Odwołanie powinno zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.
Wymóg postawienia zarzutów przeciw decyzji oznacz, że nie wystarczy sam fakt niezadowolenia podatnika z rozstrzygnięcia, należy wykazać konkretne nieprawidłowości decyzji organu pierwszej instancji, naruszenie prawa materialnego (czyli złe zastosowanie albo interpretacja przepisu) lub zasad postępowania.
Co strona postępowania podatkowego wiedzieć powinna
Zakres żądania musi być zgodny z uprawnieniami organu odwoławczego. Może to więc być:
- uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i rozstrzygnięcie w tym zakresie co do istoty sprawy
- uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania
- uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania
- uchylenie zaskarżonej decyzji organu pierwszej instancji i przekazanie sprawy do rozpatrzenia właściwemu organowi pierwszej instancji, jeżeli decyzja została wydana z naruszeniem przepisów o właściwości.
Dowody, które należy wskazać w uzasadnieniu odwołania nie muszą być jakimiś zupełnie nowymi dowodami, które nie pojawiły się wcześniej w sprawie, a więc naczelnik urzędu skarbowego nie miał szansy uwzględnienia ich w decyzji. Jak najbardziej prawidłowe jest powołanie się na dowody, które już zostały przeprowadzone i znajdują się w aktach sprawy, ale uzasadniają wniesione żądanie.
Jeżeli strona powoła się na nowe dowody, nie muszą być one przedłożone przy odwołaniu. Czasami jest to zresztą niewykonalne (np. przesłuchanie nowego świadka). Wystarczy dowody wskazać w uzasadnieniu, a przedstawić dopiero na żądanie organu.
Odwołanie wnosi się do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję. Tak więc, odwołując się od decyzji naczelnika urzędu skarbowego należy wnieść odwołanie za jego pośrednictwem, czyli złożyć pismo w kancelarii urzędu skarbowego (lub wysłać na adres urzędu skarbowego), a nie bezpośrednio do izby skarbowej.
Odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie, a jeśli strona ustanowiła pełnomocnika, temu pełnomocnikowi.
Naczelnik urzędu skarbowego może dokonać samokontroli i uznać, że odwołanie zasługuje na uwzględnienie w całości. W takim przypadku wyda nową decyzję, uchylającą lub zmieniającą zaskarżoną decyzję. Od tej nowej decyzji, stronie ponownie przysługuje odwołanie.
Przeważnie jednak organ podatkowy nie uwzględnia odwołania w ramach samokontroli. Odwołanie wraz z aktami sprawy zostaje przekazane dyrektorowi izby skarbowej bez zbędnej zwłoki, które to określenie, w tym przypadku oznacza maksymalnie 14 dni.
Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik
Organ podatkowy, przekazując sprawę, jest obowiązany ustosunkować się do przedstawionych zarzutów i poinformować stronę o sposobie ustosunkowania się do nich, co w praktyce oznacza, że naczelnik urzędu skarbowego dołączy do przekazywanych akt, a także prześle stronie lub jej pełnomocnikowi pismo, w którym ustosunkuje się do postawionych przez stronę zarzutów naruszenia prawa.
Bardzo ważne jest, aby odwołanie od decyzji zostało wniesione w terminie i aby znalazły się w nim wszystkie wymagane elementy, czyli zarzuty przeciw decyzji, określenie istoty i zakresu żądania oraz wskazanie dowodów uzasadniających to żądanie. W przeciwnym razie organ odwoławczy nie wezwie strony do uzupełnienie braków, tylko wyda postanowienie o uchybieniu terminu do wniesienia odwołania lub pozostawieniu odwołania bez rozpatrzenia, które to postanowienie będzie ostateczne.
Jeżeli podatnik uchybi terminowi na wniesienie odwołania, ale uchybienie to wynikać będzie z okoliczności od niego niezależnych, ma możliwość złożenia wniosku o przywrócenie terminu. We wniosku trzeba uprawdopodobnić, iż uchybienie terminu nastąpiło bez winy strony. Taki wniosek powinien być złożony w ciągu 7 dni od ustania przyczyny uchybienia terminu, wraz z jednoczesnym wniesieniem odwołania.
Dyrektor izby skarbowej może przeprowadzić, na żądanie strony lub z urzędu, dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia dowodów i materiałów w sprawie albo zlecić przeprowadzenie tego postępowania organowi, który wydał decyzję, w omawianym przypadku naczelnikowi urzędu skarbowego.
Postępowanie podatkowe a postępowanie kontrolne - różnice
Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść strony odwołującej się, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes publiczny. Nie chodzi tu oczywiście o to, że decyzja dyrektora izby skarbowej musi być zgodna z wniesionym żądaniem, ale o to, że rozstrzygnięcie nie może stawiać podatnika w sytuacji jeszcze bardziej niekorzystnej, niż ta, w jakiej by się znajdował, gdyby odwołania nie wniósł.
Autor: Izabela Żurkowska-Mróz, doradca podatkowy