Tymczasowe obiekty budowlane a podatek od nieruchomości
Niemniej jednak kwalifikacja podatkowa tzw. tymczasowych obiektów budowlanych przez wiele lat była przedmiotem dyskusji na poziomie sądów administracyjnych, które nie były w stanie ustalić w sposób jednolity, jak należy traktować tymczasowe obiekty budowlane dla potrzeb rozliczenia podatku od nieruchomości.
Koncepcji było kilka ….
Jedna stanowiła o tym, iż tymczasowy obiekt budowlany, w tym również niepołączony trwale z gruntem, może stanowić budowlę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości (przykładowo wyrok z 20.01. 2012 r., sygn. II FSK 1405/10). Według drugiej, tymczasowe obiekty budowlane nie stanowią budowli ze względu na odrębne zdefiniowanie obu pojęć na gruncie prawa budowlanego (przykładowo NSA 22.11.2011 r., sygn. II FSK 1330/11).
Uchwała NSA
W konsekwencji chaotycznej linii orzeczniczej, NSA postanowił wydać uchwałę z dnia 3.02.2014 r., sygn. II FPS 11/13).
W uchwale tej czytamy – „W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie definicją zamieszczoną w art. 3 pkt 5 P.b., tymczasowe obiekty budowlane stanowią szczególną odmianę obiektów budowlanych, wyróżnioną ze względu na dwa zespoły cech, tj. albo cechę czasowości użytkowania albo cechę niepołączenia trwałego z gruntem. Z kolei z brzmienia przepisu art. 3 pkt 1 lit. a-c) P.b. wynika, że wyliczenie w nim zawarte ma charakter wyczerpujący, każdy zatem obiekt budowlany możemy zaliczyć wyłącznie do jednej z trzech wymienionych w tym przepisie kategorii. W takim znaczeniu odrębnej kategorii obiektów budowlanych nie tworzą "tymczasowe obiekty budowlane". Te ostatnie bowiem są pewną odmianą wszystkich obiektów budowlanych, wobec czego również w kategoriach budynków, budowli czy obiektów małej architektury mogą mieścić się takie, które spełniają ich cechy i są tymczasowymi obiektami budowlanymi.”
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż tymczasowy obiekt budowlany jest rodzajem ogółu obiektów budowlanych. Kwalifikacja danego obiektu do kategorii tymczasowego obiektu budowlanego powinna zostać przeprowadzona w oparciu o kryterium czasowe bądź kryterium braku trwałości połączenia z gruntem. Niemniej jednak należy pamiętać, iż stanowią one przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości tylko wtedy, gdy mieszczą się w definicji budowli w rozumieniu ustawy Prawo budowlane.
Przykładem wątpliwości na tle powyższej analizy jest nadal podatkowa kwalifikacja pawilonu handlowego (hali namiotowej). W tej sprawie warto zacytować wyrok WSA w Warszawie z 26.09.2018 r., sygn. III SA/Wa 3851/17, w którym są stwierdził, iż nie ulega wątpliwości, że hala namiotowa, stanowiąca tymczasowy obiekt budowlany w rozumieniu ustawy Prawo budowlane, niepołączona trwale z gruntem, nie została jednak wymieniona w art. 3 ust. 3 ustawy Prawo budowlane w kategorii budowli. W konsekwencji nie możemy hali namiotowej (pawilonu handlowego) w tym indywidualnym stanie faktycznym zaliczyć do przedmiotu opodatkowania podatkiem od nieruchomości.
Należy jednak pamiętać, iż podatek od nieruchomości rządzi się specyficznymi zasadami.
Mianowicie nie nazwa przedmiotu ewentualnego opodatkowania wskazuje na zasady podatkowego jej traktowania, a warunki techniczne i zidnywidualizowany stan faktyczny. W konsekwencji nie każda hala namiotowa (pawilon handlowy) może być zaliczony do tymczasowych obiektów budowlanych.
Niestety prawidłowe poruszanie się po przepisach z zakresu podatku od nieruchomości nastręcza nadal wiele problemów i niejasności interpretacyjnych.
Doskonałym przykładem może być interpelacja poselska nr 17882 w sprawie prac legislacyjnych nad podatkiem od nieruchomości dla tymczasowych obiektów budowlanych z dnia 7.02.2021 r. W dokumencie tym stwierdzono, iż stosowanie rozwiązania z wykorzystaniem hal namiotowych zamiast typowych budynków stanowi swoistą ucieczkę przed opodatkowaniem podatkiem od nieruchomości. Trudno jednak zgodzić się z tym stwierdzeniem mając na uwadze cel wykorzystywania budynków czy hal namiotowych, rodzaje prowadzonej działalności, ale przede wszystkim możliwość prowadzenia danej działalności w hali namiotowej. Takie też stwierdzenie pojawiło się w odpowiedzi Ministra Finansów na ww. interpelację poselską, co należy ocenić zdecydowanie pozytywnie.
Niestety przykładów błędnych wykładni przepisów z zakresu podatku od nieruchomości można wymieniać wiele. Stąd, coraz częściej mówi się głośno o potrzebie nowelizacji przepisów w zakresie tego podatku. Trudno nie zgodzić się z tym, skoro już we wstępnej fazie analizy co jest przedmiotem opodatkowania, podatnik ma wiele wątpliwości.
Wioleta Biel, doradca podatkowy BG TAX & LEGAL