Kara za umyślność
Minister Finansów wskazał, że (co do zasady) błędne, a więc nieumyślnie niewłaściwe wypełnianie deklaracji podatkowej nie skutkuje zastosowaniem odpowiedzialności karnej skarbowej.
Ale, jeśli zachowanie podatnika miało charakter umyślny, np. polegało na podaniu nieprawdy w deklaracji podatkowej w celu zaniżenia zobowiązania podatkowego, będzie skutkowało odpowiedzialnością na postawie przepisów ustawy z dnia 10 września 1999 r. Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2017 r. poz. 2226, z późn. zm.).
Kodeks karny skarbowy (dalej „kks”) zasadniczo przyjmuje, że odpowiedzialność za przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe ponosi się za zachowania umyślne, tj. wtedy, jeżeli sprawca ma zamiar jego popełnienia, to jest chce go popełnić albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzi. Istotne jest również, aby swoim zachowaniem sprawca wyczerpał (zrealizował) znamiona czynów zabronionych określonych w kks.
Przepis art. 56 § 1-3 kks penalizuje zachowania polegające na podaniu w deklaracji nieprawdy lub zatajeniu prawdy albo niedopełnieniu obowiązku zawiadomienia o zmianie objętych nimi danych, przez co zostaje narażony podatek na uszczuplenie (tzw. oszustwo podatkowe).
NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!
Polecamy: INFORLEX Księgowość
Wykroczenie skarbowe
Wielkość tego uszczuplenia podatkowego jest związana z kwalifikacja karną czynu sprawcy, jak również grożącą karą. Jeżeli kwota uszczuplenia podatkowego nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia tzw. ustawowego progu, tj. obecnie (w 2018 roku) 10.500 zł, zachowanie sprawcy kwalifikowane jest jako wykroczenie skarbowe i jest zagrożone karą grzywny, której wysokość może być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (aktualnie od 210 zł do 42. 000 zł).
Za wykroczenie skarbowe można również nałożyć karę grzywny w drodze mandatu karnego w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (aktualnie od 210 zł do 4.200 zł).
Przestępstwo skarbowe
Natomiast jeżeli kwota uszczuplenia przekracza ww. ustawowy próg 10.500 zł (w 2018 roku), taki czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone, w zależności od wielkości uszczuplenia, wyłącznie karą grzywny do 720 stawek dziennych albo też karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności, albo obu tymi karami łącznie.
Kara grzywny za przestępstwo skarbowe jest wymierzana w granicach od 700 zł do 20.160.000 zł.
Ponadto jeżeli sprawca pomimo obowiązku nie składa deklaracji uchylając się od opodatkowania, może to skutkować pociągnięciem do odpowiedzialności karnej skarbowej z art. 54 kks, który w zależności od wielkości uszczuplenia podatkowego jest kwalifikowany jako wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe.
Minister zwrócił także uwagę na przepis art. 16a kks, zgodnie z którym nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, kto złożył prawnie skuteczną, w rozumieniu przepisów ustawy - Ordynacja podatkowa albo w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz.U. poz. 1947), korektę deklaracji podatkowej i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.
Nieterminowe złożenie organowi podatkowemu deklaracji podatkowej zostało spenalizowane w art. 56 § 4 kks. Czyn ten stanowi wykroczenie skarbowe i w związku z tym jest zagrożony karą grzywny, której wysokość może być wymierzona w granicach od 210 zł do 42. 000 zł, a gdy kara ta jest nakładana w drodze mandatu karnego jej wysokość wyniesie od 210 zł do 4.200 zł.
Źródło: Odpowiedź Ministra Finansów z 23 kwietnia 2018 r. na interpelację poselską