ZMIANA PRAWA
Nowelizacja ustawy o VAT, nad którą trwają prace, zakłada wprowadzenie zmian m.in. do Ordynacji podatkowej. Nowe rozwiązania przewidują, że bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego będzie ulegał zawieszeniu, jeżeli możliwość ustalenia lub określenia zobowiązania podatkowego będzie wynikać z umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Polska, a ustalenie lub określenie przez organ podatkowy wysokości tego zobowiązania uzależnione jest od uzyskania odpowiednich informacji od organów innego państwa.
- Zmiana ta ma jedynie charakter kosmetyczny i spowodowana jest propozycją uchylenia art. 68 par. 3 Ordynacji podatkowej. Zakłada on, że dodatkowe zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy - tłumaczył Michał Zdyb, menadżer podatkowy ABC Data.
Jego zdaniem propozycja usunięcia tego przepisu jest spowodowana tym, że nowelizacja ustawy o VAT zakłada zniesienie dodatkowego zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług, czyli tzw. sankcji VAT.
Dłuższe przedawnienie
Według dr. Janusza Fiszera, partnera w Kancelarii Prawnej White & Case i adiunkta UW, proponowany przepis ma swą logikę, aczkolwiek nie jest on związany bezpośrednio z ustawą o VAT, lecz generalnie dotyczy przedawnienia zobowiązań podatkowych w zakresie podatków dochodowych.
- Jak się wydaje, intencją ustawodawcy jest zaadresowanie sytuacji, gdy np. podatnik - rozliczając podatki dochodowe w kraju - podnosi fakt uiszczenia określonej kwoty podatku za granicą od uzyskanego tam dochodu. W przypadku gdy z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania wynika obowiązek zastosowania do takiego dochodu np. metody proporcjonalnego odliczenia, wysokość należnego ewentualnie w Polsce podatku dochodowego bezpośrednio wiąże się z udokumentowaniem uiszczenia podatku za granicą, czyli w tzw. państwie źródła - tłumaczył dr Janusz Fiszer.
Jednocześnie dodał, że jeżeli polskie organy podatkowe będą miały wątpliwości co do tego faktu, np. dotyczące faktycznej wysokości zapłaconego za granicą podatku, zwrócą się ze stosownym wnioskiem o udzielenie informacji w tym zakresie do zagranicznych organów podatkowych, korzystając z tzw. klauzuli informacyjnej zawartej we wszystkich standardowych umowach dwustronnych o unikaniu podwójnego opodatkowania.
- Uzyskanie informacji od zagranicznych organów skarbowych może być niekiedy czasochłonne, co uzasadnia proponowaną możliwość zawieszenia biegu przedawnienia. Teoretycznie przepis ten może dotyczyć dużej liczby podatników, w szczególności osób uzyskujących dochody za granicą - w państwach, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, a umowy te przewidują metodę proporcjonalnego odliczenia jako sposób unikania podwójnego opodatkowania dochodu w stosunkach transgranicznych - argumentował dr Fiszer.
Możliwość zawieszenia
Krzysztof Koślicki, ekspert podatkowy BDO Numerica, zwrócił uwagę, że obecnie prawo dopuszcza kilka sytuacji, w których okres przedawnienia ulega przerwaniu lub zawieszeniu.
- W związku z prowadzonymi pracami nad nowelizacją ustawy o VAT pewne modyfikacje zostaną wprowadzone w tym zakresie do Ordynacji podatkowej. Nowe przepisy dotyczyć będą głównie podatników uzyskujących dochody poza granicami kraju oraz ich opodatkowanie na podstawie regulacji zawartych w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania - podkreślił Krzysztof Koślicki.
Jego zdaniem, taka zmiana Ordynacji podatkowej będzie miała istotne znaczenie dla ochrony interesów Skarbu Państwa.
- Podatnicy natomiast przez dłuższy okres będą mogli odpowiadać za swoje zobowiązania podatkowe. W sytuacji prowadzenia postępowania podatkowego w sprawie osób otrzymujących dochody z innych państw, polskie organy podatkowe mogą występować do tych państw o informacje dotyczące wysokości czy źródeł pochodzenia tych dochodów. W okresie oczekiwania na odpowiedź zagranicznego organu czas przedawnienia będzie zawieszony - tłumaczył ekspert BDO Numerica.
DORĘCZENIE DECYZJI
Zobowiązanie podatkowe nie powstaje, jeśli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.
5 lat wynosi termin przedawnienia zobowiązania podatkowego. Okres ten liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku
Ewa Matyszewska