INFORAKADEMIA poleca: Należyta staranność w VAT
Nowe rozporządzenie przewiduje takie same rodzaje zwolnień jak poprzednie rozporządzenie, obowiązujące w 2017 r.
Zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej w 2018 r.
|
Lp. |
Rodzaj zwolnień |
Warunki korzystania ze zwolnień |
|
|
Kontynuujący sprzedaż w 2018 r. na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz rolników ryczałtowych |
Rozpoczynający sprzedaż w 2018 r. na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności oraz rolników ryczałtowych |
||
|
1. |
Zwolnienie przedmiotowe |
Jeśli wykonuje czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. |
Jeśli wykonuje czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. |
|
2. |
Zwolnienie podmiotowe |
Jeśli obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w 2017 r. kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników, którzy rozpoczęli w 2017 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł oraz w 2017 r. nie byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania. |
Jeśli obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, przewidywany przez podatnika, nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w 2018 r., kwoty 20 000 zł. |
|
3. |
Zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe |
Jeśli dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi zwolnione z obowiązku ewidencjonowania, wymienione w części I załącznika do rozporządzenia, w przypadku gdy udział obrotu z tytułu czynności zwolnionych z obowiązku ewidencjonowania, wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia, w całkowitym obrocie podatnika realizowanym na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, był w 2017 r. wyższy niż 80%.
|
Jeśli dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi zwolnione z obowiązku ewidencjonowania, wymienione w części I załącznika do rozporządzenia, w przypadku gdy przewidywany przez podatnika udział procentowy obrotu: a) za okres pierwszych 6 miesięcy wykonywania tych czynności, b) za okres do końca roku, w przypadku gdy okres wykonywania tych czynności w roku podatkowym jest krótszy niż 6 miesięcy – będzie wyższy niż 80%. |
Ad 1. Zwolnienie przedmiotowe
Tak jak w poprzednim rozporządzeniu również obecnie wykaz czynności korzystających ze zwolnienia został określony w załączniku do rozporządzenia. Wykaz ten zasadniczo pozostawiono bez zmian. Wyłączono tylko możliwość korzystania ze zwolnienia w przypadku świadczenia usług w zakresie wymiany walut. Zwolnienie nie będzie miało zastosowania, gdy usługa będzie świadczona przez inne podmioty niż banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe. Ponadto usługi te zostały wymienione w § 4 rozporządzenia, co oznacza, że podmiot je świadczący nie będzie mógł korzystać z żadnych zwolnień w tym zakresie. Prawo do zwolnienia stracą kantory wymiany walut, gdy nie będą prowadzone przez banki lub kasy oszczędnościowo-kredytowe.
Polecamy: VAT 2018. Komentarz
Polecamy: Biuletyn VAT
Ad 2. Zwolnienie podmiotowe
Zasady korzystania ze zwolnienia podmiotowego pozostały bez zmian. Nadal zwolnienie to traci moc po upływie 2 miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył limit obrotu realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Jeśli podatnik wykona którąś z czynności wymienionych w § 4 rozporządzenia (patrz: tabela poniżej), to niezależnie od wysokości obrotu zwolnienie straci moc z chwilą jej wykonania (§ 5 ust. 7 rozporządzenia).
Ad 3. Zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe
Zasady korzystania ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego również pozostały bez zmian. Utrzymano także specjalne zwolnienie dla jednostek samorządu terytorialnego(JST) w zakresie czynności wykonywanych przez ich jednostki organizacyjne, o których mowa w art. 2 pkt 1 ustawy z 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (dalej ustawa o centralizacji VAT).
Definicje
Jednostki samorządu terytorialnego – to gminy, powiaty, województwa.
Jednostka organizacyjna – to:
a) utworzone przez jednostkę samorządu terytorialnego samorządowa jednostka budżetowa lub samorządowy zakład budżetowy,
b) urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski.
Nie oznacza to jednak, że każda JST będzie mogła korzystać ze zwolnienia. Zwolnienie przysługuje JST w zakresie czynności wykonywanej przez jej jednostki organizacyjne:
- które na 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o centralizacji VAT; zwolnienie na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o centralizacji VAT przysługiwało JST, które scentralizowały rozliczenia przed 1 stycznia 2017 r., jeśli ich jednostki w dniu poprzedzającym dzień centralizacji były zwolnione z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej;
- jeżeli ich jednostki organizacyjne na 31 grudnia 2016 r. korzystały ze zwolnienia z takiego obowiązku.
Gdy jednostki organizacyjne przed centralizacją były zobowiązane ewidencjonować obrót na kasie rejestrującej, JST nie może korzystać z tego zwolnienia obecnie.
Wyłączenia stosowania zwolnień
W nowym rozporządzeniu, tak jak w poprzednim, określono w § 4 wykaz czynności, w przypadku których podatnik nie może korzystać z żadnego zwolnienia.
Przypadki, gdy podatnik nie może korzystać ze zwolnienia
|
Lp. |
Rodzaj czynności |
Uwagi |
|
1. |
Dostawy: 1) gazu płynnego, 2) części do silników (PKWiU 28.11.4), 3) silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1), 4) nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1), 5) przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2), 6) części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0), 7) części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0), 8) silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3), 9) sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90), 10) sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1), 11) wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, 12) zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych, 13) wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol PKWiU, 14) wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów, 15) perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów.
|
Zakres wyłączeń w porównaniu z rozporządzeniem obowiązującym w 2017 r. jest taki sam.
|
|
2. |
Świadczenie usług: 1) przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia, 2) przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami, 3) naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania), 4) w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów, 5) w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów, 6) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyjątkiem usług określonych w poz. 51 załącznika, tj. świadczonych przez osoby niewidome, 7) prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 28 załącznika do rozporządzenia, tj. notarialnych, 8) doradztwa podatkowego, 9) związanych z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie: – świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz – usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering), 10) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych. 11) kulturalnych i rozrywkowych – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe, 12) związanych z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne, 13) w zakresie wymiany walut, z wyłączeniem usług świadczonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe.
|
Zakres wyłączeń został rozszerzony o nowe usługi wymienione w pkt 11-13
|
Tak jak w 2017 r., również w 2018 r. prawa do zwolnienia nie straci podatnik, który dokonuje dostaw towarów wymienionych w pkt 2–15 i usług wymienionych w pkt 1–13 na rzecz swoich pracowników.
Nadal usługi wymienione w pkt 6–8:
- w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów,
- prawnicze,
- doradztwa podatkowego,
będą mogły korzystać ze zwolnienia, gdy będą świadczone na odległość lub których rezultat jest przekazywany wyłącznie przy wykorzystaniu tych środków, na warunkach określonych w poz. 39 załącznika do rozporządzenia. Zwolnienie będzie zatem miało zastosowanie, gdy:
- świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
- z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie będzie wynikać, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Tak jak poprzednio, również nowe rozporządzenie przewiduje dwa wyjątki od zasady, że usługi związane z wyżywieniem muszą być ewidencjonowane na kasie rejestrującej. Obowiązek ten nie dotyczy usług związanych z wyżywieniem świadczonych na pokładach samolotów lub w stołówkach prowadzonych przez placówki oświatowe, udostępnianych wyłącznie dla uczniów, studentów i innych podopiecznych oraz nauczycieli i personelu.
Terminy wprowadzenia kas rejestrujących
Prawo do korzystania ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej stracili podatnicy świadczący usługi:
- w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe, do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne oraz
- wymiany walut, gdy nie są bankami albo kasami oszczędnościowo-kredytowymi.
W przypadku tych usług ustawodawca nie posługuje się symbolami PKWiU. W orzecznictwie sądowym pojęcie „wstęp” często było przedmiotem rozważań w związku z możliwością stosowania stawki 8% do tego rodzaju usług. Taki sam sposób rozumienia tego pojęcia należy zastosować w przypadku utraty prawa do stosowania zwolnień z kas rejestrujących. Zdaniem sądu (zob. wyrok NSA z 3 lutego 2017 r., sygn. akt I FSK 567/15):
W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wydano już szereg orzeczeń odnoszących się do analogicznej problematyki. Wypracowano zasadniczo jednolite stanowisko na tle wykładni pojęcia „wstęp”, o którym mowa w poz. 183 i poz. 186 wymienionego wcześniej załącznika. Na tym tle wyrażany jest pogląd, że pojęcia tego nie można ograniczać wyłącznie do wejścia do obiektu, bez możliwości korzystania ze znajdujących się tam urządzeń i atrakcji typowych dla danego obiektu. Stanowiłoby to bowiem zbytnie zawężenie tego pojęcia, które w przypadku niektórych usług oznaczałoby sprzeczność z zasadą, że w odniesieniu do ulg, zwolnień, czy też stosowania obniżonych stawek podatku, nie powinno się stosować ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, lecz należy prawidłowo zinterpretować przepisy z uwzględnieniem zasad dokonywania wykładni prawa. Pojęcie „wyłącznie w zakresie wstępu” oznacza zatem, że jedynie wszystkie pozostałe usługi, niezwiązane i wykraczające poza normalne i typowe dla tego rodzaju obiektów ich użytkowanie, nie są objęte stawką preferencyjną (por. wyroki NSA z dnia: 30 stycznia 2014 r., sygn. akt I FSK 311/13; 7 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 504/13 i 20 grudnia 2016 r., sygn. akt I FSK 829/15).
Jak z tego wynika, do usług w zakresie wstępu nie będzie zaliczana np. sprzedaż towarów spożywczych, pamiątek, zabawek itp.
Nowe rozporządzenie obowiązuje od 1 stycznia 2018 r., ale podatnicy, którzy stracili prawo do zwolnienia, będą mieli obowiązek wprowadzenia kas od 1 kwietnia 2018 r.
Jak wynika z przepisów rozporządzenia w przypadku podatników, którzy:
- nie przestali spełniać warunków do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed 1 stycznia 2018 r. oraz
- nie zostali zwolnieni z obowiązku ewidencjonowania na podstawie nowego rozporządzenia
– zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania traci moc 1 kwietnia 2018 r.
Również w przypadku podatników rozpoczynających po 31 grudnia 2017 r. do 31 marca 2018 r. świadczenie tych usług, którzy przed wykonaniem takiej usługi nie dokonywali
sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, świadczenie tych usług jest zwolnione z obowiązku ewidencjonowania do 31 marca 2018 r.
Podatnicy, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia, jeszcze w 2017 r. muszą wprowadzić kasy w terminach przewidzianych w rozporządzeniu z 16 grudnia 2016 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Podstawa prawna:
-
§ 1–9 rozporządzenia z 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących – Dz.U. z 2017 r. poz. 2454
oprac. Joanna Dmowska – ekspert w zakresie VAT