Czy faktura zaliczkowa może zawierać przybliżoną wartość zamówienia

Podatnik nie jest zobowiązany do uwzględnienia na fakturze zaliczkowej informacji o wartości zamówienia, gdy finalna jego wartość nie jest znana. Musi jednak wskazać, jakiej konkretnie usługi dotyczy usługi.

Polecamy: Biuletyn VAT
Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Otrzymanie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów lub przyszłego świadczenia usługi zasadniczo podlega opodatkowaniu VAT. Obowiązek podatkowy w takich przypadkach powstaje z chwilą otrzymania zapłaty w odniesieniu do otrzymanej kwoty (art. 19a ust. 8 ustawy o VAT). Wyjątkiem od tej zasady są zaliczki otrzymane na poczet czynności wymienionych w art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT (przykładowo dostawy mediów, świadczenia usług telekomunikacyjnych lub usług najmu, dzierżawy) oraz na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów.

Dodatkowo, w związku z otrzymaniem części lub całości zapłaty przed dokonaniem dostawy towarów lub przed wykonaniem usługi, która będzie podlegała opodatkowaniu, podatnik będzie zobowiązany do wystawienia faktury zaliczkowej. Należy jednak pamiętać, że obowiązek wystawienia faktury zaliczkowej wystąpi zasadniczo w sytuacji dokonywania płatności między podatnikami VAT lub w przypadku sprzedaży wysyłkowej z/na terytorium kraju (art. 106b ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o VAT). W innych przypadkach (np. w sytuacji otrzymania zaliczki od osoby fizycznej) obowiązek taki nie powstanie.

Na fakturze zaliczkowej powinny się znaleźć dane, o których mowa w art. 106f ustawy o VAT, w tym dotyczące zamówienia, a w szczególności:

• nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,
• cena jednostkowa netto,
• ilość zamówionych towarów,
• wartość zamówionych towarów lub usług bez kwoty podatku,
• stawka podatku,
• kwota podatku oraz
• wartość zamówienia lub umowy z uwzględnieniem kwoty podatku.

Wymieniony zakres danych wynika z faktu, że aby dana zaliczka podlegała opodatkowaniu VAT (a w konsekwencji była objęta obowiązkiem udokumentowania fakturą), powinna być ściśle powiązana z konkretną dostawą towarów lub z konkretnym świadczeniem usługi. Potwierdza to ugruntowane stanowisko organów podatkowych oraz orzecznictwo sądów administracyjnych.

Uwaga! Opodatkowaniu VAT podlega zaliczka, gdy jest ściśle związana z konkretną dostawą towarów lub konkretną usługą.

W interpretacji z 13 lipca 2017 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.197.2017.2.MD) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że:

(…) aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

• zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),

• konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,

• w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

  

  Autopromocja

  VAT 2024. Komentarz z programem INFORLEX Matryca stawek VAT w PREZENCIE

  Sprawdź

Należy podkreślić, że ustawodawca, określając zakres danych dotyczących zamówienia, które powinny być wskazane na fakturze zaliczkowej, posłużył się przykładowym wyliczeniem poprzez użycie zwrotu „w szczególności”.

W praktyce oznacza to, że podatnik może wskazać także inne dane dotyczące zamówienia. Ważne jest przy tym, aby te dane w sposób jednoznaczny określały rodzaj danego towaru lub usługi, miejsce świadczenia, stawkę opodatkowania itp. Ponadto w momencie dokonania płatności strony transakcji nie powinny wykazywać intencji zmiany świadczenia w przyszłości (np. na inne).

Tym samym, jeżeli w analizowanej sprawie podatnik otrzymał część lub całość zapłaty przed wykonaniem usługi, a płatność dotyczy ściśle sprecyzowanego świadczenia (znany jest rodzaj usługi, termin realizacji, miejsce opodatkowania, stawka podatku, a strony nie zamierzają zmienić tej usługi na inną), to należy uznać otrzymaną kwotę za zaliczkę opodatkowaną według zasad określonych w art. 19a ust. 8 ustawy o VAT.

W takiej sytuacji podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury zaliczkowej i wskazania informacji dotyczących zamówienia, które w sposób jednoznaczny umożliwią identyfikację świadczonej usługi (przykładowo jej rodzaj, termin realizacji itp.).

Natomiast gdy nie jest znana dokładna wartość zamówionej usługi (np. ze względu na sposób kalkulacji wynagrodzenia), lecz pozostałe dane wskazane na fakturze zaliczkowej jednoznacznie wskazują, jakiej konkretnie usługi dotyczy płatność, to podatnik nie powinien podawać przybliżonej wartości zamówienia. Faktura zaliczkowa nie będzie zawierała informacji o wartości zamówienia.

Na koniec należy wskazać, że w przypadku istnienia ścisłego związku między zapłaconą zaliczką a konkretnym świadczeniem zasadniczo taka zapłata będzie podlegała opodatkowaniu VAT i powinna być udokumentowana fakturą. W przypadku uznania przez organy podatkowe, że podatnik mimo ciążącego na nim obowiązku nie wskazał wszystkich wymaganych informacji na fakturze zaliczkowej, to potencjalnie oznacza to wadliwość samego dokumentu, ale nie wyłącza opodatkowania VAT otrzymanej zapłaty.

Podstawa prawna

• art. 19a ust. 5 pkt 4, art. 19a ust. 8, art. 106b ust. 1 pkt 1 i 2, art. 106f ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t.  Dz.U. z 2018 r. poz. 2174, ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1018

Adrian Błaszkiewicz

ekspert w zakresie VAT