Po co Unii Europejskiej nowy Kodeks Celny?
Głównym argumentem podnoszonym przez organy UE chcące wskazać powody nowelizacji przepisów prawa celnego to uproszczenie i przyspieszenie operacji celnych dokonywanych na obszarze celnym UE, które mają być wspierane przez pełną informatyzację systemu celnego wprowadzonego w każdym kraju członkowskim Unii. Przede wszystkim pełna unifikacja systemu celnego pozwoli na szybki przepływ informacji między krajami członkowskimi, jak i organami celnymi a podmiotami uczestniczącymi w wymianie międzynarodowej, czy organami celnymi poszczególnych krajów Unii. Docelowo Unia Europejska dąży do całkowitego odejścia od dokumentów papierowych na rzecz elektronicznych mieszczących się w zaimplementowanych systemach.
Uszczelnienie systemu celnego w UE – zmiany dla eksporterów i importerów od 1 maja 2016 r.
Innym argumentem używanym przy wyjaśnieniu podstaw wprowadzenia nowych regulacji celnych to uszczelnienie całego systemu celnego we Wspólnocie. W tym celu mają właśnie pomóc wspomniane systemy IT. Ma to również wzmocnić nowoczesne podejście do kontroli celnych, jakie wprowadza nowy Unijny Kodeks Celny.
Akty prawne właściwe od 1 maja 2016 r.
Unijny Kodeks Celny został przyjęty dnia 9 października 2013 r. rozporządzeniem (UE) nr 952/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady, które wraz z wejściem w życie dnia 30 października 2013 r. uchyliło rozporządzenie (WE) nr 450/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. ustanawiające wspólnotowy kodeks celny (zmodernizowany kodeks celny).
Dodatkowo od 1 maja 2016 r. zastosowanie będą miały dwa akty prawne służące wykonaniu Unijnego Kodeksu Celnego, a które zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej dnia 29 grudnia 2015 r., tj.:
- Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego;
- Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/2447 z dnia 24 listopada 2015 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania niektórych przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 ustanawiającego unijny kodeks celny.
Okres przejściowy
Unijny Kodeks Celny stanowi w art. 6 ust. 1, że wszelka wymiana informacji odbywać się będzie w formie elektronicznej. Jednocześnie jednak pozwala na wprowadzenie okresu przejściowego do czasu uruchomienia lub dostosowania odpowiednich systemów informatycznych. Środki przejściowe zostały określone w Rozporządzeniu Delegowanym Komisji (UE) 2016/341 z dnia 17 grudnia 2015 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do przepisów przejściowych dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego w okresie, gdy nie działają jeszcze odpowiednie systemy teleinformatyczne, i zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2015/2446 (tzw. Przejściowe Rozporządzenie Delegowane). Podstawę do wprowadzenia przejściowego rozporządzenia delegowanego stanowi art. 279 UKC. Przepisy PRD wskazują, które przepisy UKC, RW i RD będą stosowane od dnia 1 maja 2016 r. a które z nich i w jakim zakresie zostaną zawieszone.
Rewolucyjne zmiany w prawie celnym od 1 maja 2016 r.
Program prac dla Unijnego Kodeksu Celnego
Dnia 29 kwietnia 2014 r. Komisja Europejska wydała decyzję wykonawczą nr 2014/255 ustanawiającą program prac związanych z Unijnym Kodeksem Celnym. Wprowadzono harmonogram prac i opis systemów elektronicznych, które mają wesprzeć funkcjonowanie nowego systemu celnego. Zakres Programu prac jest ściśle powiązany z wieloletnim planem strategicznym dotyczącym eliminacji papierowej formy dokumentów w obszarze ceł i handlu, tzw. MASP. Wdrożenie wszystkich systemów elektronicznych ma nastąpić do 31 grudnia 2020 r. Program Prac podlega corocznej aktualizacji.
Upoważniony przedsiębiorca AEO – zmiany 2016
Jakie akty przestają obowiązywać z dniem 1 maja 2016 r.?
Wraz z 1 maja 2016 r. tracą swoją moc prawną następujące akty prawne:
- Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny;
- Rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiające przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny;
- Rozporządzenie Rady (WE) NR 1207/2001 z dnia 11 czerwca 2001 r. w sprawie procedur ułatwiających wystawianie świadectw przewozowych EUR.1, sporządzanie deklaracji na fakturze i formularzy EUR.2 i wydawanie zezwoleń niektórym upoważnionym eksporterom w ramach przepisów regulujących handel na warunkach preferencyjnych między Wspólnotą Europejską i niektórymi krajami oraz uchylające rozporządzenie (EWG) nr 3351/83.
Wartym wskazania jest fakt, że Rozporządzenie (WE) nr 450/2008 wprowadzające tzw. zmodernizowany Kodeks Celny zostało uchylone z dniem 30.10.2013 r.
Zakres nowych rozporządzeń celnych
Obowiązek rozdzielenia przepisów wykonujących postanowienia kodeksu celnego na akty wykonawcze i delegowane wynika z artykułów 290 i 291 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Nowe akty prawa celnego, tj. rozporządzenie delegowane i wykonawcze, uzupełniają znacząco treść Unijnego Kodeksu Celnego. Przede wszystkim rozporządzenie delegowane, ze względu na swój charakter, doprecyzowuje elementy składowe Kodeksu. Rozporządzenie wykonawcze natomiast w szczegółowy sposób określa, w jaki sposób należy wykonać przepisy Unijnego Kodeksu Celnego. Zawiera on regulacje proceduralne wskazujące jak zastosować instytucje przewidziane nie tylko Kodeksie Celnym, ale i również w rozporządzeniu delegowanym.
Podsumowanie
Publikacja rozporządzenia wykonawczego i delegowane przez Unię Europejską spowodował, że dzień 1 maja 2016 r., w którym to przepisy nowego Unijnego Kodeksu Celnego nie został zagrożony. Tym samym zapewniony został czas na przygotowanie się do wdrożenia nowego porządku prawnego w zakresie prawa celnego.
Podstawa prawna:
Autor: Anna Zakrzewska
Źródło: Prawo i Logistyka