Odpowiedzialność członków zarządu
Członkowie zarządu spółek powinni pamiętać, że ich odpowiedzialność jest znaczenie szersza niż np. pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Przyjmując, że dany pracownik został zatrudniony na podstawie umowy o pracę i jednocześnie pełni funkcję członka zarządu, jego odpowiedzialność w dalszym ciągu będzie osobista. W praktyce bez znaczenia jest też wysokość odszkodowania, jaka może zostać przyznana osobom trzecim, spółce czy akcjonariuszom. Ponieważ błędnych decyzji nie zawsze można się ustrzec, towarzystwa ubezpieczeniowe opracowały szereg produktów ubezpieczeniowych z myślą właśnie o członkach zarządu.
OC dla członków zarządu - odpowiedź na zapotrzebowanie
Pierwsze ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej dedykowane członkom zarządów spółek pojawiły się w Stanach Zjednoczonych. Były to tzw. ubezpieczenia D&O (directors and officers). Ich pojawienie się na rynku było odpowiedzią na głęboki kryzys, który miał miejsce w latach 30. ubiegłego wieku. To właśnie wówczas bankrutowały kolejne spółki, a ich członkowie byli zmuszeni odpowiadać przed akcjonariuszami i podmiotami trzecimi własnym majątkiem. Dziś, po latach, tego typu produkty cieszą się ogromnym zainteresowaniem wśród osób zarządzających spółkami. Wykupienie dopasowanej do potrzeb polisy zabezpiecza na przyszłość, która – jak wiadomo – nigdy nie jest pewna.
Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia
Zakres ochrony
Produkty D&O kierowane są nie tylko do członków zarządu, lecz także członków rad nadzorczych czy prokurentów spółek kapitałowych. Najczęściej towarzystwa ubezpieczeniowe oferują zainteresowanym klientom wykupienie podstawowej polisy, którą można następnie rozszerzyć o dodatkowe pakiety gwarantujące szerszy zakres ochrony.
Na co może liczyć osoba objęta ubezpieczeniem? Podstawowy zakres ochrony najczęściej dotyczy rekompensaty start finansowych wynikających zarówno z nienależytego wykonania obowiązków przez członka zarządu, jak i zaniechania obowiązków. W zależności od tego, co znajdzie się w umowie, z polisy mogą zostać pokryte np. koszty naruszenia praw pracowniczych czy straty związane z błędnymi decyzjami związanymi z zarządzaniem podmiotem. Ustalenie zakresu ubezpieczenia leży w gestii zainteresowanego podmiotu, który powinien wziąć pod uwagę swoje stanowisko i sposób funkcjonowania spółki.
OC dla prezesa - luksus czy konieczność?
Z punktu widzenia członków zarządu, którzy na co dzień stoją przed koniecznością podejmowania szeregu decyzji, wykupienie ubezpieczenia chroniącego od odpowiedzialności jest jednym z najbardziej rozsądnych rozwiązań. Trzeba podkreślić, że prawo nie przewiduje możliwości wyłączenia odpowiedzialności członka zarządu z uwagi na pewne okoliczności. W każdym przypadku będzie on odpowiadał osobiście całym zgromadzonym przez siebie majątkiem. W efekcie zatem brak ubezpieczenia i podjęcie błędnej decyzji może kosztować utratę wszystkich zgromadzonych w ciągu życia dóbr materialnych.
Monitor Księgowego – prenumerata
Ubezpieczenie członków zarządu to nie koszt podatkowy spółki
Osoby zainteresowane tematem ubezpieczeń dedykowanych członkom zarządu powinny wiedzieć, że koszt składki takiego ubezpieczenia – w zależności od tego, co znajduje się w umowie – może sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych. Ze względu na wysokość składki powstaje uzasadnione pytanie, czy jej koszt może zostać wliczony do kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Na to pytanie wielokrotnie odpowiadały organy skarbowe (np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2010 r., I PPB5/423-339/10-2/AS) i sądy administracyjne (np. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 18 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/GI 830/10).
Zgodnie z orzecznictwem i interpretacjami przepisów dokonywanymi przez pracowników urzędów skarbowym nie jest możliwe uznanie wydatków ponoszonych na pokrycie składek ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków zarządu za koszty uzyskania przychodów spółki. W uzasadnieniach sądy administracyjne i urzędy skarbowe podkreślają, że ubezpieczenie chroni interesy członka zarządu spółki, nie samą spółkę. Inaczej mówiąc, zabezpieczenie przez nabycie polisy uzyskuje wyłącznie osoba, która działa w jej imieniu, nie ona sama.
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Piotr Barchan, Menedżer ds. projektów inwestycyjnych i ubezpieczeniowych w Cafe Finance, www.cafefinance.pl