Inną korzystną zmianą w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest to, że od 2019 r. spadnie - z 2 proc. do 0,5 proc. - stawka tego podatku od pożyczki oraz od depozytu nieprawidłowego (patrz ramka). Wynika to z nowelizacji ustaw o PIT, CIT oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018 r. poz. 2159).
Minimum trzy czynności
Natomiast zmiany dotyczące deklaracji zostały zapisane w innej ustawie - wprowadzającej uproszczenia dla przedsiębiorców w prawie podatkowym i gospodarczym (Dz.U. z 2018 r. poz. 2244).
Uproszczenie w tym zakresie ma dotyczyć pożyczkobiorców i nabywców, którzy co najmniej trzy razy w miesiącu podpisują umowy pożyczki, kupują ruchomości lub prawa majątkowe. Dziś zdarza się, że podatnicy ci muszą składać w miesiącu kilkadziesiąt, a nawet kilkaset deklaracji dla potrzeb podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3).
Po zmianach podatnik będzie mógł złożyć jedną deklarację dla co najmniej trzech czynności cywilnoprawnych i zapłacić podatek raz, za cały miesiąc.
W tym celu w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych dodano nowy ust. 1a w art. 10. Zacznie on obowiązywać od 1 lipca 2019 r. W tym czasie minister finansów powinien określić wzór zbiorczej deklaracji PCC oraz dostosować systemy informatyczne do przyjmowania nowych formularzy.
Kto skorzysta
- Zbiorcze deklaracje PCC to dobra wiadomość w szczególności dla dealerów i komisów samochodowych - mówi Maciej Kordalewski, prawnik i konsultant podatkowy w Kancelarii Martini i Wspólnicy. Działalność obydwu grup polega bowiem nie tylko na sprzedaży, ale i kupowania samochodów.
- Dealerzy samochodowi odkupują od swoich klientów używane pojazdy w rozliczeniu za nowy model. Z kolei komisy nabywają samochody używane w celu ich dalszej odsprzedaży - tłumaczy Maciej Kordalewski.
Obecnie i jedni, i drudzy muszą składać pojedyncze deklaracje oraz każdorazowo wpłacać PCC. Przy większej skali działalności jest to uciążliwe.
- Na zmianach skorzystają też osoby, które kupują rzeczy o wartości powyżej 1 tys. zł (do tej wartości obowiązuje zwolnienie z PCC). Przykładowo chodzi o nabywców dzieł sztuki czy skupujących wierzytelności od osób prywatnych - mówi Jowita Pustuł. Obecnie oni również składają wiele deklaracji PCC miesięcznie.
Co z pożyczkami
Kolejną grupą są wymienieni wprost w przepisie pożyczkobiorcy. Chodzi jednak - jak tłumaczy Krzysztof Biernacki - tylko o tych, którzy otrzymują pieniądze od osób i podmiotów niezajmujących się profesjonalnie udzielaniem pożyczek.
Co więcej, z nowego przepisu będzie można skorzystać tylko wówczas, gdy pożyczkobiorca otrzyma wiele pożyczek od różnych osób. W praktyce chodzi więc np. o sytuację, gdy kilka osób udziela pożyczek jednej osobie, np. na zakup mieszkania. Dotychczas taki pożyczkobiorca składał kilka deklaracji.
Polecamy: Jak przygotować się do zmian 2019. Podatki, rachunkowość, prawo pracy i ZUS
Krzysztof Biernacki dodaje, że nie chodzi tu o crowdfunding, bo w tym wypadku mamy do czynienia z darowizną lub zapłatą (zaliczką), a nie z pożyczką.
Zakup od VAT-owca bez zmian
Nie zmieni się jednak zasada, że nie ma PCC, gdy zakup jest od podatnika VAT. Jak przypomina Jowita Pustuł, jeśli sprzedaż podlega opodatkowaniu VAT, to jest wyłączona z opodatkowania PCC na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC. Co więcej, w przypadku nieruchomości wystarczy, że jedna ze stron czynności (sprzedaży, zamiany) jest zwolniona z VAT, a wtedy też nie ma PCC (chyba że transakcja dotyczy nieruchomości). ©℗
Zobacz: Podatki 2019
Nowa kwota wolna
Od 1.01.2019 r. zmieni się kwota pożyczki pomiędzy osobami, które nie są zaliczane do I grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Wyniesie 1000 zł.
Do końca 2018 r. kwota wolna dla pożyczek między osobami niespokrewnionymi wynosi 5 tys. zł (jeśli pożyczkodawca jest jeden) lub 25 tys. zł (jeśli jest ich wielu).
Bez zmian pozostanie zwolnienie z PCC dla pożyczek między osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Takie osoby jak: małżonek, zstępni, wstępni, pasierbowie, rodzeństwo, ojczym i macocha nie płacą PCC od pożyczki, jeśli spełnią następujące warunki:
• złożą w urzędzie skarbowym deklarację PCC w terminie 14 dni od daty dokonania czynności, z wyłączeniem przypadku, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego oraz
• otrzymają pieniądze z pożyczki na rachunek płatniczy lub na inny rachunek w banku lub w SKOK, lub przekazem pocztowym.
Innymi słowy mogą pożyczyć dowolną kwotę i nie zapłacić podatku.
Jeśli nie spełnią tych dwóch warunków, to pożyczka jest zwolniona z PCC tylko do wysokości 9637 zł (limit obowiązujący w podatku od spadków i darowizn dla podatników z I grupy podatkowej).
Ten sam limit 9637 zł dotyczy także zięciów, synowe i teściów. - Ma zastosowanie do pożyczek udzielonych w okresie 5 lat - tłumaczy Jowita Pustuł.
Łukasz Zalewski