PIT po 1 lipca 2022 r. (Polski Ład 2.0.) – progi podatkowe, wynagrodzenia (brutto-netto), składka zdrowotna i inne ważniejsze zmiany

• PIT 2022 - najważniejsze zmiany od 1 lipca
• Koniec ulgi dla klasy średniej i podwójnym obliczaniem zaliczki podatku
• Zmiana stawki PIT i obniżenie kwoty zmniejszającej podatek
• Wynagrodzenia brutto-netto od 1 lipca 2022 r. - przykłady
• Zmiany w rozliczaniu PIT dla rodziców samotnie wychowujących dzieci
• Rozszerzenie katalogu przychodów zwolnionych w ramach PIT-0 o zasiłki macierzyńskie
• Składka zdrowotna w kosztach działalności gospodarczej i zmiana formy opodatkowania
• Uporządkowanie przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków podatnika

PIT 2022 - najważniejsze zmiany od 1 lipca

1. Koniec ulgi dla klasy średniej
2. Koniec mechanizmu odroczenia poboru i wpłaty zaliczek na podatek dochodowy
3. Obniżenie stawki PIT z 17 % do 12 % w pierwszym progu podatkowym
4. Obniżenie kwoty zmniejszającej podatek z 5 100,00 zł na 3 600,00 zł
5. Nowe zasady stosowanie kwoty wolnej od podatku
6. Możliwość rezygnacji podatnika ze stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów dla kwoty 250,00 zł miesięcznie
7. Uporządkowanie przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków składanych przez podatników PIT
8. Zmiany dla rodziców samotnie wychowujących dzieci
9. Rozszerzenie katalogu przychodów zwolnionych w ramach PIT-0 o zasiłki macierzyńskie
10. Składka zdrowotna w kosztach działalności gospodarczej
11. Możliwość zmiany formy opodatkowania
12. Uporządkowanie przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków podatnika

Koniec ulgi dla klasy średniej i podwójnym obliczaniem zaliczki podatku

Ulga dla klasy średniej, której istotą było zrekompensowanie braku możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku przechodzi do historii. Ulga kończy swe zastosowanie i nie będzie dłużej obowiązku uwzględniania jej przy naliczeniach za okres od stycznia do czerwca 2022. Jeśli jednak dla podatnika uwzględnienie ulgi dla klasy średniej podczas rozliczenia roku 2022 okaże się być korzystniejsze niż nowe zasady, podatnik wyjątkowo będzie miał możliwość z niej skorzystać.
W rozliczeniu podatkowym za 2022 rok przewidziane zostało rozwiązanie polegające na obliczeniu zobowiązania podatkowego uwzględniające zmiany systemu w trakcie roku podatkowego. W sytuacji gdy zobowiązanie obliczone z zastosowaniem zasad obowiązujących od 1 lipca 2022 roku będzie wyższe od zobowiązania obliczonego z zastosowaniem zasad obowiązujących przed 1 lipca 2022 r.  (czyli z uwzględnieniem ulgi dla klasy średniej i 17% PIT), naczelnik urzędu skarbowego zwróci powstałą różnicę podatnikowi. Zarówno obliczenie ewentualnej kwoty do zwrotu, jak i jej zwrot, nie wymagają od podatnika i płatnika żadnego działania, natomiast naczelnik urzędu skarbowego poinformuje podatnika o tej różnicy w terminie 21 dni od dnia złożenia zeznania.

Lipcowe zmiany obejmują również zniesienie mechanizmu obliczania zaliczki na podatek dochodowy zgodnie z ideą przepisów Polskiego Ładu, jak i równocześnie zgodnie z zasadami obowiązującymi w roku podatkowym 2021. Płatnik pozostanie przy obliczaniu zaliczek według nowych zasad, czyli
z uwzględnieniem niższej stawki podatku oraz niższej kwoty zmniejszającej podatek.

Zmiana stawki PIT i obniżenie kwoty zmniejszającej podatek

Stawka PIT zostaje obniżona w pierwszym progu podatkowym z 17% na 12%. Zmiana dotyczy osób zatrudnionych w ramach umowy o pracę, umowy zlecenie oraz przedsiębiorców opodatkowanych według skali podatkowej. Nowa stawka podatkowa będzie obowiązywać za cały rok podatkowy tj. od stycznia do grudnia 2022 r.

Obniżenie stawki PIT do 12% ma swoje konsekwencje w równoczesnym obniżeniu miesięcznej kwoty zmniejszającej podatek z 425 zł do 300 zł. Z początkiem 2022 roku kwota ta wynosiła 5100 zł, od lipca 2022 r. zostaje obniżona do kwoty 3 600 zł ( tj. 1/12 kwoty zmniejszającej podatek).

Kwota zmniejszająca podatek niezmiennie stosowana będzie na podstawie oświadczenia PIT-2, jednak podatnik będzie miał możliwość korzystać z niej w sposób bardziej elastyczny. Mając więcej niż jednego płatnika, podatnik będzie miał możliwość złożenia PIT-2 maksymalnie trzem z nich.
W oświadczeniu o stosowanie pomniejszenia podatnik wskaże, że płatnik jest uprawniony do pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą:

1) 1/12 kwoty zmniejszającej podatek albo

2) 1/24 kwoty zmniejszającej podatek, albo

3) 1/36 kwoty zmniejszającej podatek.

Na te zmiany należy jednak jeszcze poczekać, gdyż mają mieć zastosowanie dopiero od 1 stycznia 2023. Oznacza to, że od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. pracodawca, któremu pracownik złożył oświadczenie PIT-2 będzie u pracownika stosował kwotę zmniejszającą na dotychczasowych zasadach, ale
w wysokości 300 zł.

Wynagrodzenia brutto-netto od 1 lipca 2022 r. - przykłady

Poniżej przykładowe kwoty wynagrodzenia brutto i netto, naliczone zgodnie z Nowym Ładem 2.0

Zmiany w rozliczaniu PIT dla rodziców samotnie wychowujących dzieci

Pomimo wykluczenia osób samotnie wychowujących dzieci z grona osób, które miały możliwość wspólnego rozliczenia, zgodnie z nowymi przepisami będą mogli jednak się rozliczyć ze swoim dzieckiem za rok 2022. Od stycznia 2022 w miejsce preferencji podatkowej wstąpiła ulga dla samotnego rodzica stanowiąca odliczenie od podatku w stałej wysokości 1500 zł, która od lipca zostaje zlikwidowana. Wspólne rozliczenie z dzieckiem będzie znacznie korzystniejsze z uwagi na wyższą kwotę wolną od podatku, z której rodzice będą mogli skorzystać podwójnie. Kolejną, istotną zmianą we wspólnym rozliczeniu będzie zwiększenie kwoty zarobków, jakie może osiągać dziecko bez utraty preferencji podatkowych przez rodziców. Dotychczas przekroczenie progu 3089,00 zł wiązało się
z utratą możliwości wspólnego rozliczenia. Zapowiedziano jednak znaczne zwiększenie limitu zarobków dziecka - do kwoty 16 061,28 zł w 2022 roku. Kwota zarobków dziecka może zostać podwyższona
w latach kolejnych, gdyż będzie wynosiła równowartość dwunastokrotności renty socjalnej, a ponadto od rent rodzinnych dzieci do ukończenia 18 roku życia nie będzie pobierana składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Rozszerzenie katalogu przychodów zwolnionych w ramach PIT-0 o zasiłki macierzyńskie

Z dniem 1 lipca 2022 roku zasiłki macierzyńskie otrzymane przez podatników, do których dziś adresowana jest ulga PIT-0, w tym ulga dla młodych czy ulga na powrót, nie będą rodziły obowiązku poboru podatku, jeżeli wraz z pozostałymi przychodami objętymi wskazanymi ulgami nie przekroczą
w skali roku kwoty 85 528 zł. Zwolnienie to przysługuje w przypadku pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres:

- urlopu macierzyńskiego

- urlopu rodzicielskiego

- urlopu ojcowskiego

Pozostałe świadczenia, jak m.in.: zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek wypadkowy, których płatnikiem jest organ rentowy nie podlegają zwolnieniu.

Zatem od lipca 2022 roku zasiłki macierzyńskie wypłacone przez pracodawcę nie powinny być pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy. Łączna kwota przychodu dla wszystkich świadczeń objętych ulgą PIT-0 nie może przekroczyć 85 528,00 zł. Przychody wykraczające poza ten limit podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Tym samym jeżeli pracodawca nie jest płatnikiem zasiłków, a pracownik pobiera wynagrodzenie z tytułu zatrudnienia, to każdy z tych podmiotów weryfikuje wysokość przychodów wyłączenie dla świadczeń przez niego wypłacanych. Co istotne, pracownik objęty ulgą dla młodych może złożyć do ZUS wniosek o niepobieranie zaliczki PIT ponieważ ZUS będzie stosował zwolnienie z podatku tylko na wniosek podatnika nie zaś z urzędu.

Polecamy: „Jak przygotować się do zmian od 1 lipca 2022 r. Podatki. Wynagrodzenia”

Polecamy: Komplet „PIT 2022. Komentarz + suplement z komentarzem do zmian od 1 lipca 2022 r.”

Składka zdrowotna w kosztach działalności gospodarczej i zmiana formy opodatkowania

Podatnicy, którzy rozliczają się podatkiem liniowym dzięki lipcowym zmianom będą mogli zaliczyć wartość zapłaconej składki zdrowotnej do kosztów prowadzenia działalności, dzięki czemu obniży się wysokość podstawy opodatkowania. Ustawodawca wprowadza jednak limit obniżenia do kwoty 8700,00 zł rocznie. Płatnicy ryczałtu będą mieli możliwość obniżenia podstawy opodatkowania o 50% kwoty opłaconych przez niego składek zdrowotnych, co daje maksymalne  503,91 zł obniżenia miesięcznie. Dla osób rozliczających się w formie karty podatkowej przewidziano możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania o 19% wysokości kwoty zapłaconych składek zdrowotnych. Składka zdrowotna pozostaje bez odliczenia dla podatników rozliczających się na zasadach ogólnych.

Jeśli w przedsiębiorstwie została wybrana za rok 2022 forma opodatkowania taka jak ryczałt od przychodów ewidencjonowanych bądź podatek liniowy, to pojawi się możliwość zmiany formy opodatkowania na zasady ogólne do 30 kwietnia 2023. Zmiana w celu rozliczenia połowy roku na zasadach ogólnych w przypadku ryczałtów od przychodów ewidencjonowanych będzie możliwa do
22 sierpnia 2022.

Uporządkowanie przepisów dotyczących oświadczeń i wniosków podatnika

Z dniem 1 stycznia 2023 roku oświadczenia i wnioski podatnik będzie składał na piśmie lub w inny sposób przyjęty u płatnika. Oświadczenia mogą być składane według wzoru udostępnionego przez Ministra Finansów w Biuletynie Informacji Publicznej bądź wzoru sporządzonego przez pracodawcę. Co do zasady płatnik będzie uwzględniał wnioski najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu,
w którym je otrzymał zaś w przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych- najpóźniej po drugim miesiącu, w którym je otrzymał. Oświadczenia i wnioski, co do zasady będą obowiązywały również
w kolejnych latach podatkowych. Jednakże po ustaniu stosunku prawnego, oświadczenia i wnioski podatnika będą pomijane, z wyjątkiem wniosków o obliczenie zaliczek bez zastosowania zwolnienia od podatku (złożone przez osobę, która nie ukończyła 26 lat) bądź miesięcznych tj. podstawowych
i podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, jak również wniosków o niestosowanie 50 % kosztów uzyskania przychodów.

Wycofanie lub zmiana złożonych dokumentów następuje poprzez złożenie kolejnego oświadczenia lub wniosku na piśmie. W przypadku zmiany okoliczności mających wpływ na obliczenie zaliczki podatkowej, podatnik powinien zmienić lub wycofać uprzednio złożony wniosek lub oświadczenie. Należy nadmienić, że oświadczenia i wnioski złożone przez podatnika przed 1 stycznia 2023 roku zachowują moc.

Uporządkowanie przepisów dotyczących składanych oświadczeń i wniosków podatnika obowiązujących od 1 stycznia 2023 roku dotyczy:

- oświadczenia w sprawie pomniejszenia zaliczki o kwotę stanowiącą nie więcej niż 1/12 kwoty zmniejszającej podatek

- oświadczenia składanego pracodawcy w sprawie szczególnego sposobu obliczania zaliczki
w przypadku zamiaru opodatkowania dochodu na zasadach określonych dla małżonków lub osób samotnie wychowujących dzieci

- wniosku o obliczanie zaliczek bez stosowania tzw. ulgi dla młodych lub bez kwotowych miesięcznych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów (250,00 zł- od 1 stycznia 2022 r. albo 300,00 zł-
od 1 stycznia 2023 r.)

- oświadczenia o spełnieniu warunku dla zastosowania podwyższonych miesięcznych kosztów uzyskania przychodów dla osób dojeżdżających do pracy z innej miejscowości (300 zł)

- wniosku o rezygnacji ze stosowania 50% kosztów uzyskania przychodów.

W nowych przepisach obowiązujących od 1 stycznia 2023 roku dodano regulację określającą przypadki wyłączenia odpowiedzialności płatnika, który nie będzie ponosił odpowiedzialności w przypadku, gdy zaniżenie lub nieujawnienie przez niego podstawy opodatkowania wynikało z zastosowania złożonych przez podatnika wniosków lub oświadczeń, mających wpływ na obliczenie zaliczki.

Ewa Mróz, Specjalista ds. kadr i płac
Alicja Koszela, Młodszy specjalista ds. kadr i płac