Czy od wypłaconej zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia firma jako płatnik jest zobowiązana do obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy? - Pismo z 12 maja 2006 r. nr PBB3-4117/3-0022/2006
ODPOWIEDŹ IS – SKRÓT
Tak. W przedmiotowym przypadku przychodem ze stosunku pracy jest zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia, mimo że nie jest wprost wymieniona w art. 12 ust. 1 updof. Od kwoty tej pracodawca powinien pobrać i odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.
KOMENTARZ EKSPERTA
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych różnicuje moment powstania przychodu dla poszczególnych źródeł przychodów. W przypadku stosunku pracy przychód powstaje w momencie otrzymania. Konsekwencją tego jest uznanie zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia za przychód opodatkowany. Inne reguły rządzą natomiast działalnością gospodarczą, gdzie przychód ma charakter należny, a zaliczki otrzymane na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, nie stanowią przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym.
ODPOWIEDŹ IS – WYCIĄG
Na podstawie art. 14b § 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach informuje:
Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm. – w brzmieniu obowiązującym zarówno w 2005 r., jak i w 2006 r.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3 i art. 28–30, art. 30a–30c oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a tej ustawy).
Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z treści art. 12 ust. 1 ww. ustawy wynika, iż za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Według Słownika języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN SA (Warszawa 1997–2006) zaliczka jest to część należności wypłacana z góry na poczet tej należności.
Zgodnie z powyższą definicją wypłacona pracownikowi w danym miesiącu zaliczka stanowi część należności (wynagrodzenia ze stosunku pracy), otrzymaną przez niego na poczet tej należności (tj. przyszłego wynagrodzenia).
Cytowany powyżej art. 12 ust. 1 zawiera przykładowe wyliczenie świadczeń stanowiących przychody ze stosunku pracy, co oznacza, iż nie należy traktować go jako wyczerpującego katalogu rodzajów świadczeń zaliczanych do przychodów z tych tytułów. Świadczą o tym zwroty użyte w tym przepisie przez ustawodawcę: „... a w szczególności...” oraz „... i wszelkie inne kwoty...”. Dlatego do przychodów określonych w tym przepisie należy zaliczyć również inne, niewymienione wprost w nim świadczenia, jeżeli uzyskiwane są przez pracownika w związku z wykonywaną przez niego pracą. Zatem właściwe jest stwierdzenie, że do przychodów ze stosunku pracy należy również zaliczyć zaliczkę na poczet przyszłego wynagrodzenia.
O tym, czy świadczenie jest przychodem ze stosunku pracy, stosunku służbowego czy też innych w tym przepisie wymienionych, decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik, czy także inna osoba niezwiązana (aktualnie i w przeszłości) z pracodawcą.
Gdyby pracownik nie był związany stosunkiem pracy z pytającym, nie otrzymałby tzw. zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia.
Biorąc powyższe pod uwagę, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza, iż w przedmiotowym przypadku przychodem ze stosunku pracy jest zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia (pomimo że nie jest wprost wymieniona w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Zaliczka ta staje się przychodem (na mocy powołanego powyżej art. 11 ust. 1 tej ustawy) z chwilą jej otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika (pracownika). Pytający jako płatnik zobowiązany jest do obliczenia i pobrania na podstawie art. 31 ww. ustawy zaliczki na podatek dochodowy i odprowadzenia na warunkach określonych w art. 38 ust. 1 tej ustawy. Należy zauważyć, iż pobór zaliczki następuje od sumy wypłat pieniężnych w danym miesiącu.
WAŻNE!
Zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia staje się przychodem z chwilą jej otrzymania lub postawienia do dyspozycji podatnika.
Zgodnie z art. 31 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy -- wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Zgodnie z art. 38 ust. 1 ww. ustawy płatnicy, o których mowa m.in. w art. 31, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby, przesyłając równocześnie deklarację według ustalonego wzoru; jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji.
Należy zauważyć, że z treści art. 38 ust. 1 ustawy wynika, iż płatnik przekazuje kwoty pobranych zaliczek na podatek dochodowy dopiero w następnym miesiącu po miesiącu, w którym dokonał wszelkiego rodzaju wypłat pieniężnych z tytułu stosunku pracy i pobrał zaliczki od tych wypłat. Zatem pytający może uwzględnić w danym miesiącu fakt wypłacenia pracownikowi w jednym dniu zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia i zwrotu tej zaliczki w następnym dniu.
WAŻNE!
Wypłata zaliczki na poczet przyszłego wynagrodzenia nie może być traktowana przez płatnika jako pożyczka udzielona pracownikowi.
Według Słownika języka polskiego Wydawnictwa Naukowego PWN SA (Warszawa 1997–2006) pożyczka to danie komuś albo wzięcie od kogoś pieniędzy lub jakichś rzeczy na pewien czas, z zastrzeżeniem zwrotu w określonym terminie; to, co zostało pożyczone.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach dodatkowo informuje, iż (w odniesieniu do dochodów uzyskiwanych przez podatników – pracowników, w roku podatkowym) zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym zarówno w 2005 r., jak i w 2006 r.) podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 3, art. 28–30 oraz art. 30a–30c, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 4, 4a–4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2 lub art. 25, po odliczeniu kwot dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika.