Istotą projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy jest obniżenie składek na ubezpieczenia społeczne od osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą i uzyskujących roczne przychody poniżej 30-krotności minimalnego wynagrodzenia (w 2017 roku oznacza to 60 000 zł.). Zmiana nie obejmie przedsiębiorców, którzy płacą podatek dochodowy w formie karty podatkowej i w związku z tym nie mają obowiązku ewidencjonowania przychodów.
Konfederacja Lewiatan popiera kierunek zaproponowanych rozwiązań, ale zauważa , iż konieczne jest wprowadzenie systemowych rozwiązań mających na celu umożliwienie rozwoju takich firm, tak aby przedsiębiorcy ci mogli w dłuższej perspektywie podnieść swoje dochody i tym samym zwiększyć możliwości oszczędzania na emeryturę.
Ponadto, zdaniem Konfederacji Lewiatan, zmniejszenie obciążenia pracy osób o niskich dochodach podatkami i składkami na ubezpieczenia społeczne powinno dotyczyć wszystkich pracujących niezależnie od formy świadczenia pracy (samodzielna działalność gospodarcza, zatrudnienie na podstawie kodeksu pracy, umowy cywilne). Zróżnicowanie pozapłacowych kosztów pracy w zależności od rodzaju umowy prowadzi do nierównej konkurencji i w konsekwencji do zróżnicowanej alokacji zasobów pracy i kapitału. Efektem jest spowolnienie wzrostu produktywności i dochodów.
Według pracodawców przychód nie jest właściwą podstawą do naliczania podatków i składek na ubezpieczenia społeczne, szczególnie w przypadku przedsiębiorców. Podstawą powinien być dochód, czyli przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. O ile w przypadku pracowników koszty uzyskania przychodu są w miarę zbliżone (można by je przyjąć na poziomie minimum egzystencji lub minimum socjalnego), o tyle w przypadku przedsiębiorców relacja dochodu do przychodu znacząco się różni w zależności od rodzaju prowadzonej działalności i poziomu inwestycji, np. w handlu dochód stanowi najczęściej zaledwie kilka procent przychodu.
Obliczanie wysokości składek na ubezpieczenia społeczne jest skomplikowane, co prowadzi do błędów i konfliktów płatników, ubezpieczonych i ZUS. Warto uprościć system ubezpieczeń społecznych, m.in. poprzez ujednolicenie podstawy naliczania składek na poszczególne rodzaje ubezpieczeń.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Zdaniem Lewiatan ubezpieczenia społeczne powinny opierać się na zasadach powszechności i proporcjonalności płaconych składek i uzyskiwanych świadczeń. Uprzywilejowane traktowanie wybranych grup zawodowych, jak rolnicy czy górnicy, wzmacnia roszczenia innych grup, rodzi poczucie niesprawiedliwości i wzmacnia motywację do unikania płacenia składek. A to prowadzi do nieuczciwej konkurencji i osłabienia moralności płatniczej pozostałych osób.
Zobacz także: Moja firma