W lutym Dziennik Gazeta Prawna opublikował artykuł o zwiększającej się ilości kontroli celno-skarbowych. Kontrole te prowadzone przez organy celno-skarbowe są wysoko wyspecjalizowane. Wzmożona ich ilość wynika między innymi z poprawy funkcjonowania analizy ryzyka i przepływów komunikacji pomiędzy różnymi komórkami organizacyjnymi organów skarbowych.
Zakres kontroli celno-skarbowej
Kontrolę celno-skarbową regulują przepisy Działu V, Rozdział 1 (art. 54-94) ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.)
Naczelnik każdego urzędu celno-skarbowego może wykonywać kontrolę celno-skarbową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wykonują ją funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, jak i pracownicy Krajowej Administracji Skarbowej. Określone działania zapisane w ustawie o KAS zostały zarezerwowane wyłącznie dla funkcjonariuszy służby celno skarbowej.
Do kontroli celno-skarbowej podlega przede wszystkim przestrzeganie przepisów prawa podatkowego, prawa celnego oraz innych przepisów związanych z przywozem i wywozem towarów w obrocie między obszarem celnym Unii Europejskiej, a państwami trzecimi, w szczególności przepisów dotyczących towarów objętych ograniczeniami lub zakazami, regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych, posiadanie automatów do gier hazardowych, prawo dewizowe, prawo o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, czy przestrzeganie sankcji.
Czynności kontrolne wykonywane są w urzędzie celno-skarbowym, w siedzibie kontrolowanego, w miejscu prowadzenia lub przechowywania ksiąg podatkowych oraz w każdym innym miejscu związanym z prowadzoną przez kontrolowanego działalnością.
Merytoryka kontroli
Początek roku to wzmożony monitoring pozwoleń uzyskanych w ramach obrotu towarowego. W ramach takiego monitoringu weryfikowane są procesy transakcji handlowych, księgowych czy logistycznych.
Weryfikacja poprawności danych zawartych w zgłoszeniu celnym z dokumentami dotyczącymi transakcji sprzedaży/nabycia to podstawowe elementy takiej kontroli, zarówno w zakresie monitoringu pozwoleń, jak i kontroli tzw. fiskusa.
Weryfikowane najczęściej są kody taryfy celnej czy są adekwatne do zgłaszanego towaru, wartość celna towaru oraz pochodzenie i przynależne im zastosowanie preferencji.
W ramach monitoringu pozwoleń bardzo często weryfikowane jest zarządzanie zabezpieczeniem generalnym (należności celno podatkowych) oraz prawidłowość korzystania z pozwoleń takich jak procedura uproszczona, magazyn czasowego składowania.
Warto oddać prowadzenie kontroli wyspecjalizowanym podmiotom, które to wiedzą, jak prowadzić wymianę informacji z organami kontrolującymi.
W ostatnim czasie do naszej kancelarii zgłaszają się współpracujące z nami przedsiębiorcy, gdyż wszczęto u nich kontrolę celno skarbową.
Oprócz tak ważnej części merytorycznej należy weryfikować część formalno – prawną. Do sfery formalno prawnej można zaliczyć: przedawnienie, przedłużenie (a raczej brak) terminu na rozpatrzenie postępowania, źle oznaczone strony postępowania itp.
Co do części merytorycznej, każda kontrola jest inna więc trzeba podejścia indywidualnego do każdego rodzaju postępowania. Niestety najczęściej kontrole kończą się wszczęciem postępowania administracyjnego, gdzie należy się nastawić na dwuinstancyjność postępowania administracyjnego i dwuinstancyjność postępowania sądowego.
Postępowanie karno skarbowe
Organy celno skarbowe po wykryciu uszczuplenia w ostatnim czasie zaczęły wszczynać postępowania karno skarbowe i nakładać sankcje na przedsiębiorców za nieprawidłowości względem budżetu państwa. Postępowania takie są również wszczynane przy nieprawidłowościach związanych z pochodzeniem i preferencjami taryfowymi. Niestety zdarzają się też przypadki wszczęcia postępowania karnego np. o udział w karuzeli podatkowej.