REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy

Subskrybuj nas na Youtube
Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy
Split payment – kto od 1 listopada 2019 r. musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Od 1 listopada 2019 r. mechanizm odwrotnego obciążenia zostanie zastąpiony stosowanym obligatoryjnie mechanizmem podzielonej płatności dla towarów i usług wymienionych w zał. nr 15 do ustawy o VAT. Obowiązkowy split payment wiąże się też ze zwiększonymi obowiązkami. Każdy podatnik sprzedający i nabywający te towary lub usługi musi obowiązkowo posiadać rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w SKOK otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Do tych rozliczeń nie można posługiwać się rachunkiem osobistym, który może być przez osoby fizyczne wykorzystywany w działalności.

Obligatoryjny mechanizm podzielonej płatności ma mieć zastosowanie w odniesieniu do płatności dotyczących faktur dokumentujących transakcje:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
  • dokonane między podatnikami (także zwolnionymi);

Pojawia się tu problem w odniesieniu do podatników, którzy nie są przedsiębiorcami, np. mają tylko tzw. najem prywatny. Według ustawy o VAT, są uważane za osoby prowadzące działalność, a tym samym podatników VAT. Czy takie osoby, nawet gdy korzystają ze zwolnienia z VAT i kupią towary lub usługi z zał. nr 15 do ustawy o VAT (np. budowlane), będą zobowiązane posiadać rachunek rozliczeniowy? Ale czy bank bądź SKOK założą taki rachunek? Jest to niestety jedna z wielu dyskusyjnych kwestii w kontekście obowiązkowego split payment;

  • z których kwota należności ogółem, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty;
  • których przedmiotem są towary i usługi wymienione w zał. nr 15 do ustawy o VAT.

W zał. nr 15 do ustawy o VAT zostały wymienione towary i usługi:

  • do 31 października br. objęte mechanizmem odwrotnego obciążenia czy zakresem solidarnej odpowiedzialności podatkowej, z zał. nr 11, 13 i 14 do ustawy o VAT, oraz
  • nieobjęte obecnie mechanizmem odwrotnego obciążenia czy zakresem solidarnej odpowiedzialności podatkowej, takie jak części do pojazdów silnikowych, węgiel, maszyny i urządzenia elektryczne.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz do zmian od 1 września 2019 r.

REKLAMA

Polecamy: VAT Zmiany od 1 września i 1 listopada 2019 r.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Split payment od 1 listopada 2019 r.

Polecamy: Przewodnik po zmianach przepisów VAT. Plusy i minusy zmian od 1 września 2019 r.

Kto musi mieć obowiązkowy rachunek rozliczeniowy

Ustawa zmieniająca z 9 sierpnia 2019 r. wprowadza w art. 108e ustawy o VAT obowiązek posiadania rachunku rozliczeniowego w banku lub imiennego rachunku w SKOK, otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą przez podatników, którzy będą podlegali reżimowi obowiązkowego stosowania mechanizmu podzielonej płatności. Chodzi tu i o nabywcę, i o dostawcę. Posiadanie bankowego rachunku rozliczeniowego (bądź imiennego w SKOK) jest bowiem niezbędne do stosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Mimo że obowiązkowy split payment będzie miał zastosowanie, gdy kwota należności ogółem przekroczy 15 000 zł, jednak rachunek rozliczeniowy będzie obowiązkowy dla każdego podatnika (w tym również zwolnionego z VAT), który sprzedaje lub kupuje towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT.

Uwaga Od 1 listopada 2019 r. rachunek rozliczeniowy będzie obowiązkowy dla każdego podatnika, który sprzedaje lub kupuje towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT.

Czym zatem jest rachunek rozliczeniowy? Jak wynika z art. 49 ust. 2 Prawa bankowego rachunki rozliczeniowe oraz rachunki lokat terminowych mogą być prowadzone wyłącznie dla:

  • osób prawnych,
  • jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, o ile zdolność prawną,
  • osób fizycznych prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, w tym dla osób będących przedsiębiorcami.

Jest to zatem rachunek otwierany w związku z prowadzoną działalnością.

Wprowadzenie obowiązku posiadania rachunku rozliczeniowego lub imiennego rachunku w SKOK, otwartego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, wynika z faktu, że tylko do tych rachunków bank może założyć rachunek VAT.

Z założenia art. 108e ustawy o VAT ma prowadzić do wyeliminowania przypadków uchylania się od obowiązku rozliczania przy zastosowaniu mechanizmu split payment na przykład poprzez wykorzystywanie do rozliczeń rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.

Natomiast jeśli nabywca towaru czy usługi próbowałby dokonać przelewu w mechanizmie podzielonej płatności na rachunek ROR wskazany przez kontrahenta, to taki przelew będzie odrzucony, a płatność nie zostanie zrealizowana (art. 62c ust. 11 Prawa bankowego). Również jeśli nabywca ma tylko ROR, to nie może dokonać zapłaty przy użyciu split payment.

W przypadku niezastosowania obowiązkowego split paymentu ustawodawca przewidział liczne sankcje.

Sankcje za niestosowanie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności

Kogo dotyczy sankcja

Rodzaj sankcji

Kiedy stosowana

Sprzedawca

dodatkowe zobowiązanie w wysokości 30% kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Gdy na fakturze nie zamieści oznaczenia „mechanizm podzielonej płatności”, jeśli transakcja będzie podlegać obowiązkowemu mechanizmowi split payment. Nie będzie wymierzane dodatkowe zobowiązanie, gdy nabywca mimio braku oznaczenia zasosuje ten mechanizm.

Nabywca

kara grzywny do 720 stawek dziennych; w wypadku mniejszej wagi, kara grzywny za wykroczenie skarbowe

Gdy wbrew obowiązkowi dokonuje płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności

dodatkowe zobowiązanie w wysokości kwoty podatku przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy, wykazanej na tej fakturze. W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

Nabywca dokonał płatności, nie stosując obowiązkowego split payment

Aby split payment zadziałał, zarówno nabywca, jak i sprzedawca muszą posiadać rachunki rozliczeniowe, a tym samym rachunki VAT. Ustawodawca przewidział jednak sankcje tylko dla nabywcy, który nie zastosuje tego mechanizmu. W takim przypadku należy więc uznać, że nabywca wywiązał się z tego obowiązku, jeśli dokona płatności z użyciem komunikatu przelewu, a bank zwróci te środki, gdyż sprzedawca nie będzie miał rachunku VAT.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Którzy podatnicy nie muszą posługiwać się rachunkiem rozliczeniowym w prowadzonej działalności

Mimo że rachunek rozliczeniowy jest związany z prowadzoną działalnością, w praktyce nie każdy przedsiębiorca musi go obecnie posiadać.

Przypomnijmy zasadę dokonywania lub przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, wynikającą z art. 19 Prawa przedsiębiorców. Musi to nastąpić w każdym przypadku, gdy:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.

Owszem, pojawia się tu obowiązek korzystania z rachunku bankowego, jednak pojęcie rachunku płatniczego obejmuje rachunki rozliczeniowe (właściwe dla przedsiębiorców) i „zwykłe” rachunki ROR. Nie ma więc wprost zakazu wykorzystywania ROR w działalności gospodarczej.

Uwaga! Nie ma zakazu wykorzystywania ROR w działalności gospodarczej.

Warto też zauważyć, że jakkolwiek z art. 61 § 1 Ordynacji podatkowej wynika, iż zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu, jednak z obowiązku tego zwolnieni są mikroprzedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorcą jest np. podmiot, który osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz z operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro.

Zatem art. 108e ustawy o VAT będzie przepisem szczególnym, mającym znaczenie dla części mniejszych przedsiębiorców. Będą musieli założyć rachunki rozliczeniowe, gdy sprzedają lub kupują towary z zał. nr 15 do ustawy o VAT. W przypadku pozostałych transakcji nadal będą mogli korzystać z ROR.

Uwaga! Założony rachunek rozliczeniowy należy zgłosić do urzędu skarbowego w terminie 7 dni od dnia założenia. Osoba fizyczna powinna posłużyć się formularzem NIP-7.


Do jakich płatności należy stosować obowiązkowe rachunki rozliczeniowe

Obowiązkowy split payment będzie miał zastosowanie do płatności dokonywanych od 1 listopada 2019 r., do faktur z oznaczeniem „mechanizm podzielonej płatności”. Niezastosowanie przez sprzedawcę tego oznaczenia nie zwalnia nabywcy z zastosowania split paymentu, gdy taki obowiązek istnieje. 

Należy jednak pamiętać, że z art. 10 ustawy zmieniającej z 9 sierpnia 2019 r. wynika, iż nowe zasady,  a zatem obowiązkowy split payment, nie będą miały zastosowania w przypadku dostaw towarów lub świadczenia usług wymienionych do 31 października 2019 r. w zał. nr 11 i 14, dokonanych:

1) przed 1 listopada 2019 r., dla których obowiązek podatkowy powstał lub faktura została wystawiona po 31 października 2019 r.;

Przykład
Podwykonawca wykonał usługę budowlaną 30 października. Natomiast fakturę wystawił 10 listopada. W tym przypadku nie ma zastosowania obowiązkowy split payment, ale odwrotne obciążenie.

2) po 31 października 2019 r., dla których faktura została wystawiona przed 1 listopada 2019 r.

Przykład
Podatnik otrzymał 29 października zamówienie na kilka laptopów o wartości 25 000 zł netto. W tym samym dniu wystawił fakturę z odwrotnym obciążeniem. Dostawa miała miejsce 2 listopada. Nie zmieniło to zasad rozliczeń. Nie stosujemy w tym przypadku obowiązkowego split paymentu.

Kto otrzyma rekompensatę za założenie rachunku rozliczeniowego

W dodawanym art. 108f ustawy o VAT zostanie wprowadzony system zakładający zwrot kosztów obsługi rachunku rozliczeniowego oraz prowadzonego dla niego rachunku VAT dla podatników nieposiadających siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.

Rekompensata ma odnosić się tylko do przypadków, gdy taki podatnik, w związku z przedmiotem prowadzonej działalności, będzie obowiązany do posiadania w polskim banku rachunku rozliczeniowego oraz rachunku VAT. Rachunek musi być prowadzony w złotówkach. Do rachunków walutowych nie zakłada się rachunku VAT.

Uwaga! Rekompensata nie będzie przysługiwała podatnikom mającym na terytorium Polski siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności.

Zwrot będzie odbywał się wyłącznie na wniosek podatnika (art. 108f ust. 3 ustawy o VAT). Wniosek o zwrot kosztów może być składany za okresy kwartalne, półroczne lub roczne w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po okresie, za który składany jest wniosek. Zagraniczni podatnicy będą składać wnioski do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście.

We wniosku o zwrot kosztów będą zobowiązani określić kwotę, o której zwrot się ubiegają, numer rachunku rozliczeniowego lub numer imiennego rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, na który ma zostać dokonany zwrot kosztów. Do wniosku o zwrot kosztów trzeba będzie dołączyć także dokumenty potwierdzające wysokość poniesionych przez podatnika kosztów (art. 108f ust. 4 i 5 ustawy). Należy pamiętać, że rekompensata będzie dokonywana wyłącznie w wysokości, w jakiej wynika ona z wykorzystywania rachunku rozliczeniowego i rachunku VAT do celów obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Dlatego nie zawsze podatnicy będą mogli wnioskować o zwrot całego kosztu założonego rachunku rozliczeniowego, gdy będą go wykorzystywać również do innych płatności.

Zwrot kosztów będzie dokonywany w złotych polskich na rachunek rozliczeniowy podatnika lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej wskazany we wniosku, w terminie 30 dni od dnia jego otrzymania.

W razie wątpliwości przedsiębiorca będzie wzywany do wyjaśnień. Odmowa zwrotu kosztów będzie następowała w drodze postanowienia, na które służy zażalenie (art. 108f ust. 7-10 ustawy). 

Wydaje się, że również częściowa odmowa zwrotu kosztów powinna przybrać formę postanowienia.

Podstawa prawna:

  • art. 108a, 108e i 108f ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2018 r. poz. 2174; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520

  •  art. 49 i 62a, art. 62c ust. 11 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe - j.t.  Dz.U. z 2018 r. poz. 2187; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1520

  • art. 3b ustawy z 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych - Dz.U. z 2018 r. poz. 2386; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018

  • art. 19 ustawy z 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców - j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1292; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495

Łukasz Matusiakiewicz, radca prawny specjalizujący się w prawie podatkowym

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację.Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

REKLAMA

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

REKLAMA

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA