Przedawnienie karalności przestępstw i wykroczeń skarbowych

Podstawowe terminy przedawnienia

Karalność przestępstwa skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynęło lat:

1) 5 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny, karą ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat,

2) 10 - gdy czyn stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą pozbawienia wolności przekraczającą 3 lata.

Przestępstwa i wykroczenia skarbowe jako formy czynów zabronionych

Przedawnienia przestępstw polegających na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej

Karalność przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności.

Szczególne momenty początku biegu terminu przedawnienia dla niektórych rodzajów przestępstw skarbowych

Bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Jeżeli natomiast sprawca przestępstwa skarbowego dopuścił się uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności celnej, bieg jego przedawnienia rozpoczyna się z dniem, w którym powstał dług celny. Jeżeli nie jest możliwe określenie dnia powstania długu celnego, bieg przedawnienia przestępstwa skarbowego rozpoczyna się z dniem najwcześniejszym, w którym istnienie długu celnego zostało ustalone.

Natomiast jeżeli dokonanie przestępstwa skarbowego zależy od nastąpienia określonego w kodeksie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.

Wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe od 1 stycznia 2017 r.

Przedłużenie terminu przedawnienia

Podstawowe okresy przedawnienia zostają przedłużone jeżeli przed upływem terminu przedawnienia zostało wszczęte postępowanie przeciwko sprawcy. Stąd też zgodnie z art. 44 § 5 Kodeksu karnego skarbowego karalność popełnionego przez sprawcę przestępstwa skarbowego ustaje:

1) dla przestępstw o 5-cio letnim okresie przedawnienia – z upływem 5 lat,

2) dla przestępstw o 10-cio letnim okresie przedawnienia – z upływem 10 lat, od zakończenia okresu podstawowego przedawnienia.

Odnowienie terminu przedawnienia

W razie uchylenia prawomocnego orzeczenia przedawnienie biegnie od dnia wydania orzeczenia w tym przedmiocie, chyba że karalność przestępstwa skarbowego już ustała.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik

Spoczywanie biegu terminu przedawnienia

Przedawnienie nie biegnie, jeżeli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie lub dalsze prowadzenie postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe.

Przedawnienie karalności wykroczeń skarbowych

Karalność wykroczenia skarbowego ustaje, jeżeli od czasu jego popełnienia upłynął rok. Ponadto, podobnie jak ma to miejsce w przypadku przedawnienia przestępstw skarbowych, karalność wykroczenia skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej ustaje także wówczas, gdy nastąpiło przedawnienie tej należności.

Początek biegu przedawnienia wykroczenia skarbowego

Bieg przedawnienia wykroczenia skarbowego polegającego na uszczupleniu lub narażeniu na uszczuplenie należności publicznoprawnej rozpoczyna się z końcem roku, w którym upłynął termin płatności tej należności. Jeżeli natomiast sprawca wykroczenia skarbowego dopuścił się uszczuplenia lub narażenia na uszczuplenie należności celnej, bieg jego przedawnienia rozpoczyna się z dniem, w którym powstał dług celny. Jeżeli nie jest możliwe określenie dnia powstania długu celnego, bieg przedawnienia wykroczenia skarbowego rozpoczyna się z dniem najwcześniejszym, w którym istnienie długu celnego zostało ustalone.

Jednocześnie jeżeli dokonanie wykroczenia skarbowego zależy od nastąpienia określonego w kodeksie skutku, bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu, gdy skutek nastąpił.

Jeżeli przed upływem terminu podstawowego przedawnienia zostało wszczęte postępowanie przeciwko sprawcy, karalność popełnionego przez niego wykroczenia skarbowego ustaje z upływem 2 lat od zakończenia okresu podstawowego przedawnienia wykroczenia skarbowego.

Kary i środki karne w przypadku przestępstw skarbowych

Przedawnienie wykonania środków karnych

W przypadku przedawnienia wykonania środków karnych kodeks karny skarbowy odsyła do odpowiedniego uregulowania zawartego w kodeksie karnym mówiącego, że nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło 10 lat. Taki sam okres przedawnienia przewidziany jest dla wykonania środków zabezpieczających.

Jeżeli orzeczono środek karny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania. Zatarcie skazania nie może nastąpić również przed wykonaniem środka zabezpieczającego.

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2016 r., poz. 1228),

- ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553.).