Najważniejsze zmiany w prawie we wrześniu 2013 r.

Zapraszamy na forum Księgowość

UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

1 września 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 26 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r., poz. 983), na podstawie której:

- przyjęto, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu oraz rentowym, na zasadach określonych w ustawie, podlegają osoby sprawujące opiekę nad dzieckiem i z tego powodu rezygnujące z dotychczasowej aktywności zawodowej, które: prowadziły pozarolniczą działalność gospodarczą lub inną działalność pozarolniczą, wykonywały pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, a także osoby współpracujące oraz duchowni;

Zmiany w urlopach wychowawczych od 1 października 2013 r.

- objęto ubezpieczeniem emerytalnym osoby nieubezpieczone lub ze stażem ubezpieczeniowym krótszym niż 6-miesięczny, które złożą oświadczenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zamiarze korzystania z prawa do ubezpieczenia w okresie wychowywania dziecka;

- przyjęto regulacje dotyczące objęcia ubezpieczeniem społecznym finansowanym ze środków publicznych osób wychowujących dzieci i ubezpieczonych w systemie rolniczym;

- przyjęto, że podstawowym warunkiem objęcia ubezpieczeniem w związku ze sprawowaniem opieki jest brak innego tytułu do ubezpieczenia;

- rozszerzono krąg osób, za które budżet państwa, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, będzie opłacał składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w związku ze sprawowaniem opieki nad dzieckiem;

- ustalono, że bazową podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych będzie stanowiło prognozowane przeciętne wynagrodzenie miesięczne;

- zmodyfikowano zakres prawa do zasiłku macierzyńskiego przysługującego rolnikom w związku z przysposobieniem dziecka, analogiczne do unormowań przyjętych dla osób podlegających ubezpieczeniom w systemie powszechnym.

Podatek od nieruchomości w 2014 r.

Kasy rejestrujące - nowe kryteria i warunki techniczne od 1 października 2013 r.

EWIDENCJA INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH  

12 września 2013 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 25 lipca 2013 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego ewidencji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 987), na podstawie którego:

- określono sposób prowadzenia przez Komisję Nadzoru Finansowego ewidencji papierów wartościowych będących przedmiotem oferty publicznej, a także papierów wartościowych oraz instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi, dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu (dalej „ewidencja”);

- wskazano tryb udostępniania ewidencji do wiadomości publicznej;

- przyjęto zasadę, że ewidencja jest prowadzona w formie elektronicznej;

- określono wzory wskazanych w rozporządzeniu zawiadomień składanych do Komisji Nadzoru Finansowego.

Nowe wzory deklaracji akcyzowych od 1 listopada 2013 r.

Opodatkowanie wypłat z IKZE ryczałtem

PODATEK AKCYZOWY

20 września 2013 r. weszła w życie ustawa z dnia 12 lipca 2013 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2013 r., poz. 939), na podstawie której:

- wprowadzono pojęcie finalnego nabywcy węglowego, tj. podmiotu, który nabywa na terytorium kraju, importuje lub nabywa wewnątrzwspólnotowo wyroby węglowe lub też posiada wyroby węglowe uzyskane w sposób inny niż w drodze nabycia i który nie jest jednocześnie pośredniczącym podmiotem węglowym;

- przyjęto zasadę, że opodatkowanie wyrobów węglowych akcyzą będzie następować na ostatnim etapie obrotu tymi wyrobami, a zatem m.in. w przypadku ich nabycia lub użycia przez finalnego nabywcę węglowego;

- opodatkowano podatkiem akcyzowym także użycie wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego w przypadku, gdy nie można ustalić podmiotu, który dokonał ich sprzedaży, a w wyniku przeprowadzonej kontroli podatkowej lub stosownych postępowań nie ustalono, że podatek został zapłacony w należnej wysokości;

- zwolniono od akcyzy czynności podlegające opodatkowaniu, których przedmiotem są wyroby węglowe przeznaczone do celów opałowych w wymienionych w ustawie przypadkach, w tym m.in. w przypadku ich przeznaczenia na cele opałowe przez gospodarstwa domowe;

- zrezygnowano z obowiązku dokumentowania przemieszczania wyrobów węglowych na każdym etapie, na rzecz dokumentowania odpowiednio importu, nabycia wewnątrzwspólnotowego lub sprzedaży tych wyrobów na ostatnim etapie obrotu;

- zrezygnowano z opodatkowania wszystkich niedoborów wyrobów węglowych powstających w trakcie ich magazynowania przez nabywcę końcowego na rzecz opodatkowania tylko tych niedoborów, które zostały użyte do celów nieuprawniających do ich zwolnienia od akcyzy.

Nowelizacja ustawy o VAT i ordynacji podatkowej

ORZECZNICTWO SĄDU NAJWYŻSZEGO

16 maja 2012 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę, w której stwierdził, że odwołanemu członkowi zarządu spółki kapitałowej będącemu pracownikiem spółki, z którym umowa o pracę została rozwiązana z naruszeniem prawa, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy (sygn. akt III PZP 3/12, dalej „Uchwała”).

W Uchwale Sąd Najwyższy wskazał, że między członkiem zarządu będącym jednocześnie pracownikiem spółki a spółką występują dwa rodzaje stosunków prawnych. Pierwszy z nich jest stosunkiem korporacyjnym wynikającym z powołania danej osoby do organu spółki. Drugi zaś jest stosunkiem pracowniczym i wynika z nawiązania przez pracodawcę, czyli spółkę, z członkiem zarządu stosunku pracy na podstawie umowy o pracę. Jak zaznaczył Sąd Najwyższy stosunki te mają charakter odrębny, a zatem ewentualne zakończenie stosunku korporacyjnego nie wiąże się z automatycznym ustaniem stosunku pracy. Odwołanie członka zarządu nie pozbawia go zatem ochrony związanej z wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. W świetle powyższego Sąd Najwyższy stwierdził, że odwołanemu członkowi zarządu, z którym w sposób wadliwy rozwiązano umowę o pracę, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy. Sąd Najwyższy podkreślił przy tym, że w opisanej sytuacji przywrócenie do pracy oznacza tylko przywrócenie uprawnień pracowniczych. Przywrócony do pracy członek zarządu nie odzyska natomiast prawa do zarządu spółką.

ORZECZNICTWO SĄDU NAJWYŻSZEGO

17 stycznia 2013 r. Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę, zgodnie z którą podwyższenie kapitału zakładowego na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej „sp. z o.o.”) może nastąpić przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów już istniejących lub przez ustanowienie nowych udziałów. W uchwale tej Sąd Najwyższy zajął także stanowisko, zgodnie z którym nowe udziały w kapitale zakładowym podwyższonym na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki mogą być objęte jedynie przez dotychczasowych wspólników w stosunku do ich dotychczasowych udziałów (sygn. akt III CZP 57/12, dalej „Uchwała”).

W Uchwale Sąd Najwyższy potwierdził jednoznacznie możliwość podwyższenia kapitału zakładowego w sp. z o.o. bez zmiany umowy spółki nie tylko w drodze utworzenia nowych udziałów, ale i podwyższenia wartości nominalnej udziałów już istniejących. Sąd Najwyższy stwierdził przy tym, że w przypadku ustanowienia nowych udziałów w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki, nowe udziały obejmować mogą jedynie dotychczasowi wspólnicy spółki w sposób proporcjonalny do udziałów już posiadanych. W konsekwencji Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego bez zmiany umowy spółki, nowe udziały nie mogą być skierowane do zewnętrznych inwestorów, tzn. innych niż dotychczasowi wspólnicy.

Maciej Szulikowski

radca prawny i partner zarządzający

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna