Brak należytej staranności pozbawia prawa do odliczenia VAT

Marta Szczepkowska
rozwiń więcej
Brak należytej staranności pozbawia prawa do odliczenia VAT / Fot. Fotolia / Fotolia
Przedsiębiorca winien jest wykazać się szczególną ostrożnością przy prowadzeniu interesów (zawieraniu transakcji z kontrahentami), ponieważ w sytuacji, w której doszłoby do przestępstwa lub nadużycia, nawet bez jego wiedzy, może utracić prawo do odliczenia VAT.

Przedsiębiorca ma obowiązek sprawdzić swojego kontrahenta, co umożliwia mu art. 96 ust. 13 ustawy o VAT. Co do zasady, gdy zainteresowany złoży odpowiedni wniosek, zgodny z ustawą, naczelnik urzędu skarbowego musi potwierdzić, czy podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT jest czynny bądź zwolniony. Również osoba trzecia, która ma interes prawny może złożyć w/w wniosek.

Autopromocja

Jeżeli doszło do przestępstwa podatkowego podczas zawierania umowy, podatnik nie otrzyma zwrotu VAT.

Uprawnienia inspektora kontroli skarbowej

Każdy kto dokonuje transakcji, zobowiązany jest do dokładnego zweryfikowania towaru, faktur, kontrahenta. Tylko w takim przypadku osoba może sprawdzić czy nie uczestniczy w przestępstwie. Jeżeli nie wykona czynności wykazujących dochowania wszelkiej staranności przy prowadzeniu interesów, jego roszczenia o zwrot podatku VAT nie będą uwzględnione. Potwierdza to wyrok NSA z 26 sierpnia 2014r. , sygn. akt I FSK 1209/13: „Istotne jest, aby same okoliczności towarzyszące transakcji wskazywały, że nabywający towar lub usługę podatnik wykazał w niej staranność wymaganą w obrocie danym towarem, czyniąc tę transakcję transparentą”.

Do problemu odnosi się również Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 26 września 1996 r. w sprawie C-230/94: „Ciężar udowodnienia spełnienia warunków powstania prawa do odliczenia spoczywa na podmiocie wnioskującym o odliczenie”.

Polecamy: Samochód w firmie 2015 - multipakiet

Według orzecznictwa bardzo ważnym czynnikiem jest potwierdzenie ostrożności oraz zainteresowania swoją działalnością. Jeżeli przedsiębiorca dokonywał transakcji z niesprawdzonym partnerem, wykazuje się ignorancją i nieodpowiedzialnością. W takiej sytuacji, powołanie się na brak świadomości nie przyniesie żadnego efektu.

W przypadku gdy podatnik wiedział, że zawiązując daną umowę uczestniczy w przestępstwie, traktowany jest jak współodpowiedzialny za dokonanie czynu zabronionego. W takiej sytuacji nie tylko nie dostanie zwrotu podatku VAT, ale będzie odpowiadał przed sądem. Według Kodeksu Karnego Skarbowego, przestępstwa oraz wykroczenia skarbowe co do zasady są umyślne, chyba, że kodeks stanowi inaczej. Jeżeli są nieumyślne, spowodowane są niezachowaniem ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo, ze skutki swojego działania można było przewidzieć.

Kiedy nie trzeba płacić odsetek od zaległych podatków?

Przykładowo, jeżeli jako przedsiębiorca nie zweryfikuję mojego kontrahenta, a towar, który on chce mi sprzedać jest w podejrzanie niskiej cenie w stosunku do podobnych towarów będących na rynku, jestem w stanie przypuszczać, że może dojść do czynu zabronionego w kodeksie. W takiej sytuacji wykazuję się brakiem odpowiedniej ostrożności. Natomiast, jeżeli wiem, że będę zawierał umowę, która posłuży do popełnienia przestępstwa, wykroczenia podatkowego, wtedy odpowiadam za umyślne popełnienie przestępstwa na zasadzie winy.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Księgowość
Podatek od kryptowalut 2024. Jak rozliczyć?
26 kwi 2024

Kiedy należy zapłacić podatek, a kiedy kryptowaluty pozostają neutralne podatkowo? Co podlega opodatkowaniu? Jaki PIT trzeba złożyć?

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

KSeF z dużym poślizgiem. Przedsiębiorcy i cała branża księgowa to odczują. Jak?
26 kwi 2024

Decyzja ministerstwa o przesunięciu KSeF o prawie 2 lata jest niekorzystna z punktu widzenia polskich firm. Znacznie opóźni rewolucję cyfrową i wzrost konkurencyjności krajowych przedsiębiorców. Wymagać będzie także poniesienia dodatkowych kosztów przez firmy, które już zainwestowały w odpowiednie technologie i przeszkolenie personelu. Wielu dostawców oprogramowania do fakturowania i prowadzenia księgowości może zostać zmuszonych do ponownej integracji systemów. Taką opinię wyraził Rafał Strzelecki, CEO CashDirector S.A.

Kto nie poniesie kary za brak złożenia PIT-a do 30 kwietnia?
26 kwi 2024

Ministerstwo Finansów informuje, że do 30 kwietnia 2024 r. podatnicy mogą zweryfikować i zmodyfikować lub zatwierdzić swoje rozliczenia w usłudze Twój e-PIT. Jeżeli podatnik nie złoży samodzielnie zeznania PIT-37 i PIT-38 za 2023 r., to z upływem 30 kwietnia zostanie ono automatycznie zaakceptowane przez system. Dzięki temu PIT będzie złożony w terminie nawet jeżeli podatnik nie podejmie żadnych działań. Ale dotyczy to tylko tych dwóch zeznań. Pozostałe PIT-y trzeba złożyć samodzielnie najpóźniej we wtorek 30 kwietnia 2024 r. Tego dnia urzędy skarbowe będą czynne do godz. 18:00.

Ekonomiczne „odkrycia” na temat WIBOR-u [polemika]
26 kwi 2024

Z uwagą zapoznaliśmy się z artykułem Pana K. Szymańskiego „Kwestionowanie kredytów opartych o WIBOR, jakie argumenty można podnieść przed sądem?”, opublikowanym 16 kwietnia 2024 r. na portalu Infor.pl. Autor, jako analityk rynków finansowych, dokonuje przełomowego „odkrycia” – stwierdza niereprezentatywność WIBOR-u oraz jego spekulacyjny charakter. Jest to jeden z całej serii artykułów ekonomistów (zarówno K. Szymańskiego, jak i innych), którzy działając ramię w ramię z kancelariami prawnymi starają się stworzyć iluzję, że działający od 30 lat wskaźnik referencyjny nie działa prawidłowo, a jego stosowanie w umowach to efekt zmowy banków, której celem jest osiągnięcie nieuzasadnionych zysków kosztem konsumentów. Do tego spisku, jak rozumiemy, dołączyli KNF, UOKiK i sądy, które to instytucje jednoznacznie potwierdzają prawidłowość WIBOR-u.

Przedsiębiorca uiści podatek tylko gdy klient mu zapłaci. Tak będzie działał kasowy PIT. Od kiedy? Pod jakimi warunkami?
26 kwi 2024

Resort finansów przygotował właśnie projekt nowelizacji ustawy o PIT oraz ustawy o ryczałcie ewidencjonowanym. Celem tej zmiany jest wprowadzenie od 2025 roku kasowej metody rozliczania podatku dochodowego, polegającej na tym, że przychód- podatkowy będzie powstawał w dacie zapłaty za fakturę. Z metody kasowej będą mogli korzystać przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają działalność oraz ci, których przychody z działalności gospodarczej w roku poprzednim nie przekraczały 250 tys. euro.

Minister Domański o przyszłości KSeF. Nowe daty uruchomienia zostały wyznaczone
26 kwi 2024

Minister finansów Andrzej Domański wypowiedział się dziś o audycie Krajowego Systemu e-Faktur i przyszłości KSeF. Zmiany legislacyjne w KSeF to będzie proces podzielony na dwa etapy.

Panele fotowoltaiczne - obowiązek podatkowy w akcyzie [część 2]
26 kwi 2024

W katalogu czynności podlegających opodatkowaniu akcyzą znajduje się również przypadek konsumpcji. Chodzi tutaj o zużycie energii elektrycznej przez podmiot posiadający koncesję jak i przez podmiot, który koncesji nie posiada, ale zużywa wytworzoną przez siebie energię elektryczną.

KSeF dopiero od 2026 roku. Minister Finansów podał dwie daty wdrożenia dla dwóch grup podatników
26 kwi 2024

Na konferencji prasowej w dniu 26 kwietnia 2024 r. minister finansów Andrzej Domański podał dwie daty planowanego wdrożenia obowiązkowego modelu KSeF. Od 1 lutego 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować przedsiębiorcy, których wartość sprzedaży w poprzednim roku podatkowym przekroczyła 200 mln zł. Natomiast od 1 kwietnia 2026 r. obowiązkowy KSeF mają stosować pozostali podatnicy VAT.

Globalny podatek minimalny - zasady GloBE również w Polsce. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury rachunkowe i podatkowe
26 kwi 2024

System globalnego podatku minimalnego (zasad GloBE) zawita do Polski. Przedsiębiorstwa będą musiały dostosować swoje procedury wewnętrzne, w szczególności dotyczące gromadzenia informacji rachunkowych i podatkowych.

pokaż więcej
Proszę czekać...