólnikowi spółki pożyczek oraz dokonywanie nabycia nieruchomości mieszkalnych w celu osobistego wykorzystywania przez tego wspólnika, a następnie docelowo przekazania do jego majątku prywatnego.
- Możliwość działania niezgodnego z celem przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poprzez dokonywanie amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych we własnym zakresie przez podatnika.
Mając na uwadze, że osoba fizyczna jest wspólnikiem w spółce kapitałowej może dojść do powstania stanu, w którym pomimo zbycia tych wartości byłyby one de facto wykorzystywane w niezmienionym celu gospodarczym. Osiągnięty zostałby zatem stan zbliżony do stanu istniejącego przed dokonaniem czynności (przesłanka sztucznego działania – art. 119c § 2 pkt 3 Ordynacji podatkowej). Jednocześnie przychody osiągane w ramach działalności prowadzonej w formie spółki kapitałowej mogłyby podlegać pomniejszeniu o koszty z tytułu odpisów amortyzacyjnych, ustalonych od wartości początkowej praw autorskich, określonej na podstawie art. 16g ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
- Nie można również wykluczyć, że w wyniku transakcji zbycia zorganizowanej część przedsiębiorstwa osoby fizycznej, spółka kapitałowa byłaby uprawniona do amortyzacji ewentualnej wartości firmy, która może powstać w wyniku tej transakcji.
Zgodnie bowiem z regulacją art. 16b ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, niezależnie od przewidywanego okresu używania, wartością niematerialną i prawną podlegającymi amortyzacji jest również wartość firmy (goodwill), jeżeli wartość ta powstała w wyniku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części w drodze kupna. W tych okolicznościach należy uznać, że takie działanie byłoby sprzeczne z celem tej regulacji.
Wskazane okoliczności uzasadniają przypuszczenie, iż działania takie mogą być przeprowadzane w celu osiągnięcia korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Szef KAS informuje, że zajmuje w takich sprawach stanowisko wskazujące na występowanie uzasadnionego przypuszczenia możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania z zastrzeżeniem, iż ocena ta następuje wyłącznie na podstawie opisu przedstawianego przez zainteresowanego we wniosku o wydanie interpretacji.
Osoby składające wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej, zawierające opisany schemat działania, powinny liczyć się zatem z możliwością uzyskania odmowy wydania interpretacji przez Dyrektora KIS powołującego wskazaną argumentację. Identyfikacja zastosowania tego schematu w rozliczeniach podatkowych może skutkować wszczęciem postępowania na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej, dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania.