W Sejmie toczą się prace legislacyjne nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten zwany jest potocznie SLIM VAT 3, a zmiany jakie wprowadza mają w większości wejść w życie 1 kwietnia 2023 r. Co nowego w VAT wprowadzi ta nowelizacja?
Zmiany w fakturowaniu
Pierwsza grupa projektowanych zmian dotyczy fakturowania. W tym zakresie projektodawca zakłada wprowadzenie przepisów precyzujących rozliczanie kursu walut przy fakturach korygujących. Obecnie ustawa o VAT nie reguluje wprost tej kwestii. Stosowane zasady wynikają głównie z utrwalonej praktyki oraz linii orzeczniczej.
SLIM VAT 3 proponuje wprowadzenie generalnej zasady przeliczania kursu waluty obcej dla korekt in plus oraz in minus: kurs przyjmowany do przeliczenia kwoty korekty podstawy opodatkowania na fakturze korygującej będzie – co do zasady - powieleniem kursu przyjmowanego dla pierwotnego rozliczenia.
Projekt zakłada również pewne uproszczenia dotyczące prowadzenia ewidencji na kasie rejestrującej – od 1 kwietnia 2023 r. zniknie obowiązek drukowania dokumentów, które są wystawiane przy użyciu kas rejestrujących (raportów fiskalnych oraz dokumentów niefiskalnych) przez podatników wykorzystujących je do prowadzenia ewidencji sprzedaży. Rozwiązanie to będzie miało jednak zastosowanie tylko do kas online, w tym kas wirtualnych.
Zmiany w mechanizmie podzielonej płatności
Kolejna grupa zmian dotyczy mechanizmu podzielonej płatności (split payment). W tym zakresie proponowane jest przede wszystkim rozszerzenie możliwości korzystania ze środków gromadzonych na tzw. rachunkach VAT. Po zmianach środkami tymi uregulujemy dodatkowo podatek od sprzedaży detalicznej, podatek od wydobycia niektórych kopalin, podatek tonażowy, zryczałtowany podatek od wartości sprzedanej produkcji, opłaty od środków spożywczych oraz opłaty za zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi (tzw. podatek od małpek).
Projektodawca przepisów proponuje również nowe regulacje w Prawie bankowym, dotyczące tzw. Grup VAT. Ustawa zakłada umożliwienie przekazywania środków z rachunku VAT na rachunek VAT przedstawiciela Grupy VAT w celu zapłaty do urzędu skarbowego należnych podatków.
SLIM VAT 3 proponuje dodatkowo rozwiązanie umożliwiające przelanie przez byłego faktora podatku uzyskanego z płatności split payment bezpośrednio na konto nowego faktora.
Zmiany dotyczące wiążących informacji
Obecnie wiążące informacje - wiążąca informacja stawkowa (WIS), wiążąca informacja akcyzowa (WIA), wiążąca informacja taryfowa (WIT) i wiążąca informacja o pochodzeniu (WIP) wydawane są przez różne organy. Projekt ustawy SLIM VAT 3 wprowadza konsolidacje wydawania wiążących informacji. Po zmianach organem właściwym do wydawania ww. wiążących informacji będzie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS).
Dodatkowo zlikwidowana zostanie opłata należna za wniosek o wydanie WIS, w wysokości 40 zł. Opłata z tytuły przeprowadzenia badań lub analiz, którą ponosi wnioskodawca WIS, jeżeli rozpatrzenie wniosku wymaga takich działań - pozostaje aktualna.
Zmniejszenie formalności w zakresie transakcji wewnątrzwspólnotowych
W obowiązującym stanie prawnym Wewnątrzwspólnotową Dostawę Towarów (WDT) należy wykazać w rozliczeniu za okres, w którym dokonano dostawy. Taki rozwiązanie powoduje wiele wątpliwości ze względu na fakt, iż okresy rozliczeniowe mogą być różne. W związku z tym projekt zakłada zmianę - podatnik będzie miał prawo wykazania/skorygowania WDT w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy, co powinno uprościć obowiązek korygowania tej transakcji.
SLIM VAT 3 zakłada dodatkowo zmiany w art. 86 ustawy o VAT. Projekt zakłada likwidację wymogu posiadania faktury z tytułu WNT, w celu odliczenia podatku naliczonego. Tym samym faktura nie będzie już formalnym wymogiem odliczenia podatku. W następstwie tego rozliczenie podatku należnego i naliczonego z tytułu WNT, wystąpi w tym samym okresie rozliczeniowym. Oznacza to, że VAT będzie neutralny dla podatnika.
Zmiany dotyczące sankcji VAT
Według obowiązujących przepisów ustawy o VAT na podatnika nakładane są „sztywne” sankcje (np. 20%, 30%) bez względu na stopień, w jakim ten uchylił się od zobowiązania podatkowego. Pakiet SLIM VAT 3 zakłada wprowadzenie różnicowania wysokości sankcji z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy. Z uzasadnienia do projektu ustawy wynika, że swoboda organów w wyznaczaniu wysokości sankcji będzie miała charakter uznania administracyjnego.
Powyższa nowelizacja ma zostać wprowadzona ze względu na wyrok TSUE z dnia 15 kwietnia 2021, o nr C-935/19, w którym Trybunał uznał, że polski system prawny w tej kwestii jest niezgodny z przepisami prawa unijnego.
Uproszczenie rozliczania proporcji VAT
Kolejna zmiana, którą proponuje projekt SLIM VAT 3 dotyczy proporcji odliczenia, którą stosują podatnicy prowadzący sprzedaż zarówno opodatkowaną, jak i nieopodatkowaną podatkiem VAT. Zwiększeniu ma ulec kwota – z obecnych 500 zł do 10 000 zł - pozwalająca na uznanie, że proporcja określona przez podatnika wynosi 100%, w przypadku, gdy przekroczyła u niego 98%.
Zlikwidowany ma zostać obowiązek ustalania z Naczelnikiem Urzędu Skarbowego protokołu prognozy oraz proporcji odliczenia. W zamian zostanie wprowadzone zawiadomienie Naczelnika Urzędu Skarbowego o przyjętej proporcji.
Dodatkowo możliwe będzie zrezygnowanie z dokonywania korekty, jeżeli realny współczynnik na koniec roku będzie niższy od ustalonego o mniej niż 2 p. p. (a kwota podatku nie przekroczy 10 000 zł).
Zmiany dotyczące procedury OSS i IOSS
Zdarzają się sytuacje, że podatnik musi złożyć korektę deklaracji, a nie jest już w procedurze OSS. Zgodnie z projektem ustawy SLIM VAT 3 korekta będzie składana do państwa członkowskiego konsumpcji, ale już poza procedurą OSS. Podobne przepisy mają obowiązywać również w systemie IOSS.
Dodatkowo projekt zakłada zmianę terminu płatności podatku w wyżej wymienionych procedurach. W przypadku, gdy termin płatności wypadnie w dzień wolny od pracy, to należy zrealizować płatność tego dnia. Do tej pory płatność była dokonywana w najbliższy dzień roboczy po tym dniu.
Mały podatnik VAT
Na koniec zmiana istotna dla tzw. małych podatników VAT. SLIM VAT 3 zakłada zwiększenie limitu sprzedaży dla tzw. małego podatnika. Obecnie status małego podatnika przysługuje podatnikom, których wartość sprzedaży brutto nie przekroczyła 1 200 000 euro. Od 1 kwietnia kwota ta ma wzrosnąć do 2 000 000 euro. W związku z tym większa liczba podatników będzie mogła skorzystać z pewnych uproszczeń przewidzianych dla małego podatnika (stosowanie metody kasowej oraz kwartalnego rozliczenia VAT).
Większość nowych przepisów ma zacząć obowiązywać 1 kwietnia 2023 roku. Projekt przewiduje jednak pewne przepisy przejściowe.
Zapraszamy Państwa do udziału w bezpłatnym webinarium podatkowym, w trakcie którego eksperci Business Tax Professionals omówią szczegółowo założenia projektowanej ustawy. Dodatkowo, w drugiej części spotkania, przedstawione zostaną najważniejsze założenia projektu ustawy wprowadzającej obowiązkowe stosowanie Krajowego Systemu eFaktur oraz faktur ustrukturyzowanych. Szczegółowe informacje oraz formularz rejestracyjny znajdują się na stronie: https://slimvat3.b-tax.pl/
Źródło: Projekt z dnia 11 stycznia 2023 roku ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw; etap legislacyjny: 15.02.2023 r. projekt został skierowany do I czytania na posiedzeniu Sejmu.
Business Tax Professionals