Pismo Pierwszego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Poznaniu z 24 marca 2005 r. (sygn. akt ZD/406-13/CIT/05)
Pytanie podatnika:
Czy w związku z tym, że zapłata odsetek za lata 2002 i 2003 nastąpiła w roku 2004, prawidłowe będzie zaliczenie odsetek do kosztów uzyskania przychodu w roku 2004 i czy jeszcze w ogóle istnieje możliwość zaliczenia tych odsetek do kosztów uzyskania przychodu?
Odpowiedź organu podatkowego:
26 stycznia 2005 r. spółka złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego. W złożonym wniosku pytająca przedstawiła następujący stan faktyczny:
W ramach prowadzonej działalności gospodarczej spółka dokonuje zakupu towarów w zagranicznej firmie, będącej jej jedynym udziałowcem. W obrocie pomiędzy kontrahentami stosowany jest 30-dniowy termin zapłaty. Za przekroczenie tego terminu, zgodnie z umową, sprzedawca obciąża podatnika notą odsetkową. Otrzymane noty na ww. odsetki księgowo i rachunkowo zostały ujęte w okresach, których dotyczyły, natomiast nie zostały uwzględnione jako koszt podatkowy. Z powodu problemów związanych z płynnością finansową odsetki, naliczone w latach 2002–2003, zapłacone zostały dopiero w roku 2004.
(...) W opinii podatnika, odsetki mogą być potraktowane jako koszty uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty, tzn. w 2004 r., niezależnie od ich naliczenia dla celów rachunkowych w latach 2002–2003 (zgodnie z zasadą kasową). Zdaniem spółki dotyczą one przychodu roku 2004, gdyż celowości wydatku nie można pojmować w sposób abstrakcyjny, a zapłacone odsetki mają wpływ na wielkość osiągniętego przychodu w roku 2004. Podobna zasada obowiązuje w przypadku zaliczania do kosztów uzyskania przychodu różnic kursowych, różnice te stają się kosztem w momencie ich zapłaty, a nie ustalenia ich do celów księgowych na koniec roku podatkowego.
Ustosunkowując się do przedstawionych kwestii tutejszy organ podatkowy stwierdza, co następuje:
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Warunkiem uznania wydatków za koszt uzyskania przychodów jest występowanie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy wydatkiem a przychodem. Obowiązkiem podatnika, jako odnoszącym ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów, jest wykazanie związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu, zgodnie z dyspozycją powołanego ust. 1 art. 15 ustawy podatkowej. Dodatkowo, wobec wskazywanej przez podatnika okoliczności uiszczania odsetek na rzecz kontrahenta – jedynego udziałowca, winien on dokonać analizy tej transakcji w kontekście przepisów art. 9a i art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, regulujących podatkowe zasady rozliczania się podmiotów powiązanych.
Kwestia zaliczania odsetek do kosztów podatkowych uregulowana została postanowieniami art. 16 ust. 1 powołanej wyżej ustawy. Mianowicie, zgodnie z przepisami art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy podatkowej, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów). A zatem – a contrario – ustawodawca zezwala na zaliczenie do kosztów uzyskania przychodu wyłącznie odsetek zapłaconych, oczywiście w sytuacji spełnienia przesłanek z wyżej wskazanego przepisu art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej.
Reasumując, w przedstawionych okolicznościach, w świetle powołanych przepisów ustawy podatkowej, zapłacone odsetki mogą zostać uznane za koszt uzyskania przychodu w dacie ich zapłaty, pod warunkiem jednak, iż podatnik wykaże istnienie związku pomiędzy poniesieniem kosztu a uzyskaniem przychodu. (...)