Podwyższenie podstawy opodatkowania z tytułu niezapłaconych przez podatnika faktur
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych odnosi się również do zwiększenia o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.
Możliwość rozliczenia straty
Odliczenie wartości wierzytelności od podstawy opodatkowania jest również możliwe w kolejnych latach podatkowych w przypadku, gdy wartość zmniejszenia podstawy opodatkowania jest wyższa od tej podstawy. Zmniejszenia podstawy opodatkowania o nieodliczoną wartość dokonuje się w kolejnych latach podatkowych, nie dłużej jednak niż przez okres 3 lat, licząc od końca roku podatkowego, za który powstało prawo do zmniejszenia. W kolejnych latach zmniejszenia podstawy opodatkowania dokonuje się, jeżeli wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.
Polecamy: Jak przygotować się do zmian w 2020 r.
Polecamy: INFORLEX Biznes
Niewiedza podatnika, korzyści fiskusa
Wątpliwości interpretacyjne budzi nowy art. 18f ust. 9 ustawy o CIT oraz art. 26i ust. 9 ustawy o PIT, gdzie ustawodawca zawarł zapis, że przepisy stosuje się wyłącznie do wierzytelności lub zobowiązań, odpowiednio o zapłatę lub do zapłaty, świadczeń pieniężnych, wynikających z transakcji handlowych, jeżeli z tytułu tych transakcji przynajmniej u jednej ze stron określa się przychody lub koszty uzyskania przychodów, bez względu na termin ich ujęcia w tych przychodach lub kosztach uzyskania przychodów.
Oznacza to, że występuje ryzyko, iż w razie braku zapłaty, podatnik będzie musiał zwiększyć podstawę opodatkowania o wartość wierzytelności mimo tego, że nie dokonał ujęcia przedmiotowego kosztu w swoim wyniku podatkowym. Nie ulega więc wątpliwości, że fiskus wykorzysta wątpliwości interpretacyjne powyższych przepisów i mimo literalnego brzmienia art. 26i ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 18f ust. 1 pkt 2 mówiących o zaliczanej, a nie „podlegającej zaliczeniu” do przychodów należnych wartości wierzytelności, będzie wykorzystywał wspomniane przepisy do walki z podatnikami. Co więcej, w przeciwieństwie do dłużnika, który ma obowiązek zwiększyć podstawę opodatkowania po 90 dniach od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, wierzyciel posiada uprawnienie do takiego rozliczenia niezapłaconej przez dłużnika należności. Pokazuje to, że dobra wola fiskusa odnośnie nowej ulgi na złe długi, nie została wymyślona dla podatników, a przede wszystkim w celach fiskalnych.
Co w przypadku problemów finansowych podatnika, bądź kwestionowania przez nabywcę faktury?
Ustawa anty-zatorowa nie uwzględnia sytuacji, które mogą zdarzyć się każdemu przedsiębiorcy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej tj. np. problemów z płynnością, bądź zakwestionowaniem wystawionej faktury, co zdecydowanie jest niekorzystne dla potencjalnych dłużników.
Podsumowanie
Nowa ustawa spełni swoją rolę jedynie w modelowych sytuacjach, gdy podatnicy będą na bieżąco monitorować płatności. Mimo, że z uzasadnienia do ustawy wynikało, że celem ustawodawcy jest ograniczenie zatorów płatniczych, na nowych przepisach może skorzystać przede wszystkim fiskus wykorzystujący niewiedzę podatników.