Wydatki na zakup i montaż klimatyzacji można odliczyć w rocznym zeznaniu PIT. Kto ma takie prawo i jakie warunki musi spełnić?

• Orzeczenie lekarskie o konieczności przebywania w temperaturze poniżej 25 stopni Celsjusza
• Adaptacja i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności
• Kto ma prawo odliczać wydatki w ramach ulgi rehabilitacyjnej?
• Wydatki na klimatyzację dla potrzeb niepełnosprawnego syna
• Odliczenie w korekcie zeznania podatkowego

Orzeczenie lekarskie o konieczności przebywania w temperaturze poniżej 25 stopni Celsjusza

Jednym z najnowszych przykładów jest interpretacja indywidualna z 22 stycznia 2025 r. (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.886.2024.2.JK).

Z wnioskiem o interpretację wystąpił podatnik opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, który dysponuje orzeczeniem o niepełnosprawności. Ze względu na stan zdrowia podatnik od 2022 r. bardzo rzadko wychodzi z mieszkania – jest ono centrum jego aktywności. Pracuje zdalnie, a także - zgodnie z zaleceniem lekarza - ćwiczy i rehabilituje się w tym mieszkaniu. Jak wskazał podatnik, usytuowanie i stan techniczny jego mieszkania powodują, że w miesiącach letnich temperatura w mieszkaniu przekracza 31˚C. Wysokie temperatury w miesiącach wiosenno-letnich utrudniają podatnikowi wykonywanie codziennych czynności oraz powodują bardzo złe samopoczucie. Podatnik ten kupił i zamontował w 2024 roku w swoim mieszkaniu klimatyzację i zapytał Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, czy może odliczyć w ramach ulgi rehabilitacyjnej wydatki na zakup i montaż klimatyzacji w swoim mieszkaniu.

W uzupełnieniu swojego wniosku podatnik wskazał, że:
1) posiada orzeczenie lekarskie mówiące o konieczności przebywania w temperaturze poniżej 25 stopni Celsjusza,
2) wydatki na zakup i montaż klimatyzacji są potwierdzone imienną fakturą VAT i wydatki te:
- nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu,
- nie zostały odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c,
- nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym,
- zamontowanie i używanie klimatyzacji ułatwia podatnikowi czynności życiowe. Jak wskazał podatnik, dzięki klimatyzacji ma on dość siły żeby się samodzielnie poruszać i funkcjonować.

W tym stanie faktycznym Dyrektor KIS w interpretacji z 22 stycznia 2025 r. stwierdził:
(...) przy spełnieniu warunków określonych we wskazanych wyżej przepisach osoba niepełnosprawna może odliczyć poniesiony wydatek niezależnie od tego jakie schorzenie jest podstawą wydania orzeczenia o niepełnosprawności. Warunkiem jest wykazanie związku pomiędzy tym wydatkiem a niepełnosprawnością w taki sposób, by organy podatkowe mogły uznać, że został on poniesiony w związku z potrzebami wynikającymi z niepełnosprawności oraz, że pomiędzy rodzajem poniesionego wydatku a niepełnosprawnością istnieje ścisły związek, np. okazując się zaświadczeniem lekarskim wystawionym przez lekarza stosownie do stanu zdrowia osoby niepełnosprawnej.
Tak więc na gruncie rozpatrywanej sprawy uzasadnione jest uznanie poniesionego wydatku w postaci zakupu i montażu klimatyzacji za wydatek na adaptację mieszkania i jego wyposażenie, stosownie do potrzeb wynikających z Pana niepełnosprawności.
Zatem, w oparciu o przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że może Pan wydatki poniesione w 2024 r. na wyposażenie mieszkania w klimatyzację, czyli koszty jej zakupu i montażu, uznać za wydatki podlegające odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej określonej w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne."

Adaptacja i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności

Ta interpretacja (jak i wiele innych) została w szczególności oparta o przepis art. 26 ust. 7a pkt 1) ustawy o PIT, zgodnie z którym za podlegające odliczeniu wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne - uważa się m.in. wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.

Czym jest zatem adaptacja a czym wyposażenie mieszkania "stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności"?

Jak zauważył Dyrektor KIS w wyżej wskazanej interpretacji z 22 stycznia 2025 r.:
"(...) Dokonując wykładni zawartego w przytoczonym na wstępie art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pojęcia adaptacji i wyposażenia mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności wskazać należy, iż w doktrynie zwraca się uwagę, że przez adaptację i wyposażenie, o których mowa w powyższym przepisie, należy rozumieć takie przystosowanie mieszkania (budynku), które umożliwia lub ułatwia życie w nim osobie niepełnosprawnej (por. A. Bartosiewicz, R. Kubacki, PIT. Komentarz, Lex, 2010, wyd. II). Należy zwrócić uwagę, że pojęcie „adaptacja” rozumieć należy jako „przystosowanie”, które jednak niekoniecznie oznaczać musi „ulepszenie”, czy „przekształcenie” zaistniałego stanu rzeczy – w tym przypadku warunków mieszkaniowych dla potrzeb osoby niepełnosprawnej – wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 29 czerwca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 667/11.
Zgodnie z językowym znaczeniem termin „adaptacja” to przystosowanie do innego użytku, przerobienie dla nadania innego charakteru, np. w budownictwie przeróbka budynku (Mały słownik języka polskiego, Warszawa 1994). Natomiast, „wyposażenie” to urządzenia potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś.
Adaptacja mieszkania jest to zatem przeróbka, mająca nadać mu inny charakter, przystosować do innego użytku, natomiast wyposażenie mieszkania – to przydanie mu rzeczowych elementów zwiększających jego walory użytkowe. Zatem, adaptacja i wyposażenie lokalu (budynku) mieszkalnego musi ułatwiać osobie niepełnosprawnej egzystowanie w tym lokalu (budynku), biorąc pod uwagę rodzaj niepełnosprawności. Stąd też w przypadku każdego niepełnosprawnego, wydatki na adaptację i wyposażenie lokalu (budynku) mieszkalnego mogą być inne, gdyż powinny odzwierciedlać potrzeby wynikające z niepełnosprawności."

W innej interpretacji - z 10 stycznia 2025 r. (sygn. 0114-KDIP3-2.4011.842.2024.3.JK3) - Dyrektor KIS wskazał w omawianym kontekście, że:
"(...) art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa szczegółowo jakiego rodzaju wydatki poniesione na adaptację i wyposażenie podlegają odliczeniu ani też nie zawiera żadnego wyłączenia konkretnego rodzaju wydatków. Jedynym warunkiem zastosowania tego odliczenia, jest to by adaptacja (wyposażenie) mieszkania/budynku mieszkalnego odpowiadała potrzebom wynikającym z niepełnosprawności. Dlatego też istotne są okoliczności danej sprawy, tzn. czy konkretne elementy adaptacji czy wyposażenia mieszkania spełniają dla osoby niepełnosprawnej tę funkcję.

Dokonanie adaptacji mieszkania lub budynku mieszkalnego do innych potrzeb i jego wyposażenie w nowe elementy rzeczowe ma - dla uznania wydatków poniesionych na nie za wydatki na cele rehabilitacyjne - znaczenie tylko o tyle, o ile u podstaw takiej adaptacji lub wyposażenia leżą potrzeby wynikające z niepełnosprawności podatnika lub osoby pozostającej na jego utrzymaniu."

Wymienił także przykładowe wydatki, które mieszczą się w pojęciach adaptacji i wyposażenia i podlegają odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej:
"Za wydatki na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można zatem uznać wydatki poniesione na np. likwidację barier architektonicznych, budowę podjazdów dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, „poszerzenie drzwi”, likwidację progów, założenie okien zamykanych z niskiego poziomu, położenie terakoty antypoślizgowej, likwidację wanny i zainstalowanie brodzika z panelem prysznicowym i siedziskiem dla osób niepełnosprawnych ruchowo, założenie „wiszącego” sedesu oraz umywalki „bez nogi” umożliwiających swobodne podjechanie wózkiem, także montaż wszelkiego rodzajów uchwytów, specjalnych baterii dla osób z niepełnosprawnymi dłońmi, montaż drzwi przesuwnych."

Kto ma prawo odliczać wydatki w ramach ulgi rehabilitacyjnej?

Na mocy art. 11 ust. 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (tekst jednolity: Dz. U. z 2024 r. poz. 776 ze zm.), podatnik uzyskujący przychody wymienione w art. 6 ust. 1, 1a i 1d, opłacający ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, może odliczyć od przychodów m.in. wydatki określone w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym, jeżeli nie zostały odliczone od dochodu lub nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym.
A na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) można odliczać od dochodu przed opodatkowaniem kwoty wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne (tzw. ulga rehabilitacyjna). Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu (lub przychodu w przypadku ryczałtowców) przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ustawy o PIT, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b – 7g tego artykułu.

Na podstawie art. 26 ust. 7d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

A zgodnie z art. 26 ust. 7f ustawy o PIT, ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:
1) I grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
a) całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
aa) niezdolność do samodzielnej egzystencji, albo
b) znaczny stopień niepełnosprawności;

2) II grupy inwalidztwa - należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
a) całkowitą niezdolność do pracy albo
b) umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Odliczenie w ramach ulgi rehabilitacyjnej, może być dokonane również w przypadku, gdy osoba, której dotyczy wydatek, posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997 r.

Warto też wiedzieć, że na podstawie art. 26 ust. 7b ustawy o PIT, wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

Więcej informacji na temat ulgi rehabilitacyjnej w poniższych artykułach:

Wydatki na klimatyzację dla potrzeb niepełnosprawnego syna

W interpretacji z 29 listopada 2024 r. (sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.647.2024.2.AKU), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że:
" (...) uzasadnione jest uznanie poniesionego wydatku w postaci zakupu i montażu klimatyzacji za wydatek na adaptację mieszkania i jego wyposażenie, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności Pana syna. Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz powołane przepisy prawa, stwierdzić należy, że Pan, jako osoba posiadająca na utrzymaniu niepełnosprawnego syna, może – na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 w zw. z art. 26 ust. 7a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – odliczyć od osiągniętego dochodu w zeznaniu podatkowym za 2019 r. (przy spełnieniu pozostałych warunków niezbędnych do skorzystania z przedmiotowego odliczenia) wydatki poniesione na zakup i montaż klimatyzacji w ramach ulgi rehabilitacyjnej."

W tym przypadku podatnik w 2019 r. zakupił i zamontował klimatyzację w mieszkaniu, w którym mieszka ze swoim niepełnosprawnym synem, który pozostaje na utrzymaniu podatnika (ojca). W wniosku podatnik wskazał m.in., że
- syn dysponuje orzeczeniem lekarskim stwierdzającym niepełnosprawność,
- ze względów medycznych, związanych ze schorzeniami syna, będącymi przyczynami niepełnosprawności lekarze zalecili przebywanie w pomieszczeniach o „pokojowej” temperaturze, nie powodujących przegrzewania organizmu.
- w mieszkaniu przed zamontowaniem klimatyzacji w okresie letnim temperatura przekraczała 30°C, co w znaczący sposób pogarszało stan zdrowia i utrudniało prawidłowe funkcjonowanie niepełnosprawnego syna. Montaż klimatyzacji był niezbędny do poprawy warunków egzystencji i ułatwienia czynności życiowych niepełnosprawnego syna.
- schłodzenie klimatyzacją temperatury w nasłonecznionych pomieszczeniach umożliwia prawidłowe oddychanie syna i pozwala na uniknięcie chorób górnych dróg oddechowych, powodowanych przegrzewaniem organizmu, co miało nasilony przebieg w okresie przed montażem klimatyzacji.

Odliczenie w korekcie zeznania podatkowego

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w indywidualnej interpretacji podatkowej z 8 listopada 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.404.2019.2.ID) zgodził się z podatniczką, że zakup i montaż klimatyzacji daje jej prawo do odliczenia tego wydatku w PIT-37 za 2018 r. na podstawie art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT) – tj. w ramach tzw. ulgi rehabilitacyjnej. Jest to możliwe nawet po złożeniu zeznania za 2018 rok (i po upływie terminu do jego złożenia) w drodze korekty tego zeznania. Podatniczka powinna więc raz jeszcze złożyć zeznanie PIT-37 za 2018 rok (oznaczając je jako "korekta") z tymi samymi danymi - z tą jednak różnicą, że wykaże w nim wydatki na klimatyzację i odliczy je od dochodu przed opodatkowaniem.
Z wnioskiem o tę interpretację wystąpiła niepełnosprawna podatniczka, która ma orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. Ten rodzaj niepełnosprawności powoduje, że podczas upałów podatniczka nie może się swobodnie poruszać. Dlatego też podatniczka zakupiła (w 2018 roku) do mieszkania, w którym mieszka klimatyzację wraz z usługą montażu. Klimatyzacja w sposób bezdyskusyjny ułatwia niepełnosprawnej wykonywanie podstawowych czynności życiowych. Podatniczka zapytała czy może rozliczyć w PIT-37 za 2018 r. koszty związane z zakupem i montażem klimatyzacji? Podatniczka złożyła zeznanie za 2018 rok ale z uwagi na wątpliwości nie odliczyła w tym zeznaniu wydatków na klimatyzację.