Ulga rehabilitacyjna - zakup orbitreka, steppera, roweru elektrycznego
Wydatek poniesiony na zakup indywidualnego sprzętu niezbędnego w rehabilitacji, tj. orbitreka i steppera, może zostać zaliczony do wydatków na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i odliczony od dochodu w zeznaniu rocznym za rok, w którym podatnik poniósł ten wydatek.
Natomiast wydatek na zakup roweru elektrycznego, tj. pojazdu dwukołowego z silnikiem elektrycznym o mocy 2,5 kW, o konstrukcji ograniczającej prędkość jazdy do 25 km/h, nie jest wydatkiem na cele rehabilitacyjne oraz ułatwiającym wykonywanie czynności życiowych podlegającym odliczeniu od podstawy opodatkowania na podstawie przepisu art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby wydatek na zakup ww. roweru elektrycznego uznać za poniesiony na cele rehabilitacyjne lub ułatwiające wykonywanie czynności życiowych – musiałoby to wprost wynikać z zapisów ustawowych.
Takie stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 29 czerwca 2021 r., sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.150.2021.2.KR.
Wydatki na orbitreka i steppera w ramach ulgi rehabilitacyjnej
Dyrektor KIS uznał, że skoro podatniczka (Wnioskodawczyni) jest osobą niepełnosprawną i posiada orzeczenie o niepełnosprawności, to przysługuje Jej prawo do odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej w zeznaniu składanym za 2020 r., wydatków, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, poniesionych na zakup indywidualnego sprzętu niezbędnego w rehabilitacji, tj. orbitreka i steppera. Odliczenie to przysługuje w wysokości faktycznie poniesionych kosztów zakupu, przy czym nie może ono przekroczyć wysokości dochodu do opodatkowania.
Przy czym, koniecznym jest, aby orbitrek i stepper spełniały warunki urządzeń niezbędnych w rehabilitacji schorzenia będącego przyczyną niepełnosprawności Wnioskodawczyni. Dla oceny powyższego pomocnym będzie oparcie się na zaświadczeniu lekarskim wystawionym przez lekarza specjalistę stosownie do zdrowia i potrzeb indywidualnej rehabilitacji.
Ulga rehabilitacyjna nie obejmuje wydatków na rower elektryczny
Natomiast odnosząc się do możliwości odliczenia od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej, wydatków związanych z zakupem roweru elektrycznego, tj. pojazdu dwukołowego z silnikiem elektrycznym o mocy 2,5 kW, o konstrukcji ograniczającej prędkość jazdy do 25 km/h, organ podatkowy stwierdził, że niewątpliwie, rower elektryczny w przypadku osoby niepełnosprawnej, znacznie ułatwia wykonywanie czynności życiowych np. może posłużyć jako środek lokomocji w drodze do załatwienia spraw życiowych, dokonania zakupów, co jest utrudnione z uwagi na problemy z zaburzeniami narządu ruchu. Jednakże ustawodawca w art. 26 ust. 7a ww. ustawy wyraźnie określił, które wydatki uznaje za „wydatki” poniesione przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną na cele rehabilitacyjne oraz związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, uprawniające osobę niepełnosprawną do dokonania odliczeń od dochodu.
W przepisach podatkowych nie ma definicji „pojazdu mechanicznego”. Zgodnie z encyklopedią PWN (wydanie elektroniczne) „pojazd mechaniczny” to pojazd wyposażony w silnik, zdolny do samodzielnego poruszania się po trasach lądowych (np. po torach kol., drogach publicznych); rozróżnia się pojazdy mechaniczne szynowe oraz bezszynowe pojazdy drogowe; do pojazdów mechanicznych bezszynowych należą: samochody (w tym autobusy), trolejbusy, ciągniki, motocykle i pojazdy specjalne (np. czołgi, działa samobieżne, ratraki).
Definicję pojazdu mechanicznego zawiera ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2214, z późn. zm.). Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, pojazd mechaniczny to:
- pojazd samochodowy, ciągnik rolniczy, motorower i przyczepa określone w przepisach ustawy - Prawo o ruchu drogowym,
- pojazd wolnobieżny w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo o ruchu drogowym, z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa;
W świetle ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2020 r., poz. 110, z późn. zm.):
- motorower to pojazd dwu- lub trójkołowy zaopatrzony w silnik spalinowy o pojemności skokowej nieprzekraczającej 50 cm3 lub w silnik elektryczny o mocy nie większej niż 4 kW, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 45 km/h (art. 2 pkt 46 ustawy Prawo o ruchu drogowym);
- rower to pojazd o szerokości nieprzekraczającej 0,9 m poruszany siłą mięśni osoby jadącej tym pojazdem; rower może być wyposażony w uruchamiany naciskiem na pedały pomocniczy napęd elektryczny zasilany prądem o napięciu nie wyższym niż 48 V o znamionowej mocy ciągłej nie większej niż 250 W, którego moc wyjściowa zmniejsza się stopniowo i spada do zera po przekroczeniu prędkości 25 km/h (art. 2 pkt 47 ustawy Prawo o ruchu drogowym).
Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni poniosła wydatek związany z zakupem pojazdu dwukołowego z silnikiem elektrycznym o mocy 2,5 kW, o konstrukcji ograniczającej prędkość jazdy do 25 km/h, czyli pojazdu mechanicznego.
Zauważyć należy, że w art. 26 ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione zostały jedynie wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2 280 zł; natomiast w art. 26 ust. 7a pkt 2 ww. ustawy, wydatki na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, ale żadnego z tych wydatków Wnioskodawczyni nie poniosła.
Skoro więc prawodawca tworzy przepis, z którego brzmienia wynika jednoznacznie, kiedy wydatki na cele rehabilitacyjne w przypadku pojazdu mechanicznego mogą być odliczone od dochodu, to znaczy, że w tym właśnie przepisie ta problematyka uregulowana jest wyczerpująco.
Z brzmienia art. 26 ust. 7a pkt 2 ww. ustawy wynika, że tylko i wyłącznie mogą być odliczone od dochodu wydatki poniesione na przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności.
Zatem, w przypadku zakupu przedmiotowego roweru elektrycznego, Wnioskodawczyni nie może odliczyć od dochodu wartości zakupionego roweru elektrycznego, gdyż takiego zakupu nie można uznać za wydatek na przystosowanie pojazdu mechanicznego do potrzeb niepełnosprawności.
Podstawą odliczenia ww. wydatków nie może być również art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.
Rower elektryczny a cele rehabilitacyjne
Rower elektryczny z silnikiem elektrycznym o mocy 2,5 kW, o konstrukcji ograniczającej prędkość jazdy do 25 km/h, nie jest sprzętem, urządzeniem czy narzędziem technicznym niezbędnym w rehabilitacji lecz pojazdem mechanicznym. Racjonalny ustawodawca wymieniając w przepisie art. 26 ust. 7a ww. ustawy, wydatki na cele rehabilitacyjne używa niezdefiniowanych pojęć: pojazd mechaniczny, samochód osobowy, indywidualny sprzęt, urządzenie i narzędzie techniczne, które nie są tożsame, a więc nie można przypisywać im tych samych znaczeń. Nie można więc stwierdzić, że ww. rower elektryczny nosi znamiona sprzętu lub urządzenia, które jest wykorzystywane stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Jest on dobrem powszechnego użytku, przeznaczonym dla wszystkich osób niezależnie od tego czy są osobami niepełnosprawnymi czy cieszącymi się dobrym zdrowiem. Ustawodawca w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewidział dla osób niepełnosprawnych preferencji podatkowych związanych z zakupem pojazdów mechanicznych.
Wobec czego Dyrektor KIS uznał, że wydatek poniesiony przez Wnioskodawczynię na zakup indywidualnego sprzętu niezbędnego w rehabilitacji, tj. orbitreka i steppera, może zostać zaliczony do wydatków na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i odliczony od dochodu w zeznaniu rocznym za rok, w którym Wnioskodawczyni poniosła ten wydatek (tj. w zeznaniu rocznym za 2020 r.). Natomiast wydatek na zakup roweru elektrycznego, tj. pojazdu dwukołowego z silnikiem elektrycznym o mocy 2,5 kW, o konstrukcji ograniczającej prędkość jazdy do 25 km/h, nie jest wydatkiem na cele rehabilitacyjne oraz ułatwiającym wykonywanie czynności życiowych podlegającym odliczeniu od podstawy opodatkowania na podstawie przepisu art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby wydatek na zakup ww. roweru elektrycznego uznać za poniesiony na cele rehabilitacyjne lub ułatwiające wykonywanie czynności życiowych – musiałoby to wprost wynikać z zapisów ustawowych. Tymczasem, jak wykazano wyżej, w obowiązujących przepisach prawa brak jest podstaw do odliczenia od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym wydatków poniesionych przez osobę niepełnosprawną na nabycie pojazdu mechanicznego, nawet przystosowanego do korzystania przez osobę niepełnosprawną.