Przedstawiciele KPMG oceniali podczas środowego (2 października) spotkania z dziennikarzami ostatnie regulacje dotyczące VAT.
Dyrektorka w dziale VAT w KPMG Agnieszka Smolińska-Wiśnioch zwróciła uwagę, że wchodzący w życie 1 listopada br. obowiązkowy split payment, czyli podzielona płatność w VAT ma na celu uszczelnienie systemu tego podatku. "Natomiast patrząc z punktu widzenia podatników, to jest to zmiana na minus" - powiedziała. Wskazała m.in. na wątpliwości związane ze stosowaniem tej procedury w przypadku wielostronnych potrąceń płatności.
Dodała, że także regulacje dotyczące tzw. białej listy rzetelnych podatników VAT oznaczają dodatkowe obowiązki dla firm - związane przede wszystkim z systemami IT. "Dla doradców podatkowych dobra zmiana, pracy mamy naprawdę mnóstwo, natomiast dla podatników to są dodatkowe koszty, dodatkowy czas" - powiedziała.
Odniosła się także do planowanych i wynikających z regulacji unijnych zmian w transakcjach zagranicznych. Pozytywnie oceniła w tym przypadku uproszczenia dotyczące tzw. transakcji łańcuchowych. Zwróciła jednak uwagę na dodatkowe wymogi formalne, które mogą być niekorzystne dla podatników.
Dyrektorka w KPMG Agnieszka Laskowska wskazała natomiast na konsekwencje dla przedsiębiorców związane z nową matrycą VAT. "Matryca ma plusy i minusy. Plusem jest generalna zmiana klasyfikacji PKWiU na CN, ale są też wątpliwości" - zauważyła. Jej zdaniem nie wiadomo przede wszystkim, czy wskutek zmian skończą się rozbieżności związane ze stosowaniem klasyfikacji statystycznych. "Szczerze wątpię" - oceniła.
"Minusem jest pozostawienie kodów PKWiU przy stosowaniu podzielonej płatności w VAT" - dodała. Zastrzegła, że generalnie dostrzega pozytywne skutki wejścia w życie nowej matrycy VAT.
Polecamy: Najnowsze zmiany w VAT. Sprawdź!
Polecamy: Praktyczny przewodnik po zmianach w VAT. Sprawdź!
Mechanizm obligatoryjnej podzielonej płatności (MPP) w VAT wchodzi w życie 1 listopada br. Będzie on stosowany w odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług objętych reżimem odwrotnego obciążenia oraz odpowiedzialnością solidarną. Chodzi m.in. o paliwa, stal i wyroby stalowe, złom i odpady, metale szlachetne (np. złoto i srebro) i nieszlachetne, np. miedź. Ponadto, objęte nią będą np. tablety, smartfony, konsole, usługi budowlane. Obowiązek ten będzie dotyczyć także płatności za części i akcesoria do pojazdów silnikowych, węgiel i produkty węglowe, maszyny i urządzenia elektryczne, ich części i akcesoria. Pozycje te znajdą się w specjalnym załączniku do ustawy o VAT.
Możliwość stosowania dobrowolnej podzielonej płatności istnieje w Polsce od lipca 2018 r. VAT w takim przypadku trafia na specjalne konto bankowe, podatnik może korzystać ze środków tam zgromadzonych w ograniczonym zakresie, np. do płatności VAT.
Obowiązkowy split payment będzie stosowany w przypadku faktur, których wartość brutto przekracza 15 tys. zł lub równowartość tej kwoty, i w których wykazano transakcje w zakresie towarów lub usług wymienionych w dodawanym załączniku. Faktury opiewające na kwoty poniżej 15 tys. zł będą podlegały rozliczaniu na ogólnych zasadach. W transakcjach takich nabywca będzie mógł jednak dobrowolnie stosować mechanizm podzielonej płatności.
Nowelizacja wprowadzająca obowiązkowy split payment przewiduje także wprowadzenie nowej matrycy stawek VAT. W założeniu zmiany mają uprościć ich stosowanie; zakładane są też zmiany stawek dla niektórych produktów. W praktyce chodzi o prawidłowe przyporządkowanie towarów lub usług do stawek VAT. Efektem będzie także zmiana samych stawek podatku od towarów i usług dla niektórych towarów.
Zgodnie z nowelizacją dla niektórych produktów stawki VAT zostaną obniżone. Na przykład dla owoców tropikalnych i cytrusowych spadną do 5 proc., czyli tak, jak w przypadku wszystkich owoców (obecnie są opodatkowane 8-proc. stawką). Podobnie 5-proc. stawką opodatkowane będzie pieczywo każdego rodzaju oraz ciastka. Obecnie są one objęte trzema stawkami: 5, 8 i 23 proc., w zależności od terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości.
Książki wszelkiego rodzaju, także te w formie elektronicznej (e-booki), będą podlegać 5-proc. stawce (obecnie są one opodatkowane 23 proc. stawką VAT), a gazety, dzienniki i czasopisma, także e-prasa – miały zostać objęte 8-proc. stawką VAT. Oznacza to zejście ze stawki 23 proc. w przypadku niektórych gazet oraz e-prasy.
Dla niektórych produktów stawki miałyby wzrosnąć - np. w przypadku niektórych przypraw nieprzetworzonych, napojów czy owoców morza.
Przewidziano także wprowadzenie tzw. wiążącej informacji stawkowej (WIS), która ma dać podatnikom większą pewność co do prawidłowości stosowania stawek podatku VAT (chodzi o określenie właściwej stawki dla danego towaru lub usługi).
Nowe stawki dla podatku VAT na niektóre towary i usługi (e-booki, e-prasa) będą obowiązywać od 1 listopada br. Od tego czasu podatnicy będą mogli uzyskiwać wiążącą informację stawkową, natomiast zasadnicze zmiany dotyczące nowej matrycy stawek miałyby zacząć obowiązywać od 1 kwietnia 2020 r.
Regulacje dotyczące tzw. białej listy, przewidujące utworzenie jednej bazy podatników VAT, obowiązują od września br. Rejestr ma ułatwić firmom weryfikację kontrahentów, co - zdaniem MF - powinno przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i pewności obrotu gospodarczego.
Wśród danych o podatnikach zawartych w rejestrze znajdują się m.in. numery ich rachunków rozliczeniowych wskazanych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub zgłoszeniu aktualizacyjnym. Przelewów przekraczających kwotę 15 tys. zł na rachunki inne niż wskazane w wykazie nie będzie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Ponadto nabywca zostanie objęty tzw. solidarną odpowiedzialnością za zaległości podatkowe dostawcy - w części VAT proporcjonalnie przypadającej na daną transakcję. (PAP)
Autor: Marcin Musiał
mmu/ dym/