– Ani o 1 grosz nie podwyższamy żadnego podatku w przyszłym roku – mówił 8 października Kościński pytany o założenia budżetu na 2021 r. – Jedyny nowy podatek, jaki wchodzi od 1 stycznia, to od sprzedaży detalicznej, który już 3-4 lata temu miał wejść, ale przez to, że jest spór w KE przytrzymaliśmy go do 1 stycznia – zapewniał minister.
Z przeglądu prawa podatkowego, jakiego dokonali eksperci Pracodawców RP, wynika, że nie należy brać słów ministra za dobrą monetę. Od 1 stycznia 2021 r. wchodzą nowe daniny: podatek handlowy, podatek cukrowy, podatek od alkoholu w małych butelkach, zostaną opodatkowane spółki komandytowe, zostanie pobrana opłata przekształceniowa OFE.
Rosną zaś podatki od nieruchomości, od deszczu, ulga abolicyjna zostanie ograniczona - co podwyższy wymiar podatku dochodowego - i zostaną utrzymane podwyższone stawki VAT, chociaż zgodnie z dotychczasowymi przepisami uległyby automatycznemu obniżeniu. Zostanie też utrzymana na dotychczasowym, niskim poziomie kwota wolna od podatku, co powoduje, że obywatele płacą wyższe podatki. Co ważne, stanie się to wbrew orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego.
Nowe obciążenia podatkowe od 2021 roku
Podatek od nieruchomości (podwyżka)
Podstawa prawna: Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych na rok 2021 - M.P. 2020 poz. 673
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: osoby fizyczne, przedsiębiorcy
Wymiar:
Stawki maksymalne podatku od nieruchomości na 2021 rok w odniesieniu do budynków lub ich części:
- podatek od budynków mieszkalnych – 0,85 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej,
- podatek od budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 24,84 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej,
- podatek od budynków zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie obrotu kwalifikowanym materiałem siewnym – 11,62 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej,
- podatek od budynków związanych z udzielaniem świadczeń zdrowotnych w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej, zajętych przez podmioty udzielające tych świadczeń – 5,06 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej,
- podatek od budynków pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego przez organizacje pożytku publicznego – 8,37 zł od 1 m kw. powierzchni użytkowej
Stawki maksymalne podatku od nieruchomości na 2021 rok w odniesieniu do gruntów:
- podatek od gruntów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków – 0,99 zł od 1 m kw. powierzchni,
- podatek od gruntów pod wodami powierzchniowymi stojącymi lub wodami powierzchniowymi płynącymi jezior i zbiorników sztucznych – 4,99 zł od 1 ha powierzchni,
- podatek od gruntów pozostałych, w tym zajętych na prowadzenie odpłatnej statutowej działalności pożytku publicznego – 0,52 zł od 1 m kw. powierzchni,
- podatek od gruntów niezabudowanych objętych obszarem rewitalizacji, o którym mowa w ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2018 r. poz. 1398 oraz z 2019 r. poz. 730), i położonych na terenach, dla których miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje przeznaczenie pod zabudowę mieszkaniową, usługową albo zabudowę o przeznaczeniu mieszanym obejmującym wyłącznie te rodzaje zabudowy, jeżeli od dnia wejścia w życie tego planu w odniesieniu do tych gruntów upłynął okres 4 lat, a w tym czasie nie zakończono budowy zgodnie z przepisami prawa budowlanego – 3,28 zł od 1 m kw. powierzchni.
Komentarz:
W 2021 r. podatek od nieruchomości oraz inne podatki i opłaty lokalne mogą zostać podniesione. Ministerstwo Finansów ogłosiło maksymalne stawki podatków i opłat wzrosły o 3,9 proc. Wysokość opłat dla poszczególnych regionów ustalą dopiero rady gmin.
Podatek handlowy (nowa danina)
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej - Dz.U. 2016 poz. 1155
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: sprzedawcy detaliczni dokonujący sprzedaży towarów na rzecz konsumentów.
Wymiar:
Przewiduje się dwie stawki podatku. Stawka 0,8 proc. jest stosowana do miesięcznego przychodu ze sprzedaży detalicznej nieprzekraczającego kwoty 170 mln zł podstawy opodatkowania, a stawką 1,4 proc. jest opodatkowana nadwyżka podstawy opodatkowania ponad kwotę 170 mln zł.
Kwota wolna od podatku została ustanowiona na poziomie 17 mln zł miesięcznie.
Komentarz:
Intencją projektodawcy było doprowadzenie do wprowadzenia podatku mającego na celu wyrównanie pozycji konkurencyjnej pomiędzy największymi podmiotami działającymi w obszarze sprzedaży detalicznej, a ich konkurencją, przy jednoczesnym wyrównaniu pozycji negocjacyjnej pomiędzy producentami a sieciami handlowymi.
Filozofia podatków sektorowych sprawia jednak, że przedsiębiorcy z różnych branż i sektorów gospodarki obawiają się, czy przypadkiem oni nie będą następni.
"Podatek od deszczu" (podwyżka)
Podstawa prawna: Ustawa o inwestycjach w zakresie przeciwdziałania skutkom suszy - projekt
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: osoby fizyczne, przedsiębiorcy będący właścicielami nieruchomości o pow. pow. 600 metrów kwadratowych, w których zabudowa zajmuje co najmniej 50 proc. powierzchni
Wymiar:
Stawki opłaty za zmniejszanie naturalnej retencji terenowej będą wyższe i wyniosą:
a) bez urządzeń do retencjonowania wody z powierzchni uszczelnionych trwale związanych z gruntem - 1,50 zł za 1 m2 na 1 rok,
b) z urządzeniami do retencjonowania wody z powierzchni uszczelnionych o pojemności do 10 proc. odpływu rocznego z powierzchni uszczelnionych trwale związanych z gruntem - 0,90 zł za 1 m2 na 1 rok,
c) z urządzeniami do retencjonowania wody z powierzchni uszczelnionych o pojemności od 10 do 30 proc. odpływu rocznego z powierzchni uszczelnionych trwale związanych z gruntem - 0,45 zł za 1 m2 na 1 rok.
Komentarz:
Wysokość opłaty za usługi wodne za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej zależy odpowiednio od wielkości powierzchni uszczelnionej, rozumianej jako powierzchnia zabudowana wyłączona z powierzchni biologicznie czynnej oraz zastosowania kompensacji retencyjnej.
W ocenie ustawodawcy opłata będzie niezbędnym narzędziem do „zmotywowania” podmiotów korzystających z usług wodnych do zatrzymania możliwie największej ilości wody opadowej w zlewniach.
Opłata przekształceniowa OFE (nowa danina)
Podstawa prawna: Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne
Wejście w życie:
Kogo dotyczy: osoby, które zdecydują się przenieść swoje środki z OFE do ZUS
Wymiar: 15 proc. kwoty przenoszonej do ZUS
Komentarz:
Przy transferze z OFE do IKE zostanie pobrana 15-proc. opłata przekształceniową (de facto jest to pobrany z góry podatek od emerytur). Z kolei ci, którzy przeniosą oszczędności na konta ZUS, podatek zapłacą dopiero przy wypłacie tych środków w przyszłości.
Podatek cukrowy (nowa danina)
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów - Dz.U. 2020 poz. 1492
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: producentów i dostawców napojów słodzonych
Wymiar:
Opłata za słodzone napoje wyniesie 0,5 zł za 1 litr napoju z dodatkiem cukru lub substancji słodzącej i 0,1 zł za 1 litr napoju z dodatkiem substancji aktywnej (kofeina lub tauryna). Do tego dochodzi opłata zmienna wynosząca 5 gr za 1 gram cukru powyżej 5 gramów/100 ml.
Komentarz:
Celem ustawy ma być wykorzystanie polityki fiskalnej, jako narzędzia służącego promocji prozdrowotnych wyborów konsumentów, szczególnie w obliczu rosnącej nadwagi, otyłości, cukrzycy i innych chorób niezakaźnych. Jednakże dostępne dane z krajów, które wprowadziły podobne opodatkowanie, pokazują, że w żadnym z tych państw podatek od napojów nie przyczynił się do spadku otyłości i zapadalności na wspomniane choroby.
Podatek od alkoholu w małych butelkach - „małpek”(nowa danina)
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 14 lutego 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z promocją prozdrowotnych wyborów konsumentów - Dz.U. 2020 poz. 1492
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: konsumenci , branża spirytusowa
Wymiar:
25 zł od 1 litra 100-proc. alkoholu sprzedawanego w butelkach poniżej 300 ml
Komentarz:
Podatek ma przyczynić się do ograniczenia ryzykownego spożywania alkoholi wysokoprocentowych. Wpływy z nowego podatku mają w 2020 roku wynieść ponad dwa miliardy złotych.
Opodatkowanie spółek komandytowych (nowa danina)
Wejście w życie: 1 maja 2021 r.
Kogo dotyczy: Ponad 40 tys. spółek komandytowych i ich wspólników (komplementariuszy i komandytariuszy)
Wymiar: podatek dochodowy od osób prawnych wg stawki podstawowej w wysokości 19 proc. albo według stawki preferencyjnej w wysokości 9 proc.
Komentarz:
Obecnie system podatku dochodowego w Polsce zawiera odrębne reżimy opodatkowania spółek kapitałowych oraz spółek osobowych. Spółki kapitałowe są podatnikami podatku dochodowego, podczas gdy spółki osobowe nie mają takiego statusu. W konsekwencji, z perspektywy wspólników takich spółek, zysk osiągany za pośrednictwem spółki kapitałowej podlega zasadniczo podwójnemu opodatkowaniu (na poziomie spółki a następnie na poziomie wspólników przy dystrybucji zysków przez spółkę) podczas gdy zysk osiągany za pośrednictwem spółki kapitałowej podlega pojedynczemu opodatkowaniu (bezpośrednio na poziomie wspólników spółki).
Opodatkowanie CIT-em spółki komandytowej może być dla wielu przedsiębiorców jednoznaczne z koniecznością rezygnacji z prowadzenia działalności w tej formie.
Ograniczenie ulgi abolicyjnej (podwyżka)
Wejście w życie: 1 stycznia 2021 r.
Kogo dotyczy: Pracownicy świadczący pracę za granicą, będący jednocześnie polskimi rezydentami podatkowymi
Wymiar: różnica między wysokością podatku dochodowego w innym państwie, a w Polsce
Komentarz:
Ulga abolicyjna polega na umorzeniu określonej części bądź całości podatku w określonych sytuacjach. Obecnie najczęściej stosowana jest w kontekście rozliczania podatku w przypadku dochodów uzyskiwanych za granicą. Te zwykle przekraczają kwotę 8 tys. zł.
Likwidacja ulgi spowoduje, że osoby pracujące w niektórych krajach będą musiały zapłacić w Polsce różnicę między podatkiem w Polsce, a tym zapłaconym np. w Wielkiej Brytanii.
Utrzymanie podwyższonych stawek VAT (podwyżka)
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 - Dz.U. 2020 poz. 1747
Wejście w życie: dzień po ogłoszeniu
Kogo dotyczy: Konsumenci, przedsiębiorcy
Wymiar:
23 i 8 proc. VAT, w miejsce pierwotnych stawek 22 i 7 proc. VAT
Komentarz:
Po raz kolejny odroczono obniżkę stawek VAT. Tych samych, które w 2011 roku rządzący „na chwilę i wyjątkowo” podnieśli na trzy lata. Od tamtej pory rządy nieustannie wynajdują kolejne powody, by nie spełniać złożonego przyrzeczenia.
Utrzymywanie kwoty wolnej na obecnym poziomie wbrew wyrokowi TK
Podstawa prawna: Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
Kogo dotyczy: osoby fizyczne
Wymiar: Przy dochodach do 8 tys. zł rocznie (666 zł miesięcznie), podatku się nie płaci w ogóle, potem kwota wolna się zmniejsza, a przy dochodach powyżej 127 tys. zł rocznie (10,5 tys. zł na miesiąc) spada do zera.
Komentarz:
Rząd wciąż nie zrealizował wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 października 2015 r. (sygn. akt K 21/14), nakazującego zwiększenie kwoty wolnej do wysokości minimum egzystencji.
– Nasza lista nowych opłat i podatków pokazuje, że w nadchodzącym roku przedsiębiorcy będą musieli zmierzyć się ze zwiększeniem obciążeń fiskalnych – mówi Łukasz Czucharski, ekspert ds. prawa podatkowego Pracodawców RP. – Nie mówi się jednak, jaka będzie cena tych zmian. Przede wszystkim to mniej pieniędzy na rozwój przedsiębiorstw oraz wyższe ceny za towary i usługi dla konsumentów. W naszej ocenie czas kryzysu to nie jest odpowiedni moment na zwiększanie obciążeń. Przeciwnie, potrzebne są działania proinwestycyjne, które pozwolą zminimalizować negatywne skutki recesji – ocenia.
***
Pracodawcy RP są najstarszą i największą organizacją pracodawców w Polsce. Działają od 1989 roku, reprezentują 19 000 firm, zatrudniających ponad 5 mln osób. Pracodawcy RP jako reprezentatywna organizacja pracodawców należą do Rady Dialogu Społecznego. Biorą aktywny udział w dialogu na rzecz zapewnienia warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej.