Ulga mieszkaniowa – kompendium

Kancelaria Mentzen
Doradztwo podatkowe, doradztwo prawne, audyty, księgowość
rozwiń więcej
ulga mieszkaniowa / Konrad Żelazowski / dziennik.pl
Sprzedaż mieszkania wiąże się z konsekwencjami podatkowymi. Należy wziąć pod uwagę ulgę mieszkaniową, która może zmniejszyć obciążenia wobec fiskusa.
rozwiń >

Ulga mieszkaniowa – co to jest?

Ulga mieszkaniowa dotyczy zwolnienia z opodatkowania dochodów uzyskanych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Autopromocja

Ulga mieszkaniowa – kiedy przysługuje?

Pozwala ona w korzystny sposób rozliczyć podatek dochodowy. Ma ona zastosowanie, gdy podatnik sprzedaje nieruchomość, a pozyskane środki przeznacza na realizację własnych celów mieszkaniowych. Należy to zrobić w terminie nie dłuższym niż 3 lata od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie. Uzyskane ze sprzedaży środki można przeznaczyć na nabycie lokalu lub budynku mieszkalnego, spółdzielczego prawa do własności, nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego.

Zbycie nieruchomości – jakie konsekwencje podatkowe?

Co do zasady odpłatne zbycie nieruchomości podlega opodatkowaniu (art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Opodatkowanie występuje, gdy podatnik odpłatnie zbywa:

  • nieruchomości lub część oraz udział w nieruchomości,
  • spółdzielcze własnościowe prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  • prawa wieczyste użytkowania gruntów,
  • innych rzeczy,

jeżeli odpłatne zbycie nastąpiło poza działalnością gospodarczą, przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, wybudowanie. Ratunkiem na opodatkowanie odpłatnego zbycia nieruchomości jest ulga mieszkaniowa.

Sprzedaż nieruchomości – jaka deklaracja?

Przychód, koszty, dochód oraz ulgę mieszkaniową podatnik jest zobowiązany wykazać w zeznaniu rocznym PIT-39. Podatnik składa zeznanie do końca kwietnia następnego roku po zbyciu nieruchomości.

Na przykład: za nieruchomość sprzedaną w 2022 roku, deklarację PIT-39 należy złożyć do końca kwietnia 2023 roku  Podatnik w deklaracji powinien wskazać wysokość dochodów oraz kosztów, jakie chce rozliczyć w ramach ulgi mieszkaniowej. Może dojść do sytuacji, że podatnik w wyznaczonym terminie nieponiesienie wydatków, które są wskazane poniżej. W takiej sytuacji będzie musiał zapłacić podatek od dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości oraz odsetki (obecnie w wysokości 16,5%).

Wydatki podlegające pod ulgę mieszkaniową

Ustawodawca w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazał, na jakie cele można spożytkować uzyskane środki. Za wydatki podlegające uldze mieszkaniowej ustawodawca uznał m.in.:

1. wydatki poniesione na:

  • nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego, a także na nabycie gruntu,
  • nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,
  • nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie,
  • budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
  • rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2. wydatki poniesione na spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia – w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

3. wartość otrzymanego w ramach odpłatnego zbycia w drodze zamiany znajdującego się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej:

  • budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, lub
  • spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w tych prawach, lub
  • gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie przeznaczonych pod budowę budynku mieszkalnego,
  • gruntu, udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z budynkiem lub lokalem wymienionym w lit. a.

Warto wskazać też katalog wydatków zaprezentowany w interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia 13 października 2021 roku. Za te wydatki można uznać: kuchenkę elektryczną, gazową, płytę indukcyjną, zmywarkę, pralkę, lodówkę, szafkę z umywalką, oświetlenie sufitowe oraz wewnętrzne, okap kuchenny, meble trwale związane z lokalem, meble w zabudowie kuchennej.

Jakich wydatków nie obejmuje ulga mieszkaniowa?

Za wydatki nie uznaje się tych, które zostały poniesione na:

1) nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub

2) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części – przeznaczonych na cele rekreacyjne.

Ulga mieszkaniowa a remont

Wydatki muszą być poniesione na cele mieszkalne, nierekreacyjne. To znaczy, że za pieniądze uzyskane ze sprzedaży mieszkania można wyremontować nowe mieszkanie, w którym podatnik będzie mieszkać. Natomiast nie można w ramach tej ulgi ponieść wydatku na zakup działki na ogródkach działkowych lub nawet takowej działki, na której znajduje się budynek. Ustawodawca wprost wyłączył wydatki na nieruchomości przeznaczone na cele rekreacyjne.

Ulga mieszkaniowa a kredyt

Zgodnie z powyższym pkt. 2b za wydatek można uznać również odsetki od kredytu. Choć na początku wprowadzenia ulgi mieszkaniowej nie była to jednoznaczna kwestia. W praktyce dochód ze sprzedaży mieszkania A można przeznaczyć na spłatę kredytu oraz odsetki od kredytu zaciągniętego w celu zakupu mieszkania B. Mieszkanie B będzie wykorzystywane do celów mieszkaniowych podatnika.  Spłatę kredytu oraz odsetek od niego można uznać za wydatek (na potrzeby ulgi mieszkaniowej). Co istotne za wydatki na własne cele mieszkaniowe nie można uznać kosztów i prowizji związanych ze spłatą kredytu.  Stanowisko to zostało przedstawione w indywidualnej interpretacji z dnia 10 maja 2022 roku (sygn. 0112-KDIL2-1.4011.246.2022.2.MKA). 

Magdalena Krezymon, Kancelaria Mentzen

Księgowość
Podatek od pustostanów. Jest zapowiedź nowych przepisów dotyczących wykorzystania 2 mln pustostanów
07 wrz 2024

Pojawi się projekt ustawy dotyczący wykorzystania 2 mln pustostanów - zapowiedział lider Lewicy Włodzimierz Czarzasty. Lewica chce rozpoczęcia dyskusji z samorządami na temat wprowadzenia podatku od pustostanów. Podatek taki samorządy mogłyby wprowadzać na obszarach, gdzie występują największe trudności na rynku mieszkaniowym.

Przedłużenie orzeczenia o niepełnosprawności 2024: 3 kluczowe przepisy [komunikat PFRON]. Co z dofinansowaniem do wynagrodzeń lub refundacją składek ZUS i KRUS?
06 wrz 2024

W komunikacie z 5 września 2024 r. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wyjaśnił, jak stosować w praktyce przepisy dot. przedłużania orzeczeń o stopniu niepełnosprawności - w kontekście dofinansowania do wynagrodzeń lub refundacji składek ZUS lub KRUS.

Interpretacje dotyczące podatku o nieruchomości nie są publikowane przez Dyrektora KIS. Dlaczego?
05 wrz 2024

Podatnicy potrzebują dostępu do interpretacji indywidualnych dotyczących podatku od nieruchomości. Niestety dziś nie ma jednolitej bazy interpretacji w tym zakresie. Można by wprowadzić te rozwiązanie przy okazji prac nad procedowanymi obecnie zmianami do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 

Urzędy skarbowe kontrolują konta bankowe obywateli i firm. Nadmiernie. UODO do MF: przepisy niezgodne z Konstytucją i prawem unijnym
06 wrz 2024

Obowiązujące obecnie przepisy dają organom podatkowym niemal nieograniczony dostęp do rachunków bankowych oraz informacji kredytowych podatników. Otrzymaliśmy już kilka sygnałów od naszych Klientów, którzy zostali zapytani przez organy skarbowe o operacje na ich kontach bankowych, głównie dotyczące dużych przelewów, takich jak darowizny między ojcem a synem.

Podatek od nieruchomości zmieni się od 2025 r. Fotowoltaika, budowle, obiekty małej architektury, urządzenia budowlane. Ministerstwo Finansów zmienia projekt
06 wrz 2024

W dniu 3 września 2024 r. wieczorem Ministerstwo Finansów opublikowało na stronach Rządowego Centrum Legislacji nową wersję projektu przewidującego dużą nowelizację przepisów w zakresie podatku od nieruchomości. 

Wakacje składkowe od 1 listopada 2024 r. Kto skorzysta?
05 wrz 2024

Od 1 listopada 2024 r. będzie można skorzystać z wakacji składkowych. Zgodnie z nowymi przepisami przedsiębiorcy mogą raz w roku wybrać miesiąc, za który nie płacą za siebie składek na ubezpieczenia społeczne.

Reorganizacja służby celno skarbowej w trakcie sezonu urlopowego. Nowe zarządzenie MF
05 wrz 2024

Zmiany zachodzące w służbie celno – skarbowej, wprowadzone w sezonie urlopowym, mają poprawić skuteczność i wydajność pracy w walce z przestępczością celną i podatkową. Odejście od delegatur na rzecz nowo utworzonych pionów bez wątpienia ograniczy ilość zastępców naczelników urzędów celno skarbowych  oraz pozwoli na skuteczniejsze działanie podwładnych funkcjonariuszy.

Podatek od nieruchomości nie będzie hamulcowym dla OZE. Zmiany w projekcie ustawy o podatkach lokalnych
06 wrz 2024

Jest już nowa wersja projektu ustawy o podatkach lokalnych. Na zmianach najbardziej zyskuje branża OZE, której udało się wpisać do przepisów opodatkowanie elektrowni fotowoltaicznych i magazynów energii tylko od części budowlanych. Wraca więc powiązanie przepisów podatkowych z prawem budowlanym.

Składka zdrowotna 2025: co koniecznie trzeba zmienić w przepisach. Na pewno nie można płacić podatku od składki - a tak jest teraz
06 wrz 2024

Składka zdrowotna pobierana jako danina publiczna jest dla zobowiązanego wydatkiem a nie jego „dochodem”, dlatego też nie powinna być podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym obciążającym te podmioty – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. Wskazuje też kilka innych koniecznych zmian w tej składce.

Zmiany w CEIDG - wnioski o wpis do rejestru tylko on-line! Są też nowe uproszczenia dla przedsiębiorców
06 wrz 2024

Jest projekt zmian ustawy o zasadach funkcjonowania Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Będą nowe uproszczenia dla przedsiębiorców oraz całkowita elektronizacja procesu składania wniosków o wpis do CEIDG.

pokaż więcej
Proszę czekać...