Zdaniem WSA przepis art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT stanowi błędną implementację Dyrektywy VAT. Przepis art. 90 ust. 1 Dyrektywy jest przepisem bezpośrednio skutecznym, a zatem podatnik może się na niego powoływać w sposób bezpośredni.
Ograniczenie korekty faktury do dwóch lat od końca roku, w którym została wystawiona, to błędna implementacja Dyrektywy VAT
Sprawa dotyczyła spółki, która wystawiła sześć faktur na rzecz innego podmiotu na sprzedaż bezterminowego prawa systemu sprzedaży (know-how), wykazując w tych fakturach należny podatek VAT. Strony ustaliły, że płatność z tytułu tych transakcji będzie następować w ratach. Nabywca po pewnym czasie od zawarcia umów przestał w ogóle regulować należności z wystawionych faktur. Tym samym, u spółki wystąpiły wierzytelności nieściągalne. Spółka podjęła więc decyzję o skorzystaniu z możliwości zmniejszenia (skorygowania) podatku należnego o kwoty wykazane w fakturach, które nie zostały uiszczone przez nabywcę (ulga na złe długi), w stosunku do tych należności, gdzie minął już 150 dzień od terminu płatności ustalonego harmonogramem.
Polecamy: Biuletyn VAT
Na tym tle czy spółka zapytała organ podatkowy, czy ma prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, jeśli od momentu wystawienia faktury upłynęło 2 lata, licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona.
Prezentując własne stanowisko spółka wskazała, że nawet w sytuacji, gdy od momentu wystawienia faktury upłynęło więcej niż dwa lata (licząc od końca roku, w którym fakturę wystawiono) ma ona prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu wierzytelności, o których mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT, a których nieściągalność została uprawdopodobniona w sposób wskazany w art. 89a ust. la ustawy o VAT, jeśli wykaże, że nabywca (dłużnik) nie uiścił na jej rzecz kwoty należności. Wprowadzenie „czasowej ważności wierzytelności" nie mieści się, zdaniem spółki, w pojęciu „formalności", o której wspomina Trybunał Sprawiedliwości UE w swoich wyrokach.
Organ uznał to stanowisko za nieprawidłowe. W uzasadnieniu organ wskazał, że jeżeli od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność upłynęło ponad 2 lata, licząc od końca roku w którym została wystawiona, to nie zostaje spełniony jeden z warunków wymienionych w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT, kwalifikujący do dokonania korekty podatku należnego w trybie przewidzianym w art. 89a ust. 1 ustawy o VAT. Wobec tego, zdaniem organu, spółka nawet w sytuacji spełnienia pozostałych warunków, nie ma możliwości korygowania podatku należnego.
WSA w Gliwicach przychylił się do stanowiska spółki. W uzasadnieniu wskazał, że rozpoznając niniejszą sprawę przyjął, że art. 89a ust. 2 pkt 5 ustawy o VAT stanowi błędną implementację art. 90 Dyrektywy 112, z uwagi na wyrok TSUE z 15 maja 2014 r. w sprawie C-337/13. W ocenie sądu przepisy ustawy o VAT są sprzeczne z prawem unijnym, a zatem postanowienia dyrektywy mogą być bezpośrednio stosowane. W związku z tym należy uznać, że stanowisko spółki jest prawidłowe i może ona korzystać z ulgi na złe długi, także już po upływie wskazanego terminu, jeżeli wszystkie inne przesłanki określone w przepisach prawa zostały spełnione.
Patrycja Łukasiewicz
Źródło: wyrok WSA w Gliwicach z 23 marca 2017 r., III SA/Gl 1411/16.