REKLAMA

REKLAMA

Kategorie

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co strona postępowania podatkowego wiedzieć powinna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Izabela Żurkowska-Mróz
Doradca podatkowy
Co strona postępowania podatkowego wiedzieć powinna /Fot. Fotolia
Co strona postępowania podatkowego wiedzieć powinna /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Postępowanie podatkowe niejednokrotnie skutkuje określeniem zobowiązania podatkowego, dlatego bierne zdanie się na ustalenia organu może drogo kosztować. Żeby jednak skutecznie bronić swoich racji, warto wiedzieć czego należy się spodziewać.

W toczącym się postępowaniu stroną może być nie tylko podatnik, ale także płatnik, inkasent, ich następcy prawni oraz inne osoby, na których ciąży obowiązek podatkowy. W uzasadnionych przypadkach, na prawach strony, może w nim uczestniczyć organizacja społeczna. Małżonkowie opodatkowani łącznie od sumy swoich dochodów są jedną stroną postępowania (tzn. nie każdy z osobna, tylko obydwoje razem), a każdy z małżonków jest uprawniony do działania w imieniu obojga.

REKLAMA

REKLAMA

Strona może reprezentować się sama lub ustanowić pełnomocnika umocowanego do wszystkich spraw podatkowych (pełnomocnictwo ogólne), albo poprzez pełnomocnictwo szczególne, do wskazanej sprawy. Pełnomocnikiem może być zarówno profesjonalista, np. doradca podatkowy, jak i każda inna, ustanowiona przez stronę, osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. W kwestiach mniejszej wagi wynikających w toku postępowania podatkowego, organ podatkowy może nie żądać pełnomocnictwa, jeżeli pełnomocnikiem jest małżonek strony, a nie ma wątpliwości co do istnienia i zakresu jego upoważnienia do występowania w imieniu strony.

Jeśli postępowanie zostaje wszczęte z urzędu, rozpoczyna się od doręczenia stronie postanowienia, w którym powinna znaleźć się informacja o zakresie postępowania. Nie oznacza to jednak, że jeśli strona nie odbierze korespondencji, albo odmówi jej przyjęcia, postępowanie się nie rozpocznie. W przypadku niepodjęcia pisma, doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu przewidzianego w Ordynacji podatkowej, a jeżeli adresat odmawia przyjęcia korespondencji, pismo zwraca się nadawcy z adnotacją o odmowie jego przyjęcia i datą odmowy. Pismo pozostawia się w aktach sprawy, ze skutkiem, jakby zostało doręczone.

Postępowanie podatkowe a postępowanie kontrolne - różnice

REKLAMA

Postępowanie podatkowe jest jawne wyłącznie dla stron. Co znaczy, że nikt, poza stroną i pełnomocnikiem nie może pozyskiwać informacji, czy zapoznawać się z aktami sprawy. Strona i pełnomocnik mają prawo wglądu w akta w lokalu organu podatkowego, w obecności pracownika tego organu, sporządzania z nich notatek, odpisów oraz kopii przy wykorzystaniu własnych przenośnych urządzeń. Prawo to przysługuje również po zakończeniu postępowania. Można też żądać (na koszt strony) wydania kopii akt sprawy lub uwierzytelnionych odpisów akt sprawy albo uwierzytelnienia kopii akt sprawy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Organy podatkowe działają na podstawie przepisów prawa. Osoba prowadząca postępowanie nie wyda decyzji uznaniowo, ponieważ prywatnie uważa, że strona ma lub nie ma racji, została pokrzywdzona lub jest w trudnej sytuacji.

W trakcie postępowania organ ma obowiązek udzielać stronie niezbędnych informacji o przepisach prawa podatkowego pozostających w związku z postępowaniem i wyjaśniać zasadność przesłanek, którymi się kieruje. Wyjaśnienia i informacje powinny mieć formę pisemną.

Art. 126 Ordynacji podatkowej stanowi, że „Sprawy podatkowe załatwiane są w formie pisemnej lub w formie dokumentu elektronicznego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.” Strona nie powinna wdawać się w żadne rozmowy i tłumaczenia swojej sytuacji urzędnikowi. Nawet gdyby zasada pisemności nie obowiązywała, telefoniczne lub ustne dowiadywanie się o swoją sytuację i ustne składanie wyjaśnień może być niekorzystne dla strony, która w razie odwołania się od decyzji, nie będzie miała wiarygodnych dowodów na przebieg odbytych z urzędnikiem rozmów. Wszelkie wyjaśnienia ustne, np. składane w trakcie przesłuchania, muszą być zaprotokołowane i podpisane przez osobę, która je złożyła i pozostałych uczestników czynności. Z rozmów nieformalnych, np. telefonicznych, pracownik organu przeważnie sporządza notatkę służbową, na treść której strona nie ma wpływu. Zwięzły protokół musi być sporządzony z każdej czynności postępowania mającej istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, chyba że czynność została w inny sposób utrwalona na piśmie.

Mimo zasady pisemności, w sprawach uzasadnionych ważnym interesem adresata lub gdy stan sprawy tego wymaga, organ podatkowy może dokonać wezwania telefonicznie i wezwanie takie wywołuje skutki prawne, jeżeli nie ma wątpliwości, że dotarło do adresata.

Polecamy: Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania – praktyczny poradnik


Organy podatkowe obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, przeważnie organ daje na zapoznanie się z aktami siedmiodniowy termin. Nie oznacza to, że organ będzie się dostosowywał np. do prywatnych planów podatnika, np. urlop. Jeśli zdarzy się sytuacja, w wyniku której strona nie może uczestniczyć w danym momencie w czynnościach, to informację o tym należy wnieść w formie pisemnej, ze stosownym uzasadnieniem. Organ podatkowy powinien działać w sprawie wnikliwie i szybko, a to oznacza, że jeśli strona nie wniesie informacji o niemożności brania udziału w czynnościach na piśmie, tylko telefonicznie poinformuje, że nie ma akurat czasu, osoba prowadząca postępowanie nie będzie czekać, tylko działać dalej w oparciu o te dowody, które jest w stanie pozyskać i nie wynika to ze złośliwości, ostatecznie urzędnik także nie ma namacalnego dowodu, że to po stronie podatnika leży przyczyna przewlekłości postępowania, więc naraża się na odpowiedzialność porządkową lub dyscyplinarną za niezałatwienie sprawy w terminie bez uzasadnionej przyczyny.

Czynny udział strony w postępowaniu podatkowym nie sprowadza się jedynie do możliwości żądania informacji, udziału i zadawania pytań w trakcie przesłuchań świadków i składania wyjaśnień. Strona może, a nawet powinna wnosić dowody pomocne w ustaleniu okoliczności sprawy. Jako dowód organ powinien dopuścić wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Katalog dopuszczalnych dowodów jest otwarty. Organ podatkowy jest obowiązany zebrać i w sposób wyczerpujący rozpatrzyć cały materiał dowodowy.

Dowody zgłaszane przez podatnika w postępowaniu podatkowym

Zakończenie postępowania powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w ciągu miesiąca. Sprawy szczególnie skomplikowanej powinny być załatwione nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania, chyba że przepisy Ordynacji podatkowej stanowią inaczej, np. nie wlicza się terminów przewidzianych w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności, okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.

W toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym, czasami więc również dwumiesięczny termin na zakończenie postępowania bywa zbyt krótki. W takiej sytuacji organ wydaje postanowienie o przedłużeniu postępowania, w którym podaje przyczynę takiego stanu rzeczy, a także wyznacza nowy termin.

Postępowanie w danej instancji kończy się wydaniem decyzji. Ponieważ postępowanie podatkowe jest dwuinstancyjne, na decyzję organu pierwszej instancji można wnieść odwołanie do wyższej instancji. Odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia decyzji stronie do właściwego organu odwoławczego za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał decyzję, powinno ono zawierać zarzuty przeciw decyzji, określać istotę i zakres żądania będącego przedmiotem odwołania oraz wskazywać dowody uzasadniające to żądanie.

Autor: Izabela Żurkowska-Mróz, doradca podatkowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmowe to firmowe. Dlaczego warto oddzielić finanse prywatne od firmowych. Cztery konta, które dają przedsiębiorcy spokój

Właściciele małych firm często powtarzają: „to przecież wszystko moje pieniądze”. I rzeczywiście – formalnie tak jest. Ale kiedy pieniądze są wspólne, problemy finansowe też robią się wspólne. Dopóki na koncie jest płynność, granica między finansami firmowymi a prywatnymi wydaje się niewidoczna. Ale wystarczy większy wydatek, spadek sprzedaży albo poślizg w płatnościach od klientów – i zaczyna się chaos. Nie w dokumentach – w codziennym zarządzaniu.

Dwie ważne nowości w podatku od spadków i darowizn. Przywrócenie terminu do zwolnienia i zmiana przepisów dot. obowiązku podatkowego i złożenia zeznania

W dniu 14 października 2025 r. Rada Ministrów przyjęła i przesłała do Sejmu RP projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przewiduje w szczególności ochronę spadkobierców przed utratą zwolnień podatkowych. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów, nowe przepisy przewidują możliwość przywrócenia terminu, który będzie miał zastosowanie do wszystkich tytułów nabycia majątku podlegającego podatkowi od spadków i darowizn. Ponadto przywrócenie terminu dotyczyć będzie poza zwolnieniem dla najbliższej rodziny, także zwolnienia nabycia przedsiębiorstw zmarłej osoby fizycznej, gdzie warunkiem zwolnienia jest również konieczność terminowego złożenia zgłoszenia. Dodatkowo nowe przepisy doprecyzują moment powstania obowiązku podatkowego przy nabyciu spadku i obowiązku złożenia zeznania podatkowego. Jest możliwe, że zmiany przepisów wejdą w życie jeszcze w 2025 roku.

API KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo interfejsu programistycznego

W dniu 15 października 2025 r. Ministerstwo Finansów udostępniło środowisko przedprodukcyjne (Demo) interfejsu programistycznego API KSeF 2.0.Środowisko daje możliwość sprawdzenia systemów finansowo-księgowych z wykorzystaniem rzeczywistych metod uwierzytelniania. Resort finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego (Demo) pod adresem: podatki.gov.pl/formularz. Ministerstwo Finansów wyjaśnia, że integracja ze środowiskiem API KSeF 2.0 jest konieczna, aby zapewnić kompatybilność systemów finansowo-księgowych z obligatoryjną wersją systemu KSeF 2.0.

Od 2026 r. zmiany w księgowości podatników PIT. Nowe pliki JPK i rozporządzenia Ministra Finansów i Gospodarki

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 16 października 2025 r., że od 2026 r. wchodzą w życie nowe obowiązki dla przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się w ramach podatku PIT. Podmioty prowadzące działalność gospodarczą podlegające podatkowi PIT, które co miesiąc przekazują ewidencję JPK_V7M, będą zobowiązane do prowadzenia przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych, podatkowej księgi przychodów i rozchodów lub ewidencji przychodów. Ministerstwo Finansów udostępni bezpłatne narzędzia pozwalające na realizację obowiązków w zakresie przesyłania nowych obligatoryjnych plików JPK.

REKLAMA

Rachunki nie będą trafiały do KSeF. Czy to oznacza, że wrócą do łask?

Już od 2026 roku podatnicy będą zobowiązani do wystawiania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). System obejmie faktury ustrukturyzowane, natomiast nie dotyczy innych dokumentów, takich jak rachunki. Oznacza to, że przedsiębiorcy dokumentujący sprzedaż zwolnioną z VAT mogą wystawiać rachunki poza KSeF.

Darowizna samochodu żonie po wycofaniu z firmy. Czy to na pewno bezpieczne podatkowo? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Czy przekazanie żonie samochodu wycofanego z działalności gospodarczej może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z fiskusem? Najnowsza interpretacja skarbówki rozwiewa te wątpliwości. Urząd jasno wskazał, że darowizna auta po wycofaniu z firmy nie powoduje powstania przychodu w PIT, o ile spełnione są określone warunki. To ważna wiadomość dla przedsiębiorców, którzy zastanawiają się, jak bezpiecznie przekazać majątek firmowy do majątku prywatnego.

Opodatkowanie donejtów dla twórców internetowych (PIT, VAT). Czy to naprawdę darowizna?

Przez lata środowisko twórców internetowych – streamerów, youtuberów czy użytkowników Patronite – żyło w przekonaniu, że donate’y (czyli dobrowolne wpłaty od widzów) to darowizny, a więc – do określonego limitu – nieopodatkowane. Takie podejście miało swoje źródło w języku – słowo „donate” pochodzi przecież od angielskiego „donation”, czyli darowizna.

KSeF 2.0. Co ważniejsze – prawo podatkowe, czy podręczniki Ministerstwa Finansów? Faktura ustrukturyzowana istnieje tylko wirtualnie

Opublikowany przez resort finansów, liczący kilkaset stron (!) dokument pod nazwą „Podręcznik KSeF 2.0.” (w 4. częściach), jest w wielu miejscach nie tylko sprzeczny z projektowanymi przepisami, lecz również z uchwaloną już nowelizacją ustawy o VAT – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Jaka składka zdrowotna dla przedsiębiorców w 2026 roku? Ministerstwo Finansów nie pracuje nad przedłużeniem obniżonej podstawy wymiaru

Ministerstwo Finansów poinformowało Polską Agencję Prasową, że nie pracuje nad projektem, który zakładałby utrzymanie obniżonej minimalnej podstawy obliczania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców w 2026 r. i kolejnych latach.

KSeF: Pomoc dla przedsiębiorców czy nowy ból głowy? Fakty i mity wokół Krajowego Systemu e-Faktur [Gość Infor.pl]

Krajowy System e-Faktur (KSeF) budzi wiele emocji i narosło wokół niego sporo mitów. Czy to nowy podatek? Kogo i kiedy dotyczy obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych? Czy czeka nas rewolucja w relacjach z biurami rachunkowymi? O tym, na co muszą przygotować się przedsiębiorcy, rozmawiają eksperci z infor.pl, Szymon Glonek i Joanna Dmowska.

REKLAMA