ABC sp. z o.o. z okazji świąt Bożego Narodzenia zakupiła dla pracowników ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych paczki świąteczne (słodycze, owoce). Paczki będą rozdzielane według kryterium dochodowego (socjalnego). W zależności od dochodu na członka rodziny pracownika będą przyznawane paczki świąteczne o wartości 300 zł (20 pracownikom) i 200 zł (10 pracownikom). Pracownicy w trakcie 2016 r. nie otrzymali żadnych innych świadczeń z ZFŚS. Jakie są skutki podatkowe dla spółki zakupu i przekazania tych świadczeń pracownikom?
CIT
Stosownie do art. 15 ust. 1 zdanie pierwsze ustawy o CIT kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o CIT.
Zatem aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, musi:
– być poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztów uzyskania przychodów podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- zostać poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- być właściwie udokumentowany,
- nie znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodu.
Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 45 ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków pracodawcy na działalność socjalną, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Kosztem uzyskania przychodów są jednak świadczenia urlopowe wypłacone zgodnie z przepisami o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych oraz koszty, o których mowa w art. 15 ust. 1za pkt 2 ustawy o CIT (art. 15 ust. 1za pkt 2 ustawy o PIT dotyczy opieki na dziećmi: żłobki, kluby dziecięce, przedszkola, opiekun dzienny – nie ma zatem zastosowania w analizowanej sprawie).
Zatem wydatki sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych na zakup paczek świątecznych, które mają być przekazane pracownikom z okazji świąt Bożego Narodzenia, nie mogą stanowić dla spółki ABC kosztów uzyskania przychodów.
Uwaga! Koszt uzyskania przychodów mogą natomiast stanowić dla spółki składki wpłacone na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Albowiem stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. b ustawy o CIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika; kosztem uzyskania przychodów są jednak odpisy i zwiększenia, które w rozumieniu przepisów o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych obciążają koszty działalności pracodawcy, jeżeli środki pieniężne stanowiące równowartość tych odpisów i zwiększeń zostały wpłacone na rachunek funduszu.
Polecamy: Opłaty zaliczane do kosztów podatkowych (PDF)
Ponadto nieodpłatne przekazanie tych paczek świątecznych nie generuje dla spółki przychodu podatkowego.
Zatem zakup i przekazanie przez spółkę ABC paczek świątecznych pracownikom jest neutralne na gruncie CIT.
PIT (obowiązki płatnika)
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej zakładami pracy, są zobowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej (art. 31 ustawy o PIT).
Świadczenia otrzymane przez pracowników od pracodawcy, sfinansowane ze środków ZFŚS, stanowią dla pracowników przychód ze stosunku pracy.
Ustawa o PIT dokonuje specyfikacji źródeł przychodów. Źródłami przychodów są m.in. stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy (zob. art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT).
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. A w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy o PIT). Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ustawy o PIT).
Zatem do przychodów ze stosunku pracy (stosunku służbowego) zalicza się każde świadczenie, które pracownik otrzymał w związku z faktem pozostawania w stosunku pracy z pracodawcą, w tym świadczenia sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 29 października 2015 r., nr ITPB2/4511-790/15/MU).
W przedstawionym stanie faktycznym u pracowników otrzymujących paczki świąteczne sfinansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych powstanie zatem przychód ze stosunku pracy w wysokości:
- 300 zł – u 20 pracowników, i
- 200 zł – u 10 pracowników.
Jednak w przypadku pracowników spółki ABC powstały u nich przychód w związku z otrzymaniem paczek świątecznych korzystać będzie ze zwolnienia z PIT.
Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT wolne od podatku dochodowego są wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że pracownicy nie otrzymali w 2016 r. żadnych innych świadczeń. Wartość paczek świątecznych (tj. świadczeń rzeczowych) otrzymanych przez wszystkich pracowników nie przekroczyła kwoty 380 zł. A zatem otrzymane przez prawników świadczenia (paczki świąteczne) korzystają ze zwolnienia z PIT na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT i na pracodawcy (spółce ABC) jako płatniku nie ciąży obowiązek poboru zaliczki na PIT od świadczeń wynikających ze stosunku pracy. ⒸⓅ
WAŻNE
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło ich finansowania.
SCHEMAT ROZLICZENIA SPÓŁKI ABC*
VAT
– rozliczenia VAT (podatek naliczony i podatek należny) nie wystąpią
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
CIT
– rozliczenia CIT (koszty uzyskania przychodów i przychody) nie wystąpią
PIT – obowiązki płatnika
– przekazane pracownikom świadczenia korzystają w całości ze zwolnienia z PIT, a zatem na pracodawcy nie ciążą obowiązki poboru zaliczki na PIT od przekazanych pracownikom paczek świątecznych sfinansowanych ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych
* W schemacie rozliczenia pominięte zostały inne zdarzenia/czynności, w tym poniesione w związku z realizacją tych świadczeń. ⒸⓅ
Wyjaśnienia ministra finansów
(...) Działania pracodawcy polegające wyłącznie na dokonaniu zakupów od osób trzecich, których nabycie w całości następuje ze środków funduszu (np. wczasów dla pracowników i emerytów, kolonii i obozów dla dzieci pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizowaniu określonej imprezy kulturalnej) w celu udostępnienia ich osobom uprawnionym na zasadach wymienionych w ww. ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych podejmowane są poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności jako przedsiębiorcy). Tym samym czynności te nie są podejmowane przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy stwierdzić, że w tym zakresie pracodawca nie jest podatnikiem tego podatku. Powyższe odnosi się również do sytuacji, gdy nabyte w ww. sposób świadczenia współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z funduszu, albowiem sam sposób finansowania nie zmienia charakteru rzeczonych świadczeń. Zatem gdy pracodawca działa jako administrator funduszu i dokonuje zakupów towarów i usług, które następnie przekazuje nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie pracownikom albo innym osobom upoważnionym do korzystania z funduszu, czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.(...)
Interpretacja ogólna ministra finansów z 27 maja 2013 r., nr PT1/033/20/831/KSB/12/RD50859 ⒸⓅ
Definicja
Działalność socjalna – usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową (zob. art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych). ⒸⓅ
Marcin Szymankiewicz
doradca podatkowy
Podstawa prawna
Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.).
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1888).
Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.).
Ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 800).