Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że sama możliwość skorzystania z usług medycznych posiada istotny wymiar finansowy, czego dowodzi także szybko rosnąca popularność pakietów medycznych. Gdyby pracownik ową możliwość chciał zapewnić sobie samodzielnie, musiałby wykupić abonament, płacąc za niego częstokroć więcej, niż kwota wydatkowana przez pracodawcę w przeliczeniu na jednego uprawnionego zatrudnionego.
Nie budzi zatem wątpliwości zdaniem NSA, że pracownik nabywający dzięki pracodawcy możliwość nieodpłatnego korzystania z prywatnej opieki medycznej, otrzymuje przysporzenie majątkowe. Pakiety wykupione przez pracodawcę dla pracowników mieszczą się w zakresie pojęcia "nieodpłatne świadczenie".
Zdaniem NSA pracownik otrzymuje je w momencie, w którym po stronie centrum medycznego powstaje obowiązek pozostawania w gotowości do świadczenia mu tych usług. Taką chwilą może być umieszczenie zatrudnionego na liście uprawnionych lub wręczenie mu karty identyfikacyjnej pacjenta. Nie jest nią natomiast sam moment skorzystania z danej usługi.
Według NSA nie jest też możliwe dwukrotne opodatkowanie – raz z momentem otrzymania możliwości korzystania z usług, drugi raz – z chwilą faktycznego z nich skorzystania. To ostatnie stanowi bowiem realizację uprawnienia wcześniej otrzymanego.
Sąd zauważył też, że przedmiotowe pakiety medyczne są w istocie swojego rodzaju prywatnym ubezpieczeniem zdrowotnym, niefinansowanym ze środków publicznych (zob. prawomocny wyrok WSA w Warszawie z dnia 29 września 2009 r., sygn. akt III SA/Wa 1356/08, CBOSA). W odniesieniu do zawarcia przez pracodawcę umowy ubezpieczenia na rzecz pracownika, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 30 lipca 2009 r. (sygn. akt II FSK 506/08, CBOSA) stwierdził, iż umowa ta skutkuje u pracownika powstaniem przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń w momencie zapłacenia składki (wykupienia polisy ubezpieczeniowej).
Sąd podzielił przy tym pogląd, że świadczeniem wzajemnym zakładu ubezpieczeń nie jest odszkodowanie, a ponoszenie ryzyka jego wypłaty, czyli zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej. W związku z powyższym ubezpieczony pracownik osiąga wymierne korzyści już w dacie zapłacenia składki (por. też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2007 r., sygn. akt I UK 282/06, Lex nr 376168, wydany na gruncie ubezpieczeń społecznych).
NSA doszedł do wniosku, że wskazane wyżej podobieństwa przemawiają za przyjęciem tezy, że wykupione przez pracodawcę pakiety świadczeń medycznych, których wartość nie jest wolna od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT, stanowią dla pracowników, uprawnionych do ich wykorzystania, nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 tej ustawy.
Zatem sam fakt otrzymania przez pracownika od pracodawcy abonamentu (pakietu) medycznego podlega opodatkowaniu PIT. Wynika to z istoty tego typu, że lecznica pozostaje w gotowości świadczenia usług medycznych na wypadek choroby, czy urazu. Stanowisko takie prezentowały od dawna organy podatkowe i Minister Finansów.
Również finansowanie przez pracodawców pakietów medycznych członkom rodzin pracowników powinno podlegać opodatkowaniu PIT.
Polecamy: serwis Koszty
Oczywiście, jeżeli pracownik nie otrzyma karty upoważniającej do usług medycznych lub w inny (formalny) sposób nie będzie miał możliwości skorzystania z tych usług podatek nie powinien zostać naliczony od wartości tego abonamentu.
Warto jednocześnie pamiętać, że nie podlegają PIT opłacone przez pracodawcę świadczenia z zakresu medycyny pracy, takie jak np. badania wstępne i okresowe, czy inne usługi medyczne wymagane przez prawo pracy przy wykonywaniu określonej pracy, czy wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach.
Pełna treść uchwały NSA z 24 maja 2010 r. (sygn. II FPS 1/10) w sprawie pakietów medycznych.
Podobnie uznał NSA w uchwale z 24 października 2011 r. - sygn. II FPS 7/10.
Polecamy: serwis VAT