Zmiany w ustawach o PIT oraz CIT od 2018 roku - większe korzyści podatkowe dla firm inwestujących w badania i rozwój.
Zaproponowane w projekcie przepisy wprowadzają zmiany w zakresie ulgi badawczo- rozwojowej (B+R) w obu podatkach dochodowych (PIT i CIT). W obu ustawach o podatkach dochodowych symetrycznie zaproponowano możliwie tożsame rozwiązania.
Najistotniejszymi założeniami nowej ustawy są:
1) zwiększenie wysokości odliczenia z tytułu ulgi B+R,
2) rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych,
3) wprowadzenie ulgi B+R dla podmiotów, które posiadają status centrum badawczo-rozwojowego nadany na podstawie ustawy z dnia 30 maja 2008 roku o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2015 r. poz. 1710),
4) nadanie nowego brzmienia niektórym przepisom w celu ich doprecyzowania.
Ulga na działalność badawczo-rozwojową w CIT i PIT – wyjaśnienia MF
Rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych
Zgodnie z proponowanymi rozwiązaniami nastąpi rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych o koszty nabycia sprzętu specjalistycznego (naczyń i przyborów laboratoryjnych oraz urządzeń pomiarowych, które nie są środkami trwałymi) w prowadzonej działalności B+R. Dotychczasowe regulacje budziły wątpliwości wśród podatników, czy nabycie sprzętu laboratoryjnego niebędącego środkiem trwałym, może stanowić koszt kwalifikowany. Projekt nowej ustawy, mówi wprost, że takie wydatki będą podlegały opodatkowaniu.
Koszty kwalifikowane – usługi muszą pochodzić od jednostek naukowych
Przepis doprecyzowuje także, że kosztem kwalifikowanym są jedynie ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i usługi równorzędne, świadczone lub wykonywane na podstawie umowy przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki, a także nabycie wyników badań naukowych od takiej jednostki, na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. W związku z powyższym, należy pamiętać o prawidłowym udokumentowaniu wspomnianych wydatków.
Nowe zasady wsparcia dla podmiotów posiadających status centrum badawczo-rozwojowego
Proponowane rozwiązania zakładają rezygnację z funduszu innowacyjności tworzonego w przedsiębiorstwie. Zamiast tego, centra badawczo-rozwojowe będą dysponowały dodatkowym katalogiem kosztów kwalifikowanych.
Do dodatkowego katalogu należą koszty odpisów amortyzacyjnych od budynków, budowli i lokali wykorzystywanych do prac B+R oraz koszty ekspertyz, opinii, usług doradczych uzyskanych od osób trzecich (ust. 3a dodawany w art. 26e ustawy o PIT).
Wysokość kosztów kwalifikowanych z tytułu odpisów amortyzacyjnych ograniczono do 10% przychodów z prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Ponadto, jeżeli tylko część budynku, budowli lub lokalu będzie wykorzystywana w prowadzonej działalności B+R, do kosztów kwalifikowanych będą zaliczone odpisy amortyzacyjne w odpowiedniej części (ust. 3b i 3c dodawane w art. 26e ustawy o PIT).
Ulga dla centrów badawczo-rozwojowych (w części dotyczącej osobnego katalogu kosztów kwalifikowanych oraz w części pochodzącej z podwyższenia limitu ogólnego katalogu kosztów kwalifikowanych o 50 punktów procentowych)- będzie pomocą publiczną, udzielaną zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. (Dz. Urz. UE L 187 z 26.06.2014, str. 1), co będzie regulował ust. 3d dodawany w art. 26e ustawy o PIT.
Dodawany art. 26e ustawy o PIT ust. 3f i 3g przewiduje jednak ograniczenia pomocy publicznej dla centrów badawczo-rozwojowych. Możliwość skorzystania z przedmiotowych rozwiązań będzie przysługiwała przedsiębiorstwom w trudnej sytuacji ekonomicznej (ust. 3i dodawany w art. 26 e ustawy o PIT) oraz przedsiębiorstwom, na których ciąży obowiązek zwrotu pomocy wynikających z wcześniejszych decyzji KE (ust. 3j dodawany w art. 26 e ustawy o PIT). Ponadto, przedsiębiorca będzie zobowiązany do składania informacji o odliczeniach do właściwego urzędu skarbowego (ust. 3k dodawany w art. 26 e ustawy o PIT), a dodawany w art. 26 e ustawy o PIT ust. 3l odnosi się do sprawozdań o udzielonej pomocy publicznej. Należy zaznaczyć, że w odniesieniu do centrów badawczo-rozwojowych, już obecnie podlegają one regulacjom związanym z pomocą publiczną.
Koszty podlegające odliczeniu
Dotychczasowe przepisy stanowią, że koszty kwalifikowane podlegają odliczeniu, jeżeli nie zostały podatnikowi zwrócone w jakiejkolwiek formie. W projektowanym brzmieniu koszty kwalifikowane będą podlegały odliczeniu, jeżeli nie zostały odliczone od podstawy obliczenia podatku. Zaproponowane rozwiązanie ma na celu zapobieganie sytuacji, w której raz odliczone od podstawy obliczenia podatku koszty kwalifikowane z tytułu nabycia, będą odliczane przez podatnika ponownie.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Podwyższenie kwoty maksymalnego odliczenia
W związku z postulatami partnerów społecznych podczas prac nad Białą księgą innowacji, proponuje się, aby prawo do ulgi (odliczenia kosztów) przysługiwało w odniesieniu do kosztów kwalifikowanych, które nie stanowią kosztów prowadzenia działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej.
Założone w projekcie ustawy rozwiązanie, zakłada podwyższenie kwoty maksymalnego odliczenia wszystkich kosztów kwalifikowanych na działalność B+R od podstawy obliczenia podatku do 100%, a dla przedsiębiorców mających status centrum badawczo-rozwojowego do 150%. Rozwiązania te mają zachęcić przedsiębiorców do inwestowania w działalność B+R oraz wykazywania nakładów ponoszonych na innowacje. Obecna wysokość odliczeń, mimo jej sukcesywnego podnoszenia, jest stosunkowo niska. Podniesienie wysokości ulgi było jednym z głównych postulatów zgłaszanych przez partnerów społecznych w toku prac nad Białą księgą innowacji.
Dla porównania, aktualne kwoty kosztów kwalifikowanych wydatków na B+R , które można odliczyć od postawy obliczenia podatku, to 50 i 30 procent w zależności od rodzaju przedsiębiorcy.
Zwrot gotówki dla przedsiębiorców rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej
Obowiązujące przepisy ustawy o PIT regulują kwestię tzw. zwrotu gotówkowego dla przedsiębiorców, którzy ponoszą wydatki na działalność badawczo-rozwojową, ale z uwagi na niewystarczający dochód nie mogą dokonać pełnego odliczenia w ramach ulgi B+R. W takiej sytuacji mogą oni, alternatywnie do rozliczenia ulgi B+R w kolejnych latach podatkowych, wystąpić o zwrot nieodliczonej kwoty ulgi B+R.
Obowiązek zwrotu powyżej kwoty został zastrzeżony w art 26ea ust.5 ustawy o PIT, m.in. w przypadku likwidacji działalności gospodarczej przed upływem trzech lat podatkowych, natomiast dodany ust.5a w tym samym artykule, reguluje zasady jej zwrotu.
Doprecyzowanie przepisu art. 26ea ust. 5 ustawy o PIT, polegało również na wymienieniu form w jakich płatnik może zakończyć swoją działalność gospodarczą.
Umowy o pracę, umowy o dzieło, zlecenia
Ponieważ projekt nowej ustawy przewiduje likwidację funduszu innowacyjności oraz uchylenie art. 21 w ustawie o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej, konieczne jest uchylenie pkt 15 w art. 14 ust. 2 ustawy o PIT, który reguluje kwestie powstania przychodu dla celów podatku dochodowego odnośnie środków przekazywanych do tego funduszu.
W związku z powyższym zaproponowano :
- zmianę brzmienia pkt 1 w art. 26e ust. 2 ustawy o PIT w taki sposób, aby wyraźnie określić, że za koszty kwalifikowane uznaje się należności i składki na ubezpieczenia społeczne opłacane z tytułu m.in. stosunku pracy, w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w ogólnym czasie pracy pracownika; zmiana ta jest konieczna z uwagi na zgłaszane wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie,
- rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych o należności z tytułu umów o dzieło oraz umów zlecenia oraz składki na ubezpieczenia społeczne opłacane z tytułu tych należności; należności te będą stanowiły koszty kwalifikowane w takiej części, w jakiej czas przeznaczony na realizację działalności badawczo-rozwojowej pozostaje w całości czasu przeznaczonego na wykonanie usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.
Propozycje wprowadzenia powyższych zmian były zgłaszane w toku prac nad Białą księgą innowacji.
oprac. Joanna Ostrowska