ZMIANA PRAWA
Ustalenie nowych terminów prawa do odliczenia podatku naliczonego może skutkować poważnymi konsekwencjami dla podatników VAT. W przypadku gdy kontrahent spóźni się z wystawieniem faktury, będą oni musieli korygować deklaracje podatkowe. Prostym rozwiązaniem byłoby przedłużenie terminu prawa do odliczenia nawet do kilku miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego.
Terminy odliczania podatku
Zgodnie z zasadą obowiązującą w obecnym art. 86 ust. 10 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnik może odliczyć podatek naliczony od należnego w miesiącu otrzymania faktury lub miesiącu następnym. Rządowy projekt nowelizacji ustawy zakłada jednak zmianę zawartego w tym przepisie (i następnych) terminu odliczenia podatku. Zgodnie z nim, podatnik ma nabywać prawo do odliczenia podatku z chwilą powstania u dostawcy obowiązku podatkowego z tytułu danej dostawy towarów lub świadczenia usług. Jednak w praktyce do odliczenia nadal potrzebna będzie faktura.
- Ustawodawca przewidział, że jeśli podatnik otrzyma fakturę zakupu przed złożeniem deklaracji za miesiąc, w którym nabył prawo do odliczenia VAT, to musi ująć tę fakturę w rozliczeniu za ten miesiąc - tłumaczy Tomasz Olkiewicz, partner w spółce doradztwa podatkowego MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy.
Faktura po złożeniu deklaracji...
Jeśli natomiast podatnik otrzyma fakturę zakupu dotyczącą danego miesiąca po złożeniu deklaracji VAT za ten miesiąc, ale nie później niż do złożenia deklaracji VAT za następny miesiąc, to może ująć tę fakturę w rozliczeniu za miesiąc następny.
Gdy fakturę otrzymamy jeszcze później, odliczenie jest nadal możliwe, ale wymaga korekty deklaracji podatkowej. Problemy mogą się zacząć, gdy podatnik otrzyma fakturę właśnie z dwumiesięcznym opóźnieniem (lub większym), które może wynikać zarówno z winy poczty czy kuriera, jak i z powodu błędu kontrahenta. W takim przypadku podatnik będzie zmuszony do korekty deklaracji, w której powinno nastąpić odliczenie. W przypadku gdy miał kwoty do przeniesienia na następne miesiące, konieczne będą także korekty kolejnych deklaracji.
- W teorii rozwiązanie przyjęte w projekcie jest bardzo poprawne, oddaje ducha VI Dyrektywy VAT. Natomiast w mojej ocenie jest ono zupełnie niepraktyczne, gdyż doprowadzi do niekontrolowanego wzrostu korekt deklaracji VAT i niepotrzebnych dyskusji z urzędami - dodaje ekspert.
...lub po zamknięciu księgowań
Można sobie także wyobrazić sytuację, gdy faktura zakupu za dany miesiąc wpłynie do firmy po zamknięciu księgowań za dany miesiąc (po wydrukowaniu rejestrów VAT itp), ale przed złożeniem deklaracji. W takiej sytuacji podatnik będzie musiał ująć te faktury w deklaracji za dany miesiąc, czyli zmienić już przygotowaną do wysłania deklarację albo później wysłać deklarację korygującą.
Według Tomasza Olkiewicza, praktycznym rozwiązaniem byłoby wydłużenie terminu na odliczenie VAT do trzech-sześciu miesięcy od momentu powstania obowiązku podatkowego. Ponieważ w obrocie gospodarczym kluczowym momentem dla realizacji prawa do odliczenia VAT jest moment rejestrowania faktury zakupu w księgach, odpowiednie byłoby rozwiązanie pozwalające ująć faktury w rozliczeniu za bieżący okres.
Marcin Musiał