Przepisy przewidują, że Skarbowi Państwa i jednostkom samorządu terytorialnego z tytułu zobowiązań podatkowych powstałych w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 2 (doręczenia decyzji organu podatkowego ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego), a także z tytułu zaległości podatkowych stanowiących ich dochód oraz odsetek za zwłokę od tych zaległości przysługuje zastaw skarbowy na wszystkich będących własnością podatnika oraz stanowiących współwłasność łączną podatnika i jego małżonka rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych, jeżeli wartość poszczególnych rzeczy lub praw wynosi w dniu ustanowienia zastawu co najmniej 11 300 zł. (art. 41 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.).
Zastawem skarbowym nie mogą być obciążone rzeczy lub prawa majątkowe niepodlegające egzekucji oraz mogące być przedmiotem hipoteki. Zastaw skarbowy powstaje z dniem wpisu do rejestru zastawów skarbowych.
Polecamy: Postępowanie podatkowe
Polecamy: serwis Urząd skarbowy
Dla zobowiązań podatkowych powstających w sposób przewidziany w art. 21 § 1 pkt 1 (czyli z dniem zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie obowiązku podatkowego) podstawę wpisu zastawu skarbowego stanowi również deklaracja, jeżeli wykazane w niej zobowiązanie podatkowe nie zostało wykonane. Wpis zastawu skarbowego nie może być dokonany wcześniej niż po upływie 14 dni od upływu terminu płatności zobowiązania podatkowego.
Zastaw skarbowy wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem skarbowym wpisanym później. Zastaw skarbowy jest skuteczny wobec każdorazowego właściciela przedmiotu zastawu i ma pierwszeństwo przed jego wierzycielami osobistymi, z zastrzeżeniem.
Zaspokojenie z przedmiotu zastawu skarbowego następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
W przypadku gdy rzecz ruchoma lub prawo majątkowe zostały obciążone zastawem ujawnionym w innym rejestrze prowadzonym na podstawie odrębnych ustaw, zastaw wpisany wcześniej ma pierwszeństwo przed zastawem wpisanym później.
Zastaw skarbowy wygasa:
• z mocy prawa z dniem wygaśnięcia zobowiązania podatkowego albo
• z dniem wykreślenia wpisu z rejestru zastawów skarbowych, albo
• z dniem egzekucji sprzedaży przedmiotu zastawu.
Wykreślenie wpisu z rejestru zastawów skarbowych następuje, jeżeli rzecz lub prawo obciążone zastawem skarbowym w dniu jego ustanowienia nie stanowiły własności podatnika, płatnika, inkasenta, następcy prawnego lub osoby trzeciej odpowiadającej za zaległości podatkowe.
Wniosek o wykreślenie wpisu składa się w terminie 7 dni od dnia, w którym osoba powołująca się na swoje prawo własności powzięła wiadomość o ustanowieniu zastawu.
Rejestry zastawów skarbowych prowadzone są przez naczelników urzędów skarbowych.
Wpis zastawu skarbowego do rejestru dokonywany jest na podstawie doręczonej decyzji:
• ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego;
• określającej wysokość zobowiązania podatkowego;
• określającej wysokość odsetek za zwłokę;
• o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta;
• o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej;
• o odpowiedzialności spadkobiercy;
• określającej wysokość zwrotu podatku.
Zaspokojenie z przedmiotu zastawu skarbowego następuje na podstawie wydanego przeciwko podatnikowi administracyjnego tytułu wykonawczego także wtedy, gdy właścicielem tego przedmiotu nie jest podatnik (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2010 r., sygn. akt III CZP 20/10).