Zwrot akcyzy od samochodu
Firma handlująca autami w czerwcu 2019 r. kupiła samochody i zarejestrowała je czasowo w kraju, a miesiąc później wywiozła za granicę i sprzedała w ramach WDT. Przedsiębiorca zwrócił się do organu o zwrot zapłaconej akcyzy, powołując się na art. 107 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. Jednak fiskus stwierdził, że właśnie w oparciu o ten przepis firmie zwrot się nie należy, bowiem dokonała rejestracji w kraju przed przeprowadzeniem WDT. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stanął po stronie przedsiębiorcy, stwierdzając, że: „Brak jest podstaw do tego, aby a priori założyć, że czasowa rejestracja samochodu osobowego stanowi o jego konsumpcji na terytorium kraju” (wyrok WSA w Poznaniu z 7 kwietnia 2021 r., sygn. akt III SA/Po 546/20).
Przepis art. 107 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym stanowi: „Podmiot, który nabył prawo rozporządzania jak właściciel samochodem osobowym niezarejestrowanym wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym, od którego akcyza została zapłacona na terytorium kraju, dokonujący dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego, lub jeżeli w jego imieniu ta dostawa albo eksport są realizowane, ma prawo do zwrotu akcyzy na wniosek złożony właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie roku od dnia dokonania dostawy wewnątrzwspólnotowej albo eksportu tego samochodu osobowego” (Dz.U. 2009, nr 3, poz. 11, ze zm.).
Przedsiębiorca wystąpił o zwrot akcyzy
W oparciu o ten właśnie przepis jedna z firm handlujących autami wystąpiła do naczelnika urzędu skarbowego o zwrot zapłaconej na terytorium kraju akcyzy od nabytych wewnątrzwspólnotowo samochodów osobowych, które następnie były przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy. Naczelnik odmówił zwrotu, wskazując, że auta zostały zarejestrowane na terytorium Polski przed ich wewnątrzwspólnotową dostawą. Dlaczego?
Czasowa rejestracja na terytorium Polski
Firma zakupiła samochody w czerwcu 2019 r. i jeszcze tego samego miesiąca zarejestrowała je czasowo na terytorium kraju w oparciu o art. 74 ust. 2 pkt 2b ustawy – Prawo o ruchu drogowym. W lipcu 2019 r. sprzedała pojazdy i wywiozła za granicę w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Zgodnie z przywołanym przepisem prawa drogowego na wniosek właściciela pojazdu dokonuje się czasowej jego rejestracji w celu umożliwienia przejazdu pojazdu z miejsca jego zakupu lub odbioru na terytorium Polski.
Dyrektor izby skarbowej, jako organ drugiej instancji, poparł stanowisko naczelnika urzędu skarbowego, wskazując, że ponieważ w dniu dokonywanej przez firmę dostawy WDT auta były już zarejestrowane w Polsce w rozumieniu art. 107 ust. 1 ustawy akcyzowej, to właśnie z uwagi na brzmienie tego przepisu przedsiębiorca nie będzie uprawniony do uzyskania zwrotu zapłaconej akcyzy.
Czasowa rejestracja nie stanowi przeszkody do dokonania zwrotu podatku akcyzowego
Przedsiębiorca postanowił wnieść do sądu skargę na takie rozstrzygnięcie fiskusa. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu orzekł, że organy skarbowe dokonały błędnej wykładni art. 107 ust. 1 ustawy akcyzowej. Wskazał też, że dyrektor izby skarbowej przyjął jedynie językową wykładnię tego przepisu, z której wynika, że wszelka wcześniejsza rejestracja samochodu wyklucza możliwość uzyskania zwrotu akcyzy. Natomiast powinno się ten przepis interpretować z uwzględnieniem istoty samego podatku akcyzowego, stosując wykładnię funkcjonalną.
WSA wskazał, że akcyza jest podatkiem nakładanym na konsumpcję oznaczonych towarów. W sytuacji, gdy pomimo zapłaty tego podatku nie doszło jednak do konsumpcji towaru na terytorium kraju, ustawodawca przewidział możliwość uzyskania jego zwrotu. Zatem warunek „niezarejestrowania” pojazdu zgodnie z przepisami prawa drogowego należy interpretować z zachowaniem zasady konsumpcyjności podatku akcyzowego oraz treści aktu rejestracji pojazdu określoną również tymi przepisami. Sąd, uchylając zaskarżoną decyzję organu podatkowego, orzekł, że wykładnia regulacji dotyczących zwrotu akcyzy od samochodów osobowych nie może skutkować obciążaniem tym podatkiem przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą sprzedaży tych pojazdów, którzy nie są przecież ich konsumentem końcowym.
„Czasowa rejestracja (…) nie przesądza o otworzeniu prawnej nieograniczonej możliwości konsumpcji samochodu osobowego na terytorium kraju, co więcej jedna z przyczyn rejestracji czasowej (rejestracja w celu umożliwienia wywozu pojazdu za granicę) expressis verbis wskazuje, że konsumpcja pojazdu nastąpi poza granicami kraju, a czasowa rejestracja pojazdu jest tylko przejawem wyboru sposobu wywozu pojazdu. (…) czasowa rejestracja (…) nie stanowi sama przez się przeszkody do dokonania zwrotu podatku akcyzowego zapłaconego uprzednio na terytorium kraju” (wyrok WSA w Poznaniu z 7 kwietnia 2021 r., sygn. akt III SA/Po 546/20).