Dropshipping: zarabianie bez wysiłku, czy zwykła działalność? Co dropshipper musi wiedzieć: przepisy, kontrole, odpowiedzialność wobec klientów

• Koszulka lub kurtka z nadrukiem? Proszę bardzo
• Czym jest dropshipping. Prawa konsumenta, obowiązki dropshippera
• Miliony bez wysiłku?
• Ogromna konkurencja
• Kowal zawinił, Cygana powiesili
• Odpowiedzialność sprzedawcy
• Nierejestrowana działalność i zwolnienie z VAT
• Urzędy mogą skontrolować
• Kary mogą być dotkliwe

Na filmiku młody mężczyzna otwiera ekran laptopa i pokazuje kolorowe słupki. To wyniki sprzedaży koszulek z zaprojektowaną przez niego grafiką. Klienci kupują setki koszulek miesięcznie, a zysk projektanta idzie w tysiące. Dolarów. Dziesiątki takich filmów można znaleźć na TikToku, w Instagramie, albo na rolkach Facebooka. Internetowi influencerzy proponują darmowe kursy, na których wyjaśnią jak prowadzić taki biznes.

Koszulka lub kurtka z nadrukiem? Proszę bardzo

- Aby wystartować nie trzeba właściwie nic umieć. Wystarczą podstawy obsługi najprostszego programu graficznego. Nie ma potrzeby rejestrowania firmy, wynajmowania magazynu czy biura, nie trzeba zatrudniać pracowników. Wystarczy założyć konto w jednym z serwisów oferujących usługę typu „print on demand” – czyli wydruk na żądanie – wyjaśnia Marta Witkowska, ekspertka banku Credit Agricole.

Działalność o której mówimy polega na projektowaniu nadruków na koszulki, bluzy, kurtki, chusty itp. i umieszczaniu ich w internetowym serwisie dostawcy. Gdy klient wybierze taki ciuch z nadrukiem i zechce go kupić, dostawca usługi wyprodukuje go na żądanie. Projektant nie musi się martwić o przenoszenie nadruku na materiał, pakowanie i wysyłkę – wszystkim zajmuje się dostawca.

Można również projektować i sprzedawać własne e-booki, książki z obrazkami do kolorowania, komiksy, zeszyty szkolne, naklejki itp. Produkt nie musi być zaawansowany – grafika może być prosta, banalna, albo wręcz głupia. Ważne, by utrafić w niszę, w której znajdą się zainteresowani nabywcy. Projektowanie i wystawianie takich produktów na sprzedaż pozwala osiągać regularny dochód pasywny.

Czym jest dropshipping. Prawa konsumenta, obowiązki dropshippera

Handel, który polega na sprzedaży towarów, które produkuje lub przechowuje ktoś inny nazywa się „dropshippingiem”. Pojęcie to nie jest uregulowane w polskim porządku prawnym, ale w większości przypadków dropshipper działa jako sprzedawca, a więc do jego działalności mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umowy sprzedaży.

- Osoby prowadzące działalność tego typu powinny pamiętać w szczególności o odpowiedzialności względem kupujących z tytułu rękojmi, która jest przewidziana w art. 566 Kodeksu cywilnego – podkreśla Mateusz Wątroba, radca prawny banku Credit Agricole. - A ponieważ dropshipping opiera się na handlu w Internecie, mają do niego zastosowanie również przepisy Ustawy o prawach konsumenta dotyczące umów zawieranych na odległość – dodaje.

Miliony bez wysiłku?

W Internecie działa co najmniej kilkadziesiąt platform umożliwiających handel na tej zasadzie. Najpopularniejsze z nich to: Amazon Merch, Amazon KDP, Gooten, Redbubble czy Printify.

Platformy różnią się w zakresie możliwości oferowanych projektantom i sposobu obsługi klienta. Niektóre pozwalają wystawiać produkty tylko w swoich sklepach, inne umożliwiają współpracę z wieloma platformami e-commerce. Większość pozwala docierać do klientów na całym świecie, choć największymi rynkami dla tego biznesu są Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Kanada, Australia, Niemcy, Francja i Hiszpania.

Mnogość tego typu ofert sugeruje, że miliony dolarów naprawdę leżą na ulicach i wystarczy się po nie schylić. Czy tak jest naprawdę?

- Owszem, są ludzie, którzy na projektowaniu kolorowanek, czy nadruków na koszulki zarabiają duże pieniądze. Ale nie każdemu się to uda. Największy biznes robią zawsze dostawcy tego typu usług – wskazuje Marta Witkowska.

Ogromna konkurencja

Szymon Ostrowski z portalu Biznesnaostro.pl zwraca uwagę, że w handlu opartym o zasadę dropshippingu panuje bardzo duża konkurencja. – Bariera wejścia na ten rynek praktycznie nie istnieje, więc taką działalność może założyć dosłownie każdy chętny. A że chętnych skuszonych wizją łatwego zysku jest bardzo wielu, to oferta jest przeogromna.

Przy dużej konkurencji przedsiębiorcy działają zwykle na niskich marżach, więc rentowność takiego biznesu jest bardzo niska. Aby zarobić tysiące dolarów, trzeba sprzedawać naprawdę dużo produktów, a to oczywiście wymaga inwestycji w promocję i dodatkowo obniża zysk.

Kowal zawinił, Cygana powiesili

Zagrożeniem dla sukcesu w branży dropshippigu jest brak kontroli nad jakością sprzedawanych produktów oraz nad procesem obsługi klienta.

– Jeżeli to nie ty odpowiadasz za pakowanie i wysyłkę sprzedawanego produktu, to praktycznie nie jesteś w stanie zapanować nad tym, w jakim stanie produkt dotrze do końcowego odbiorcy. Nie masz też kontroli nad czasem wysyłki towaru do klienta, więc może się zdarzyć, że klient będzie czekał wiele tygodni na odbiór. A złe wrażenie pójdzie na twoje konto – podkreśla Ostrowski.

Odpowiedzialność sprzedawcy

Na problem z jakością obsługi klientów w dropshippingu zwrócił uwagę także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. W ostrzeżeniu z 2023 r. zwrócił uwagę, że przedsiębiorcy działający w tej formule mają obowiązek realizować zamówienia zgodne z opisem zamówionego towaru i we wskazanym w zamówieniu terminie.

Dropshipping nie zwalnia sprzedawcy z obowiązku umożliwienia klientowi odstąpienia od umowy i zwrotu kosztów za niezrealizowane zamówienia lub za towar niezgodny z zamówieniem. Sprzedawca ma także obowiązek przyjmowania zwrotów na polski adres oraz rozpatrywania reklamacji klientów.

- Zgodnie z art. 12 Ustawy o prawach konsumenta przedsiębiorca zobowiązany jest do przekazania konsumentowi w sposób jasny i zrozumiały szeregu informacji, w tym w szczególności o głównych cechach świadczenia oraz danych sprzedawcy. Dodatkowo, art. 27 ust. 1 Ustawy o prawach konsumenta daje klientom prawo odstąpienia od umowy bez podawania przyczyny i ponoszenia dodatkowych kosztów – wskazuje Mateusz Wątroba.

Te obowiązki spoczywają na sprzedawcy, a nie na pośredniku, który wytwarza i dostarcza towar do klienta. W razie naruszenia przepisów prawa konsumenckiego, to właśnie sprzedawca ponosi wszelką odpowiedzialność. Warto o tym pamiętać przy otwieraniu „złotego interesu, który nie wymaga żadnych nakładów”.

Nierejestrowana działalność i zwolnienie z VAT

Warto również zauważyć, że dropshipping, jako zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły wypełnia definicję działalności gospodarczej przewidzianą w art. 3 ustawy Prawo przedsiębiorców. Jednak jeśli działalność ta prowadzona jest na niewielką skalę, można skorzystać z furtki prawnej, która pozwala ominąć większość urzędowych wymagań.

- Jeśli dropshipper w okresie ostatnich pięciu lat nie wykonywał działalności gospodarczej, a jego dochód nie przekracza 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, to może skorzystać z dopuszczonej w art. 5 ww. ustawy możliwości prowadzenia nierejestrowanej działalności gospodarczej, co pozwala na skorzystanie z szeregu uproszczeń, w tym również na gruncie fiskalnym – wyjaśnia Mateusz Wątroba z Credit Agricole.
W 2025 roku limit miesięcznego dochodu dla działalności nierejestrowanej wynosi 3499,50 zł (75% z 4666 zł).

Przepis art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym podatnik, który nie przekroczy w ciągu roku 200 000 PLN przychodu może skorzystać ze zwolnienia z VAT. - Podatnik korzystający z tego zwolnienia musi jednak zgodnie z art. 109 ust. 1 ww. ustawy prowadzić ewidencję sprzedaży – dodaje Wątroba.

Urzędy mogą skontrolować

Osoby prowadzące nierejestrowaną działalność gospodarczą mogą podlegać podobnym kontrolom jak przedsiębiorcy, w tym prowadzonym przez organy podatkowe zgodnie z art. 281 Ordynacji podatkowej, Prezesa UOKiK zgodnie z art. 105a Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów czy Prezesa UODO na podstawie art. 78 Ustawy o ochronie danych osobowych.

Urzędy kontrolujące działalność przedsiębiorców szczególnie wyczulone są na działania polegające na świadomym wprowadzaniu klientów w błąd co do cech lub właściwości oferowanych produktów lub przyjmowaniu pieniędzy bez zamiaru wykonania dostawy. Takie przypadki mogą zostać uznane za oszustwo opisane w art. 286 § 1 Kodeksu karnego, które jest zagrożone karą do ośmiu lat pozbawienia wolności.

Spotkane są również praktyki witryn podszywających się pod sklep internetowy i wyłudzających w ten sposób płatności od klientów, co może stanowić tzw. oszustwo komputerowe stypizowane w art. 287 Kodeksu karnego, za które jest przewidziana kara do pięciu lat pozbawienia wolności.

Kary mogą być dotkliwe

Naruszenie praw konsumenta może prowadzić do nałożenia na przedsiębiorcę prowadzącego działalność dropshippingową kary przez Prezesa UOKiK do 10 proc. rocznego obrotu na podstawie art. 106 Ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Prezes UODO może na podstawie art. 101 Ustawy o ochronie danych osobowych nałożyć karę, która zgodnie z art. 83 ust. 5 RODO może sięgać 20 milionów euro lub 4 proc. całkowitego rocznego globalnego obrotu firmy, w zależności od tego, która kwota jest wyższa.

O ile zatem dropshipping jawi się jako najprostsza forma działalności gospodarczej, która nie wymaga posiadania ani kapitału ani towaru na własność, warto pamiętać, że podlega ona takim samym zasadom jak każdy inny biznes i jest regulowana odpowiednimi przepisami. Ignorowanie lub naruszanie tych zasad może skończyć się dla dropshippera bardzo realnymi i poważnymi konsekwencjami.

Przemysław Przybylski, Mateusz Wątroba