Ile wynosi w 2023 roku refundacja składek ZUS przez PFRON niepełnosprawnym przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą? Jakie są warunki tej refundacji? Jak i kiedy trzeba składać wnioski o refundację?
Refundacja składek ZUS przez PFRON niepełnosprawnym przedsiębiorcom
Na podstawie art. 25a ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) refunduje osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą obowiązkowe składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wysokości odpowiadającej wysokości składki, której podstawą wymiaru jest kwota określona w art. 18 ust. 8 oraz w art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009, 1079, 1115, 1265, 1933 i 2185),
- pod warunkiem opłacenia tych składek w całości najpóźniej w dniu złożenia wniosku.
Chodzi tu o składki ZUS obowiązkowe a nie dobrowolne.
Refundacja ww. składek przysługuje w wysokości:
1) 100% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności;
2) 60% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności;
3) 30% kwoty obowiązkowych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - w przypadku osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności.
Refundowane składki osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą nalicza się i opłaca na zasadach określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Refundacja ww. składek nie przysługuje, jeżeli składki zostały opłacone z uchybieniem terminów określonych w art. 47 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przekraczającym 14 dni. Tak wynika z art. 25a ust. 4 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.
Wysokość refundacji składek ZUS niepełnosprawnym przedsiębiorcom w 2023 roku
Jak informuje PFRON, w 2023 r. składki wyliczone na podstawie art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynoszą:
- 812,23 zł – składka emerytalna
- 332,88 zł – składka rentowa.
Przez pierwsze dwa lata działalności gospodarczej - według art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od stycznia do czerwca 2023 r. składki te wynoszą:
- 204,37 zł - składka emerytalna
- 83,76 zł - składka rentowa.
Przez pierwsze dwa lata działalności gospodarczej - według art. 18a ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych - w okresie od lipca do grudnia 2023 r. składki te wynoszą:
- 210,82 zł - składka emerytalna
- 86,40 zł - składka rentowa.
PFRON przedstawił tabelarycznie wysokość refundacji w 2023 r. Są to kwoty wyliczone według stopni niepełnosprawności w oparciu o powyżej wskazane składki.
Składki "Duży ZUS" w 2023 roku (podstawą wymiaru składek jest 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w 2023 r.)
| Stopień niepełnosprawności | Składka emerytalna 812,23 zł Składka rentowa 332,88 zł Suma składek 1145,11 zł |
| Znaczny | 1145,11 zł |
| Umiarkowany | 687,07 zł |
| Lekki | 343,53 zł |
Składki ZUS przez pierwsze 2 lata działalności gospodarczej w okresie od stycznia do czerwca 2023 r. (podstawą wymiaru składek jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w pierwszym półroczu 2023 r.)
| Stopień niepełnosprawności | Składka emerytalna 204,37 zł Składka rentowa 83,76 zł Suma składek 288,13 zł |
| Znaczny | 288,13 zł |
| Umiarkowany | 172,88 zł |
| Lekki | 86,44 zł |
Składki ZUS przez pierwsze 2 lata działalności gospodarczej w okresie od lipca do grudnia 2023 r. (podstawą wymiaru składek jest 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w drugim półroczu 2023 r.)
| Stopień niepełnosprawności | Składka emerytalna 210,82 zł Składka rentowa 86,40 zł Suma składek 297,22 zł |
| Znaczny | 297,22 zł |
| Umiarkowany | 178,33 zł |
| Lekki | 89,17 zł |
Jednocześnie PFRON informuje, że jeżeli niepełnosprawny przedsiębiorca płaci obowiązkowe składki (emerytalne i rentowe) w wysokości innej niż wskazane powyżej, to musi obliczyć refundację od składek, które faktycznie wpłacił do ZUS. Tak obliczoną kwotę refundacji powinien wpisać w pozycji 48 we wniosku Wn-U-G. Pozycji tej nie trzeba uzupełniać, gdy podano pozostałe wymagane we wniosku informacje. Kwotę do wypłaty PFRON ustali wówczas na podstawie danych podanych przez w pozycjach od 38 do 46.
Ponadto PFRON przypomina, że z refundacji wyłączone są kwoty składek sfinansowane ze środków publicznych.
Termin wypłaty refundacji składek ZUS
Zgodnie z art. 25c ust. 5 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, refundację składek na ubezpieczenia społeczne niepełnosprawnym przedsiębiorcom PFRON wypłaca w ciągu 14 dni od dnia, w którym PFRON otrzymał kompletny i prawidłowo wypełniony wniosek. Refundacja jest wypłacana wyłącznie na rachunek bankowy niepełnosprawnego, który musi być wskazany we wniosku Wn-U-G w pozycji 49. PFRON nie wypłaca refundacji w inny sposób (gotówką oraz przekazem pocztowym).
Jeżeli PFRON wypłaci refundację w innej kwocie niż wskazana we wniosku, to PFRON ma obowiązek poinformować wnioskodawcę o sposobie ustalenia tej wypłaconej kwoty. Gdy ustalona przez PFRON kwota refundacji składek na ubezpieczenia społeczne jest inna niż kwota refundacji wykazana we wniosku, Prezes Zarządu PFRON ma obowiązek wydać decyzję o wysokości refundacji, na wniosek złożony przez wnioskodawcę, w terminie 14 dni od dnia otrzymania informacji o ustaleniu wysokości przysługującej refundacji.
Jeżeli PFRON wypłaci refundację z opóźnieniem, to od kwoty należnej refundacji nalicza się odsetki, w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych.
Jeżeli wnioskodawca posiada zaległości w zobowiązaniach wobec PFRON przekraczające ogółem kwotę 100 zł, Prezes Zarządu PFRON wydaje decyzję o wstrzymaniu refundacji składek na ubezpieczenia społeczne do czasu uregulowania zaległości przez wnioskodawcę. Decyzja podlega wykonaniu z dniem wydania. A w przypadku nieuregulowania przez wnioskodawcę zaległości wobec PFRON do dnia 31 stycznia roku następującego po roku, za który wnioskodawcy przysługuje refundacja, Prezes Zarządu PFRON wydaje decyzję o odmowie wypłaty refundacji składek na ubezpieczenia społeczne za okres wskazany w ww. decyzji. (art. 25c ust. 6-7 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych).
PFRON informuje, że przez 10 lat od dnia wypłaty refundacji może skontrolować, czy oświadczenia złożone przez niepełnosprawnego we wniosku lub jego załączniku są prawdziwe. Z tego powodu niepełnosprawny musisz przez ten okres przechowywać dokumenty, które potwierdzają, że spełnił warunki do otrzymania refundacji.
Wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne
Na podstawie art. 25c ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą składa PFRON wniosek (na formularzu Wn-U-G) o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc.
Wzór wniosku Wn-U-G obowiązujący od 01.09.2022 r. (pdf 1 MB)
Wnioskodawca przekazuje wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne w formie dokumentu elektronicznego przez teletransmisję danych oraz pobiera drogą elektroniczną potwierdzenie wysłanego wniosku. Wnioskodawca może przekazać wniosek również w formie dokumentu pisemnego.
Ponadto wniosek o wypłatę refundacji składek na ubezpieczenia społeczne w formie wydruku z oprogramowania informatycznego ZUS, osoba niepełnosprawna wykonująca działalność gospodarczą może nieodpłatnie sporządzić w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, na podstawie danych zgromadzonych w systemie informatycznym ZUS.
Jak informuje PFRON okresem sprawozdawczym, tj. okresem, za który przysługuje refundacja, jest miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej. Wnioski Wn-U-G składa się do ostatniego dnia miesiąca następnego po miesiącu, w którym upłynął termin do opłacenia składek wyznaczony przepisami ZUS za miesiąc wykazany we wniosku.
Jeżeli koniec terminu na złożenie wniosku przypada na dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się najbliższy następny dzień powszedni. Sobota jest uznana za dzień równorzędny z dniem ustawowo wolnym od pracy. Jeżeli ostatni dzień terminu na złożenie wniosku przypada w sobotę lub w niedzielę, termin ten ulega przesunięciu na najbliższy dzień powszedni.
Terminy składania wniosku Wn-U-G w 2023 roku (źródło: PFRON)
Okres prowadzenia działalności gospodarczej
| Termin złożenia wniosku Wn-U-G
|
| Grudzień 2022 | do 28 lutego 2023 |
| Styczeń 2023 | do 31 marca 2023 |
| Luty 2023 | do 2 maja 2023 |
| Marzec 2023 | do 31 maja 2023 |
| Kwiecień 2023 | do 30 czerwca 2023 |
| Maj 2023 | do 31 lipca 2023 |
| Czerwiec 2023 | do 31 sierpnia 2023 |
| Lipiec 2023 | do 2 października 2023 |
| Sierpień 2023 | do 31 października 2023 |
| Wrzesień 2023 | do 30 listopada 2023 |
| Październik 2023 | do 2 stycznia 2024 |
| Listopad 2023 | do 31 stycznia 2024 |
| Grudzień 2023 | do 29 lutego 2024 |
Jeżeli wnioskodawca nie złożył wniosku Wn-U-G w terminie ma prawo wystąpić do PFRON z wnioskiem o jego przywrócenie. Aby termin ten został przywrócony, trzeba spełnić trzy poniższe warunki:
- wystąpić z prośbą o przywrócenie terminu w ciągu 7 dni od dnia, w którym ustała przyczyna, z powodu której wnioskodawca nie złożyłeś wniosku w terminie;
- wykazać brak swojej winy w niezachowaniu terminu;
- złożyć wniosek o refundację składek za miesiąc, dla którego termin został przekroczony.
Prośbę o przywrócenie terminu można złożyć do PFRON:
- w formie pisemnej na adres:
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
al. Jana Pawła II 13 00-828 Warszawa - w formie elektronicznej przez moduł Korespondencja w SODiR lub przez ePUAP na adres: /PFRON/SkrytkaESP.
Inne formularze dotyczące refundacji składek ZUS
Rejestracja niepełnosprawnego przedsiębiorcy w PFRON
Osoba niepełnosprawna prowadząca działalność gospodarczą, która chce otrzymywać refundację składek ZUS na ubezpieczenia społeczne musi się zarejestrować w PFRON. W tym celu powinna złożyć następujące dokumenty:
- wniosek Wn-U-G (pdf 312 KB)
- kopie aktualnych dokumentów potwierdzających:
- pełną i skróconą nazwę, o ile posiada,
- imię i nazwisko,
- numery PESEL, REGON i NIP, o ile według przepisów prawa powinny być nadane;
PFRON informuje, że obecnie nie wymaga dokumentów wskazanych w tym punkcie. PFRON sprawdza dane wykazane przez wnioskodawcę we wniosku Wn-U-G w rejestrach publicznych (CEiDG, KRS, REGON). Jeżeli PFRON stwierdzi niezgodność danych wykazanych we wniosku z danymi znajdującymi się w rejestrach publicznych, to wezwie wnioskodawcę do złożenia wyjaśnień i/lub przesłania kopii aktualnych dokumentów, potwierdzających wskazane we wniosku dane.
- formularz informacji składanych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie - INF-O-PdR (pdf 221 KB), gdy prowadzisz działalność gospodarczą w sektorze rybołówstwa i akwakultury lub w dziedzinie produkcji podstawowej produktów rolnych lub
formularz informacji przedstawianych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis - INF-O-PdM (pdf 155 KB), gdy prowadzisz działalność gospodarczą w pozostałych sektorach; - kopię aktualnego orzeczenia o niepełnosprawności, o którym mowa w ustawie o rehabilitacji;
- pełnomocnictwo - jeżeli wnioskodawca chce upoważnić inną osobę do podpisywania i przesyłania dokumentów w swoim imieniu.
Pełnomocnikiem może być wyłącznie osoba fizyczna, która posiada zdolność do czynności prawnych. W celu ustanowienia pełnomocnika można skorzystać z wzoru pełnomocnictwa przygotowanego przez PFRON. Pełnomocnictwo trzeba złożyć w oryginale. Pełnomocnictwo w postaci elektronicznej wnioskodawca musi podpisać kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem zaufanym lub osobistym. Właściwie podpisane pełnomocnictwo w postaci elektronicznej trzeba wysłać przez ePUAP na adres /PFRON/SkrytkaESP.
Zamiast oryginału dokumentu można złożyć jego odpis. Zgodność odpisu z oryginałem musi być poświadczona przez odpowiednie osoby. Może to zrobić notariusz, pełnomocnik będący adwokatem, radca prawny, rzecznik patentowy lub doradca podatkowy. Odpis sporządzony w postaci elektronicznej wyżej wskazane osoby muszą potwierdzić kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub osobistym. Pełnomocnictwo może być w każdym czasie odwołane. Trzeba odwołać pełnomocnictwo, jeżeli osoba wcześniej upoważniona nie jest już pełnomocnikiem. Pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci mocodawcy lub pełnomocnika.
Dokumenty zgłoszeniowe w sprawie refundacji składek - w tym także pierwszy wniosek Wn-U-G z załącznikami - trzeba złożyć do PFRON:
- w formie papierowej osobiście lub pocztą na adres Biura Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, al. Jana Pawła II 13, 00 – 828 Warszawa lub
- elektronicznie przez ePUAP na adres /PFRON/SkrytkaESP.
Składanie wniosków elektronicznie w aplikacji SODiR
Jeżeli wnioskodawca chce składać wnioski Wn-U-G w formie elektronicznej musi wypełnić właściwym oświadczeniem pozycje: 50 i 51 we wniosku Wn-U-G. Do składania wniosków Wn-U-G w formie elektronicznej potrzebne są: identyfikator (login) i hasło dostępu do udostępnionego przez PFRON Systemu Obsługi Dofinansowań i Refundacji (SODiR). Dane te przekaże PFRON (wraz z instrukcją pierwszego logowania w systemie) w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku w formie dokumentu pisemnego z zaznaczoną odpowiedzią ‘Proszę o wydanie identyfikatora (loginu) i hasła dostępu’. Możesz je uzyskać bez względu na to, czy wniosek ten jest wnioskiem zgłoszeniowym, czy składanym za późniejsze okresy sprawozdawcze. Niewypełnienie poz. 50 jest równoznaczne z wybraniem odpowiedzi ‘Nie proszę o wydanie identyfikatora i hasła dostępu’. Zaznaczenie tej odpowiedzi nie odbiera Tobie możliwości późniejszego otrzymania identyfikatora (loginu) i hasła dostępu.
Wnioski o refundację składek składane w formie papierowej
PFRON informuje, że kolejne wnioski Wn-U-G o refundację składek dla niepełnosprawnych przedsiębiorców, sporządzane w formie papierowej trzeba składać do właściwego terytorialnie oddziału PFRON.
Podstawa prawna: ustawa z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
Źródło: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
oprac. Paweł Huczko