Definicję kosztu uzyskania przychodu zawiera art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof) i brzmi następująco:
„Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23”.
Koszty związane z bezpośrednim i podstawowym używaniem samochodu służbowych niewątpliwie stoją w zgodzie z powyższą ustawową definicją. Aby dojechać do klienta potrzebujemy zakupić benzynę do samochodu, aby pojechać zimą po towar do hurtowni należy wymienić opony z letnich na zimowe i zapłacić za tę usługę lub np. ponieść koszty za przejazd płatną autostradą, którą dostaniemy się do hurtowni. W kategorii kosztów uzyskania przychodu znajdą się więc wszystkie wydatki dotyczące podstawowej eksploatacji samochodu osobowego (zaliczonego do środków trwałych lub rozliczanego na podstawie kilometrówki); z wyłączeniem wydatków uwzględnionych w art. 23 updof.
Częstym problemem pojawiającym się wśród przedsiębiorców jest sytuacja, gdy wykupujemy dodatkowe ubezpieczenia samochodu, które nie stanowią obowiązkowych i podstawowych ubezpieczeń – tj. AC, NWW czy assistance. Czy w tym przypadku również możemy wprowadzić do ewidencji kosztów wydatki poniesione na te ubezpieczenia?
Polecamy: Podatki 2018 Samochód osobowy w firmie
Aby odpowiedzieć na to pytanie należy sięgnąć do artykułu 23 updof, sprawdzając czy ubezpieczenia te znajdują się w katalogu wydatków wyłączonych z zakwalifikowania ich jako kosztów uzyskania przychodów. Art. 23 ust. 1 pkt 47 mówi wprost, że jako kosztów uzyskania przychodu nie uważa się:
„składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia”.
Przepis ten należy odpowiednio zinterpretować, ponieważ nie jest w nim jednoznacznie określone jakie konkretnie ubezpieczenia samochodowe ustawodawca miał na myśli. Jako pomocną uznać możemy interpretację ogólną Ministra Finansów z dnia 12 czerwca 2012 r., (DD2/033/31/PMN/12/260), w której czytamy, że:
„(…) jak wynika z brzmienia powołanego przepisu, ograniczenie dotyczy składek na ubezpieczenie samochodu osobowego, których wysokość jest ustalana w oparciu o wartość samochodu przyjętą dla celów ubezpieczenia. Należy zatem przyjąć, że jeżeli w umowie ubezpieczenia samochodu osobowego określana jest wartość pojazdu, wówczas składki obliczane w oparciu o ten parametr, mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w części ustalonej w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 20 000 euro (…)”.
Oznacza to, że ograniczenie określone w art. 23 ust. 1 pkt 47 updof dotyczy tych ubezpieczeń, których wysokość uwzględnia wartość ubezpieczanego samochodu, czyli tutaj ubezpieczenia AC (auto-casco). Inne ubezpieczenia takie jak OC (ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej), NWW (ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków) nie są objęte powyższym przepisem i wydatki na nie poniesione możemy uznać za koszty uzyskania przychodów w 100% bez stosowania limitu.
Polecamy: PIT 2018. Komentarz
Jak więc prawidłowo obliczyć kwotę ubezpieczenia AC, którą możemy zakwalifikować jako koszty?
Jak wynika z przepisu – jeśli wartość ubezpieczanego samochodu przekracza równowartość 20 000 euro (według kursu sprzedaży walut obcych z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia), to kwota ubezpieczenia AC w proporcji w jakiej przypada nadwyżka wartości samochodu ponad 20 000 euro, nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.
Przykład:
Zawarliśmy 11 sierpnia 2018 r. polisę ubezpieczenia AC dla samochodu osobowego o wartości 115.000 zł. Polisa kosztowała 3.000 zł. Kurs NBP w ten dzień dla 1 euro wynosił 4,3077 zł.
Aby odpowiednio obliczyć tę kwotę w pierwszej kolejności należy przeliczyć równowartość 20.000 euro na złotówki:
20.000 euro * 4,3077 = 86.154 zł
W następnym kroku należy określić w jakiej proporcji wartość samochodu przekracza wartość 20.000 euro oraz pomnożyć razy kwotę poniesioną na ubezpieczenie AC:
86.154 : 115.000 * 3.000 = 2.247,50 zł – jest to część ubezpieczenia OC, którą możemy zaliczyć jako koszt uzyskania przychodu.
Aby zaliczyć wydatek ten do kosztów podatkowych należy również pamiętać o jego odpowiednim udokumentowaniu – tj. przedłożeniu polisy oraz potwierdzenia zapłaty, np. w formie przelewu bankowego.
Uwaga! Opisane ograniczenie dotyczy jedynie samochodów osobowych, w przypadku samochodu ciężarowego związanego z działalnością gospodarczą, wydatki poniesione na ubezpieczenia uznamy w poczet kosztów uzyskania przychodów bez stosowania limitów.