Nielegalność zatrudnienia
Zgodnie z art. 29 § 2 kodeksu pracy pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy pracownika potwierdzić mu na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 23 lutego 2006 r. (sygn. II CSK 126/05) potwierdza, że jeżeli zamiarem stron było zawarcie umowy na piśmie, to brak sporządzenia tego dokumentu nie stanowi wystarczającego argumentu do twierdzenia, iż do zawarcia umowy nie doszło. Pamiętać bowiem należy (biorąc pod uwagę zgodną wolę stron), że forma umowy i ustalenie jej zawarcia lub niezawarcia to dwie oddzielne kwestie. Winny one zatem być odrębnie oceniane.
Powyższe stanowisko potwierdza inne orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 31 sierpnia 1981 r. (sygn. III PZ 18/81), zgodnie z którym umowa o pracę zawarta ustnie jest skuteczna, na pracodawcy spoczywa jedynie obowiązek jej potwierdzenia na piśmie. Aby pracodawcy prawidłowo realizowali obowiązek dokumentowania stosunku pracy i potwierdzali zatrudnianie podwładnych na piśmie, w kodeksie pracy uznano, iż powyższe uchybienie stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.
Umowa o pracę - najczęstsze błędy
Jeżeli zatem dojdzie do ustalenia, iż pracodawca najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez zatrudnionego nie potwierdził jej zawarcia, Państwowa Inspekcja Pracy ma prawo w oparciu o art. 281 pkt 2 w związku z art. 29 § 2 k.p. nałożyć na niego grzywnę w wysokości od 1.000 zł do 30.000 zł.
Każdy dowód ważny
W sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron (art. 473 kodeksu postępowania cywilnego). Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z dnia 2 lutego 1996 r. (sygn. II URN 3/95), że okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego.
Kiedy następuje wygaśnięcie umowy o pracę
Dlatego też w ewentualnym postępowaniu sądowym pomocnymi dowodami w procesie ustalenia wykonywania pracy w danym miejscu pracy mogą być np. inni pracownicy, klienci czy nawet opis poszczególnych pomieszczeń firmy przez dopuszczonego do pracy pracownika.
Autor: Piotr Rola
radca prawny
Podyskutuj o tym na naszym FORUM