Tak zinterpretował przepisy podatkowe Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 13 kwietnia 2012 r., I SA/Wr 166/12.
Spółka otrzymuje dopłaty do środków trwałych
Sprawa dotyczyła spółki, która otrzymuje od dostawców dopłaty do środków trwałych w okresach nie zawsze powiązanych z momentem przyjęcia środka trwałego do użytkowania, oraz w różnych kwotach (tzn. równych wartości początkowej środka trwałego, niższych lub wyższych od wartości początkowej).
Przykładowo w marcu 2010 r. Skarżąca otrzymała od dostawcy dopłatę do zakupu środka trwałego, który został przyjęty do użytkowania w styczniu 2009 r. Okres amortyzacji dla przedmiotowego środka trwałego wynosi 5 lat. Do momentu otrzymania dopłaty, spółka dokonywała miesięcznych odpisów amortyzacyjnych, które były zaliczane do kosztów uzyskania przychodu.
Na tle powyższego, spółka zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację, w którym zapytała:
1. Czy można dokonać jednorazowego zmniejszenia kosztów z tytułu wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych za okresy przed otrzymaniem dopłaty w miesiącu, w którym otrzymano dopłatę?
2. Jaki kurs należy przyjąć do przeliczenia na złote otrzymanych dopłat w walucie obcej w celu ustalenia kwoty odpisów amortyzacyjnych, nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu (ustalanej w proporcji w jakiej pozostaje kwota otrzymanej dopłaty do wartości początkowej środka trwałego)?
3. Czy w związku z wystąpieniem różnic między kursem zastosowanym do przeliczenia dopłaty z dnia poprzedzającego dzień jej faktycznego otrzymania a kursem z dnia poprzedzającego dzień nabycia środka trwałego powstaną różnice kursowe?
W opinii spółki, w stosunku do dokonanych przed otrzymaniem dopłat odpisów amortyzacyjnych, jest ona zobowiązana dokonać jednorazowej korekty w momencie otrzymania dopłaty.
W związku z otrzymaną dopłatą powstaną różnice kursowe wynikające z różnicy między kursem zastosowanym do przeliczenia dopłaty z dnia poprzedzającego dzień jej faktycznego otrzymania, a kursem z dnia poprzedzającego dzień nabycia środka trwałego (ustalonego w związku z korektą odpisów amortyzacyjnych).
Dlatego w celu ustalenia kwoty odpisów amortyzacyjnych nie stanowiących kosztów uzyskania przychodu (ustalanej w proporcji w jakiej pozostaje kwota otrzymanej dopłaty do wartości początkowej środka trwałego) spółka przelicza dopłatę na złote wg kursu średniego poprzedzającego dzień nabycia środka trwałego.
Dyrektor Izby Skarbowej nie zgodził się z tym stanowiskiem.
Według organu podatkowego, w sytuacji otrzymania przez spółkę dopłaty do środka trwałego już po przyjęciu go do użytkowania i rozpoczęciu amortyzacji, korekta kosztów uzyskania przychodu winna nastąpić wstecz, tzn. w miesiącach (okresach), w których odpisy amortyzacyjne zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Kwotę dopłaty w dniu jej otrzymania należy przeliczyć wg kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania dopłaty. Ponadto, w wyniku otrzymania przedmiotowej dopłaty nie powstaną podatkowe różnice kursowe, o których mowa w art. 15a ust. 1 w zw. z art. 15a ust. 2 i 3 ustawy o CIT.
Po wyczerpaniu toku instancyjnego spółka wniosła skargę do WSA we Wrocławiu, który częściowo przyznał jej rację.
Sąd stwierdził, że spółka miała rację twierdząc, iż w sytuacji, gdy otrzymuje ona dopłatę już po przyjęciu środka trwałego i rozpoczęciu amortyzacji, nie ma obowiązku korygowania kosztów wstecz, powinna natomiast dokonać jednorazowego zmniejszenia kosztów w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymała dopłatę.
Natomiast kolejne odpisy amortyzacyjne spółka powinna rozliczać po uwzględnieniu podziału na część dofinansowaną i część zakupioną wytworzoną z własnych środków nie zaliczając tej pierwszej do kosztów uzyskania przychodu i nie dokonując zmiany wartości początkowej środka trwałego.
Odnośnie różnic kursowych sąd podzielił stanowisko organu podatkowego.
Zobacz: Zwolnienia z CIT
Nie trzeba korygować kosztów wstecz
Główna kontrowersja w sprawie rozstrzygniętej omawianym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu dotyczyła przede wszystkim tego, czy związku z otrzymaniem zwrotu wydatków na nabycie (wytworzenie) środków trwałych, od których dokonano już odpisów amortyzacyjnych, podatnik powinien skorygować koszty uzyskania przychodów wstecz, czy też może zrobić to „na bieżąco”, w momencie otrzymania zwrotu.
Na szczęście dla podatnika sąd zajął stanowisko odmienne niż Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w zaskarżonej interpretacji (interpretacja z 21 października 2011 r., sygn. ILPB4/423-255/11-2/ŁM).
Przychylając się do podejścia spółki, WSA potwierdził, że podatnik nie ma obowiązku korygować kosztów podatkowych (odpisów amortyzacyjnych) rozpoznanych we wcześniejszych okresach.
Warto zaznaczyć, że podobne stanowisko zajął już WSA w Bydgoszczy. W wyroku z 1 marca 2011 r. (sygn. I SA/Bd 968/10), sąd ten stwierdził, że art. 16 ust. 1 pkt 48 ustawy o CIT: „obliguje do wyłączenia począwszy od momentu otrzymania dotacji z kosztów uzyskania przychodów tej części odpisów amortyzacyjnych, która odpowiada wartości otrzymanego dofinansowania. Przy czym korekty tej należy dokonać w miesiącu otrzymania tych środków poprzez zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów.”
Podejście WSA w sprawie ujmowania dopłat do środków trwałych otrzymanych już po rozpoczęciu amortyzacji jest rozwiązaniem dogodnym dla podatników. Pozwala ono uniknąć konieczności dokonywania pracochłonnych wyliczeń i korygowania zamkniętych już okresów rozliczeniowych. Takie korekty są dla podatników zdecydowanie niekorzystne, ponieważ mogą doprowadzić do powstania zaległości podatkowych i odsetek od tych zaległości.
Stanowisko zajęte przez WSA jest także warte odnotowania w świetle zauważalnej ostatnio linii orzeczniczej, zgodnie z którą korekty kosztów podatkowych powinny być generalnie dokonywane wstecz, tj. w okresach kiedy koszty te były pierwotnie rozpoznane.
Zobacz: CIT za 2011 rok
Maria Gajewska, konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC
Opis ustnego uzasadnienia przygotowała Monika Szuster, konsultant w Zespole Zarządzania Wiedzą działu prawno-podatkowego PwC