Korekta treści faktury - faktura korygująca
Jak wskazuje art. 106j ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT w przypadku, gdy po wystawieniu faktury stwierdzono pomyłkę w jakiekolwiek jej pozycji, podatnik wystawia fakturę korygującą. Sprzedawca ma zatem możliwość poprawienia za pomocą faktury korygującej każdego, najmniejszego nawet błędu ujawnionego w treści faktury.
Nota korygująca
Ustawodawca przewidział również możliwość skorygowania faktury przez podmiot, na rzecz którego została ona wystawiona. I tak, na podstawie art. 106k ust. 1 ustawy o VAT nabywcy towaru lub usługi, który otrzymał fakturę zawierającą pomyłki przysługuje prawo do wystawienia noty korygującej.
Co istotne, nie każdy element treści faktury może zostać skorygowany notą korygującą. Możliwość poprawienia zawartych na fakturze danych przez jego odbiorcę dotyczy wszelkich elementów jej treści, z wyłączeniem jednak pomyłek w zakresie danych określonych w art. 106e ust. 1 pkt 8-15.
Noty korygującej nie można zatem wykorzystać w przypadku, kiedy konieczność korekty dotyczy następujących elementów faktury:
- miary i ilości (liczby) dostarczonych towarów lub zakresu wykonanych usług,
- ceny jednostkowej towaru lub usługi bez kwoty podatku (ceny jednostkowej netto),
- kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto,
- wartości dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartości sprzedaży netto),
- stawki podatku albo stawki podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9,
- sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku,
- kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku,
- kwoty należności ogółem.
Oznacza to, że dane dotyczące osoby nabywcy mogą zostać skorygowane dwojako: albo fakturą korygującą przez wystawcę faktury albo przez samego nabywcę poprzez wystawienie noty korygującej.
Dane nabywcy, które nie mogą być korygowane poprzez notę korygującą
Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów nabywca, niezależenie od swojego statusu (czy dokonuje zakupu jako osoba fizyczna czy jako przedsiębiorca), w przypadku zauważenia błędu w zakresie danych dotyczących swojej osoby ma prawo wystawienia noty korygującej. Nie oznacza to jednak pełnej dowolności w zakresie korygowanych informacji.
Przykładowo, za niedopuszczalne uznać należy skorygowanie danych polegające na zmianie statusu nabywcy z osoby fizycznej na osobę przedsiębiorcy (osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą). Pamiętać bowiem należy, że celem noty korygującej jest skorygowanie nieścisłości pojawiających się w treści faktury, tak aby jej treść odpowiadała faktycznemu przebiegowi zdarzeń gospodarczych. Jeżeli zatem stroną umowy, a także faktycznym nabywcą towaru bądź usługi jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie będzie ona uprawniona do wystawienia noty korygującej mającej na celu zmianę statusu nabywcy (przykładowo, z „Jan Kowalski” na „Jan Kowalski usługi transportowe”). Innymi słowy, skoro łącząca strony umowa stanowi o nabyciu towaru/usługi przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, to wykluczone będzie korygowanie danych nabywcy polegające na zmianie jego statusu. Działanie takie uznać należy za stojące w sprzeczności nie tylko z rzeczywistym przebiegiem zdarzeń, ale również z celowością wystawienia noty korygującej.
Jak wskazują sądy administracyjne notą korygującą nie można się również posłużyć w przypadku, gdy faktura wystawiona została na niewłaściwy podmiot - nie można jej stosować w celu całkowitej zmiany danych nabywcy. W takim przypadku zastosowanie znajdzie faktura korygująca. Stanowisko takie zaprezentował m.in. WSA w Poznaniu w wyroku z 04.02.2016 r., sygn. akt I SA/Po 1270/15 oraz WSA w Olsztynie w wyroku z 20.10.2022 r. sygn. akt I SA/Ol 347/22.
Reasumując, odbiorca faktury ma możliwość skorygowania za pomocą noty księgowej danych odnoszących się do jego osoby pod warunkiem, że został on wskazany w treści faktury jako nabywca towaru/usługi i tylko wtedy, gdy pomyłka dotyczy takich informacji jak: błąd w nazwisku, imieniu, nazwie adresie lub numerze identyfikacyjnym. Nota korygująca nie może natomiast prowadzić do wystawienia faktury na zupełnie inny podmiot, tj. do zmiany strony przeprowadzonej transakcji.
Karolina Mnich, starszy konsultant podatkowy w TAXEO Komorniczak i Wspólnicy sp.k.