REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy

Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy
Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 listopada 2019 r. mechanizm odwrotnego obciążenia zostanie zastąpiony stosowanym obligatoryjnie mechanizmem podzielonej płatności dla towarów i usług wymienionych w zał. nr 15 do ustawy o VAT. Obowiązkowy split payment wiąże się też ze zwiększonymi obowiązkami. Każdy podatnik sprzedający i nabywający te towary lub usługi musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w SKOK otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Do tych rozliczeń nie można posługiwać się rachunkiem osobistym, który może być przez osoby fizyczne wykorzystywany w działalności.

Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności ma mieć zastosowanie w odniesieniu do płatności dotyczących faktur dokumentujących transakcje:

REKLAMA

Autopromocja
  • dokonane między podatnikami (także zwolnionymi);

Pojawia się tu problem w odniesieniu do podatników, którzy nie są przedsiębiorcami, np. mają tylko tzw. najem prywatny. Według ustawy o VAT, są uważane za osoby prowadzące działalność, a tym samym podatników VAT. Czy takie osoby, nawet gdy korzystają ze zwolnienia z VAT i kupią towary lub usługi z zał. nr 15 do ustawy o VAT (np. budowlane), będą zobowiązane posiadać rachunek rozliczeniowy? Ale czy bank bądź SKOK założą taki rachunek? Jest to niestety jedna z wielu dyskusyjnych kwestii w kontekście obowiązkowego split payment;

  • z których kwota należności ogółem, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty;
  • których przedmiotem są towary i usługi wymienione w zał. nr 15 do ustawy o VAT.

W zał. nr 15 do ustawy o VAT zostały wymienione towary i usługi:

  • do 31 października br. objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia czy zakresem solidarnej odpowiedzialności podatkowej, z zał. nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT, oraz
  • nieobjęte obecnie mechanizmem odwrotnego obciążenia czy zakresem solidarnej odpowiedzialności podatkowej, takie jak części do pojazdów silnikowych, węgiel, maszyny i urządzenia elektryczne.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz do zmian od 1 września 2019 r.

Polecamy: VAT Zmiany od 1 września i 1 listopada 2019 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Split payment od 1 listopada 2019 r.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów VAT. Plusy i minusy zmian od 1 września 2019 r.

Kto musi mieć obowiązkowy rachunek rozliczeniowy

Ustawa zmieniająca z 9 sierpnia 2019 r. wprowadza w art. 108e ustawy o VAT obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego w banku lub imiennego rachunku w SKOK, otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez podatników, którzy będą podlegali reżimowi obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Chodzi tu i o nabywcę, i o dostawcę. Posiadanie bankowego rachunku rozliczeniowego (bądź imiennego w SKOK) jest bowiem niezbędne do stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Mimo że obowiązkowy split payment będzie miał zastosowanie, gdy kwota należności ogółem przekroczy 15 000 zł, jednak rachunek rozliczeniowy będzie obowiązkowy dla każdego podatnika (w tym również zwolnionego z VAT), który sprzedaje lub kupuje towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT.

Uwaga Od 1 listopada 2019 r. rachunek rozliczeniowy będzie obowiązkowy dla każdego podatnika, który sprzedaje lub kupuje towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT.

Czym zatem jest rachunek rozliczeniowy? Jak wynika z art. 49 ust. 2 Prawa bankowego rachunki rozliczeniowe oraz rachunki lokat terminowych mogą być prowadzone wyłącznie dla:

  • osób prawnych,
  • jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, o ile zdolność prawną,
  • osób fizycznych prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, w tym dla osób będących przedsiębiorcami.

Jest to zatem rachunek otwierany w związku z prowadzoną działalnością.

Wprowadzenie obowiązku posiadania rachunku rozliczeniowego lub imiennego rachunku w SKOK, otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, wynika z faktu, że tylko do tych rachunków bank może założyć rachunek VAT.

REKLAMA

Z założenia art. 108e ustawy o VAT ma prowadzić do wyeliminowania przypadków uchylania się od obowiązku rozliczania przy zastosowaniu mechanizmu split payment na przykład poprzez wykorzystywanie do rozliczeń rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

Natomiast jeśli nabywca towaru czy usługi próbowałby dokonać przelewu w mechanizmie podzielonej płatności na rachunek ROR wskazany przez kontrahenta, to taki przelew będzie odrzucony, a płatność nie zostanie zrealizowana (art. 62c ust. 11 Prawa bankowego). Również jeśli nabywca ma tylko ROR, to nie może dokonać zapłaty przy użyciu split payment.

W przypadku niezastosowania obowiązkowego split paymentu ustawodawca przewidział liczne sankcje.

Sankcje za niestosowanie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności

Kogo dotyczy sankcja

Rodzaj sankcji

Kiedy stosowana

Sprzedawca

dodatkowe zobowiązanie w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Gdy na fakturze nie zamieści oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, jeśli transakcja będzie podlegać obowiązkowemu mechanizmowi split payment. Nie będzie wymierzane dodatkowe zobowiązanie, gdy nabywca mimio braku oznaczenia zasosuje ten mechanizm.

Nabywca

kara grzywny do 720 stawek dziennych; w wypadku mniejszej wagi, kara grzywny za wykroczenie skarbowe

Gdy wbrew obowiązkowi dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności

dodatkowe zobowiązanie w wysokości kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Nabywca dokonał płatności, nie stosując obowiązkowego split payment

Aby split payment zadziałał, zarówno nabywca, jak i sprzedawca muszą posiadać rachunki rozliczeniowe, a tym samym rachunki VAT. Ustawodawca przewidział jednak sankcje tylko dla nabywcy, który nie zastosuje tego mechanizmu. W takim przypadku należy więc uznać, że nabywca wywiązał się z tego obowiązku, jeśli dokona płatności z użyciem komunikatu przelewu, a bank zwróci te środki, gdyż sprzedawca nie będzie miał rachunku VAT.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Którzy podatnicy nie muszą posługiwać się rachunkiem rozliczeniowym w prowadzonej działalności

Mimo że rachunek rozliczeniowy jest związany z prowadzoną działalnością, w praktyce nie każdy przedsiębiorca musi go obecnie posiadać.

Przypomnijmy zasadę dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, wynikającą z art. 19 Prawa przedsiębiorców. Musi to nastąpić w każdym przypadku, gdy:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Owszem, pojawia się tu obowiązek korzystania z rachunku bankowego, jednak pojęcie rachunku płatniczego obejmuje rachunki rozliczeniowe (właściwe dla przedsiębiorców) i „zwykłe” rachunki ROR. Nie ma więc wprost zakazu wykorzystywania ROR w działalności gospodarczej.

Uwaga! Nie ma zakazu wykorzystywania ROR w działalności gospodarczej.

Warto też zauważyć, że jakkolwiek z art. 61 § 1 Ordynacji podatkowej wynika, iż zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu, jednak z obowiązku tego zwolnieni są mikroprzedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorcą jest np. podmiot, który osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro.

Zatem art. 108e ustawy o VAT będzie przepisem szczególnym, mającym znaczenie dla części mniejszych przedsiębiorców. Będą musieli założyć rachunki rozliczeniowe, gdy sprzedają lub kupują towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT. W przypadku pozostałych transakcji nadal będą mogli korzystać z ROR.

Uwaga! Założony rachunek rozliczeniowy należy zgłosić do urzędu skarbowego w terminie 7 dni od dnia założenia. Osoba fizyczna powinna posłużyć się formularzem NIP-7.


Do jakich płatności należy stosować obowiązkowe rachunki rozliczeniowe

Obowiązkowy split payment będzie miał zastosowanie do płatności dokonywanych od 1 listopada 2019 r., do faktur z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności”. Niezastosowanie przez sprzedawcę tego oznaczenia nie zwalnia nabywcy z zastosowania split paymentu, gdy taki obowiązek istnieje. 

Należy jednak pamiętać, że z art. 10 ustawy zmieniającej z 9 sierpnia 2019 r. wynika, iż nowe zasady,  a zatem obowiązkowy split payment, nie będą miały zastosowania w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług wymienionych do 31 października 2019 r. w zał. nr 11 i 14, dokonanych:

1) przed 1 listopada 2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.;

Przykład
Podwykonawca wykonał usługę budowlaną 30 października. Natomiast fakturę wystawił 10 listopada. W tym przypadku nie ma zastosowania obowiązkowy split payment, ale odwrotne obciążenie.

2) po 31 października 2019 r., dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.

Przykład
Podatnik otrzymał 29 października zamówienie na kilka laptopów o wartości 25 000 zł netto. W tym samym dniu wystawił fakturę z odwrotnym obciążeniem. Dostawa miała miejsce 2 listopada. Nie zmieniło to zasad rozliczeń. Nie stosujemy w tym przypadku obowiązkowego split paymentu.

Kto otrzyma rekompensatę za założenie rachunku rozliczeniowego

W dodawanym art. 108f ustawy o VAT zostanie wprowadzony system zakładający zwrot kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego oraz prowadzonego dla niego rachunku VAT dla podatników nieposiadających siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Rekompensata ma odnosić się tylko do przypadków, gdy taki podatnik, w związku z przedmiotem prowadzonej działalności, będzie obowiązany do posiadania w polskim banku rachunku rozliczeniowego oraz rachunku VAT. Rachunek musi być prowadzony w złotówkach. Do rachunków walutowych nie zakłada się rachunku VAT.

Uwaga! Rekompensata nie będzie przysługiwała podatnikom mającym na terytorium Polski siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności.

Zwrot będzie odbywał się wyłącznie na wniosek podatnika (art. 108f ust. 3 ustawy o VAT). Wniosek o zwrot kosztów może być składany za okresy kwartalne, półroczne lub roczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po okresie, za który składany jest wniosek. Zagraniczni podatnicy będą składać wnioski do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.

We wniosku o zwrot kosztów będą zobowiązani określić kwotę, o której zwrot się ubiegają, numer rachunku rozliczeniowego lub numer imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który ma zostać dokonany zwrot kosztów. Do wniosku o zwrot kosztów trzeba będzie dołączyć także dokumenty potwierdzające wysokość poniesionych przez podatnika kosztów (art. 108f ust. 4 i 5 ustawy). Należy pamiętać, że rekompensata będzie dokonywana wyłącznie w wysokości, w jakiej wynika ona z wykorzystywania rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT do celów obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Dlatego nie zawsze podatnicy będą mogli wnioskować o zwrot całego kosztu założonego rachunku rozliczeniowego, gdy będą go wykorzystywać również do innych płatności.

Zwrot kosztów będzie dokonywany w złotych polskich na rachunek rozliczeniowy podatnika lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej wskazany we wniosku, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania.

W razie wątpliwości przedsiębiorca będzie wzywany do wyjaśnień. Odmowa zwrotu kosztów będzie następowała w drodze postanowienia, na które służy zażalenie (art. 108f ust. 7-10 ustawy). 

Wydaje się, że również częściowa odmowa zwrotu kosztów powinna przybrać formę postanowienia.

Podstawa prawna:

  • art. 108a, 108e i 108f ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520

  •  art. 49 i 62a, art. 62c ust. 11 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - j.t.  Dz.U. z 2018 r. poz. 2187; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520

  • art. 3b ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych - Dz.U. z 2018 r. poz. 2386; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018

  • art. 19 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495

Łukasz Matusiakiewicz, radca prawny specjalizujący się w prawie podatkowym

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności i inwestycji do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

REKLAMA

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

Minister finansów: 240 tys. zł - nowy limit zwolnienia z VAT od 2026 roku. Będą też inne zmiany w podatkach

Od przyszłego roku podniesiemy limit zwolnienia podmiotowego z VAT do 240 tys. zł – powiedział 10 lutego 2025 r. podczas konferencji „Polska. Rok przełomu” minister finansów Andrzej Domański. Obecnie ten limit wynosi 200 tys. zł. Minister Domański zapowiedział także zmiany w podatku miedziowym.

Zastosowanie procedury marży w VAT przy sprzedaży towarów używanych – błędna interpretacja

Czym jest procedura marży w podatku od towarów i usług? Czy towary zakupione przed 1 maja 2004 r., które następnie były i są przedmiotem dostawy po tej dacie, mogą być objęte tą procedurą? Wyjaśnia prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Kiedy można zasiedzieć udział w nieruchomości (np. jako współwłaściciel)? Czy trzeba płacić podatek od takiego zasiedzenia?

Własność udziału w nieruchomości, podobnie jak całą nieruchomość, można nabyć przez zasiedzenie. Przesłankami nabycia własności udziału w tym trybie jest samoistne posiadanie i upływ określonego wymaganego czasu, który w przypadku dobrej wiary posiadacza wynosi lat 20, a w przypadku złej wiary 30 lat. Zasiedzenie udziału może nastąpić zarówno wówczas gdy każdy ze współposiadaczy korzysta z całej rzeczy, lecz również wówczas, gdy każdy ze współposiadaczy uważa się za posiadacza samoistnego posiadanej części, której się nie da fizycznie wydzielić (por. uchwałę SN z 26.01.1978 r., sygn.akt III CZP 96/77). Warto też podkreślić, że zasiedzieć udział w nieruchomości może zarówno osoba trzecia, jak i jej współwłaściciel.
Tym niemniej zasiedzenie udziału we współwłasności nieruchomości nie przebiega identycznie jak zasiedzenie całej nieruchomości czego trzeba mieć świadomość, a w określonych okolicznościach może też być ono w ogóle niemożliwe.

REKLAMA

Odprawa lub odszkodowanie dla pracownika przy odejściu z pracy a podatek. NSA: Nie nazwa świadczenia lecz jego charakter decyduje o opodatkowaniu

Restrukturyzacja zatrudnienia u danego pracodawcy polega niejednokrotnie na wdrożeniu programu dobrowolnych odejść, a następnie procedury zwolnień grupowych. Elementem obu tych rozwiązań są wypłacane pracownikom przez pracodawcę świadczenia o charakterze odpraw pracowniczych. Źródłem kontrowersji stało się opodatkowanie tych świadczeń podatkiem dochodowym PIT. W wyroku z 19 listopada 2024 r. Naczelny Sąd Administracyjny, podzielając dotychczasową, ugruntowaną linię orzeczniczą tego Sądu, wyjaśnia, czy tego typu “odszkodowanie” wolne jest od podatku dochodowego.

Emerycie, myślałeś, że z racji wieku masz prawo do ulgi rehabilitacyjnej? Fiskus odpowiada krótko i wprost

Samo bycie emerytem nie wystarczy! Aby skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej, musisz mieć status osoby niepełnosprawnej lub utrzymywać taką osobę. Sprawdź, kto według fiskusa faktycznie może liczyć na odliczenie i dlaczego wiek nie daje automatycznych przywilejów.

REKLAMA